2016

Iuwen:	16^e	17^e	18^e	19^e	20^e	21^e iuw	22^e	23^e	24^e	25^e	26^e
Jierren:	2011	2012	2013	2014	2015	2016	2017	2018	2019	2020	2021

Kalinders
Gregoriaanske kalinder	2016 MMXVI
Ab urbe condita	2769
Armeenske kalinder	1465 ԹՎ ՌՆԿԵ
Etiopyske kalinder	2008 – 2009
Hebriuwske kalinder	5776 – 5777
Hindoekalinders
- Vikram Samvat	2071 – 2072
- Shaka Samvat	1938 – 1939
- Kali Yuga	5117 – 5118
Iraanske kalinder	1394 – 1395
Islamityske kalinder	1438 – 1438
Juliaanske kalinder	Gregoriaansk min 13 dgn.
Sineeske kalinder	4712 – 4713 壬未 – 癸申

2016 is in skrikkeljier dat begjint mei in freed. (Gregoriaanske kalinder foar 2016.)

Dit jier makket ûnderdiel út fan it desennium fan 'e 2010-er jierren.

Foarfallen

jannewaris

1-1 july - Nederlân is foarsitter fan de Jeropeeske Uny (fan 1 july oant en mei 31 desimber is dat Slowakije).
3 - Nei de eksekúsje fan 'e sjiïtyske geastlike en minskerjochte-aktivist Nimr al-Nimr troch it rezjym yn Saûdy-Araabje wurde de Saûdyske diplomatike fertsjintwurdigings yn Iraan oanfallen troch in poerrazene kliber folk. Saûdy-Araabje en syn bûnsgenoaten ferbrekke dêrop de diplomatike betrekkings mei Iraan.
8 - Joaquín Guzmán, byneamd El Chapo, dy't rûnom beskôge wurdt as de machtichste drugssmokkelder fan 'e wrâld, wurdt wer yn 'e hechten set nei syn spektakulêre ûntsnapping út in Meksikaanske finzenis.
12 - By in bomoanslach yn 'e Turkske stêd Istanbûl komme 14 minsken om (ynkl. de dieder), en reitsje 9 oaren ferwûne.
14 - By oanslaggen yn 'e Yndonezyske haadstêd Djakarta komme 8 minsken om en reitsje 24 oaren ferwûne.
16 - It Ynternasjonaal Atoomenerzjy Agintskip (IAEA) rapportearret dat Iraan him hâldt oan 'e saneamde Iraan-deal, dy't it lân mei de Westerske wrâld sletten hat.
16 - By oanslaggen op in hotel en in restaurant en by in dêropfolgjende gizelingsaksje troch islamistyske terroristen yn 'e Boerkineeske haadstêd Ouagadougou komme 30 minsken om en reitsje 56 oaren ferwûne.
16 - By ferkiezings yn Taiwan wint de opposysjonele Demokratysk-Progressive Partij in mearderheid yn it parlemint.
28 - De Wrâldsûnensorganisaasje (WHO) makket in slimme útbraak fan it sika-firus yn Súd-Amearika bekend.

febrewaris

7 - Noard-Koreä lansearret de Kwangmyŏngsŏng-4. Dizze test fan in lange-ôfstânsraket wurdt wrâldwiid feroardiele.
12 - Paus Fransiskus, it haad fan 'e Roomsk-Katolike Tsjerke, en partriarch Kirill, it haad fan 'e Russysk-Otterdokse Tsjerke, ûndertekenje de earste oekumenyske ferklearring sûnt it skisma tusken harren tsjerken yn 1054.
20 - De sykloan Winston feroarsaket yn Fidzjy 44 deaden en rjochtet foar $1,4 miljard oan skea oan.

maart

19 - It ferkearsfleantúch Flydubai-flecht 981 stoart del op 'e lâningsbaan fan 'e lofthaven fan Rostov-oan-de-Don, yn Ruslân. Dêrby komme 62 minsken om.
21 - It Ynternasjonaal Strafhof (ICC) yn De Haach feroardielet de eardere Kongoleeske fise-presidint Jean-Pierre Bemba foar oarlochsmisdieden en misdieden tsjin 'e minsklikheid. Dit is de earste kear dat it ICC immen feroardielet yn ferbân mei seksueel geweld dat benammen tsjin froulju rjochte is.
21 - De Amerikaanske presidint Barack Obama bringt in besyk oan Kuba en is dêrmei de earste presidint fan 'e Feriene Steaten dy't dat buorlân besiket sûnt Calvin Coolidge yn 1928.
22 - By trije koördinearre oanslaggen yn 'e Belgyske haadstêd Brussel, op 'e Ynternasjonale Lofthaven Zaventem en it metrostasjon Maalbeek, komme 35 minsken om (ynkl. 3 dieders) en reitsje 340 oaren ferwûne.
24 - De eardere Bosnysk-Servyske lieder Radovan Karadžić wurdt troch it Joegoslaavjetribunaal yn De Haach feroardiele ta 40 jier finzenisstraf foar oarlochsmisdieden en misdieden tsjin 'e minsklikheid begien ûnder de Bosnyske Oarloch fan 'e 1990-er jierren.
27 - By in bomoanslach yn 'e Pakistaanske stêd Lahore komme 69 minsken om en reitsje mear as 300 oaren ferwûne.

april

1 - Grienlân fiert it homohoulik yn.
2 - By de earste grutskalige fijannichheden tusken Armeenje en Azerbeidzjan sûnt der yn 1994 in wapenstilstân sletten waard yn 'e Nagorno-Karabachske Oarloch, komme teminsten 193 minsken om.
3 - De saneamde Panama Papers, 11,5 miljoen fertroulike dokuminten fan it Panameeske abbekatekantoar Mossack Fonseca, wurde lekt nei de media. Dêrtroch wurdt ynformaasje bekend oer geheime bankrekkens fan ferskate wrâldlieders, politisy en lju út 'e entertainmentyndustry.
16 - By in ierdbeving fan 7,0 op 'e skaal fan Richter komme yn Japan 44 minsken om en reitsje sa'n 3.000 oaren ferwûne.
16 - By in ierdbeving fan 7,8 op 'e skaal fan Richter komme yn Ekwador 673 minsken om. Mear as 25.000 lju reitsje dakleas.
28 - Kolombia fiert it homohoulik yn.

maaie

1-3 - In boskbrân leit it stedsje Fort McMurray, yn 'e Kanadeeske provinsje Alberta, yn 'e jiske. Dat liedt ta de grutste evakuaasje yn 'e skiednis fan Kanada. Mear as 2.400 gebouwen geane yn flammen op.
9 - Der fynt in astronomysk ferskynsel plak dat bekend stiet as in Merkueriusoergong. Dêrby beweecht de planeet Merkuerius, fan 'e Ierde ôf sjoen, foar de sinne lâns.
12 - De Meksikaanske steat Jalisco fiert it homohoulik yn.
12 - It parlemint fan Brazylje set presidinte Dilma Rousseff ôf. Fise-presidint Michel Temer wurdt oansteld as pleatsferfangend presidint.
19 - It ferkearsfleantúch EgyptAir-flecht 804 fan Parys nei Kaïro ferdwynt boppe de Middellânske See. De 66 ynsittenden wurde as dea beskôge.
20 - De Meksikaanske steat Campeche fiert it homohoulik yn.
20 - Tsai Ing-wen, de liedster fan 'e opposysjonele Demokratysk-Progressive Partij, dy't yn jannewaris de ferkiezings wûn hat, wurdt ynaugurearre as de earste froulike presidint fan Taiwan.
22 - Opposysje fan 'e planeet Mars. Dat wol sizze dat de Ierde persiis tusken de sinne en Mars yn stiet.
30 - Hissène Habré, de eardere presidint fan Tsjaad, wurdt troch in ynternasjonaal tribunaal, dat ynsteld is troch de Afrikaanske Uny, feroardiele ta libbenslange finzenisstraf foar misdieden tsjin 'e minsklikheid begien ûnder syn presidintskip fan 1982 oant 1990.

juny

juny - De Westafrikaanske ebola-epidemy wurdt betwongen. Hjirby binne mear as 11.300 minsken omkommen.
1 - Yn Switserlân wurdt de Gotthardbasistunnel, wrâlds langste en djipste spoartunnel, iepene nei in oanlis dy't twa desennia duorre hat.
10-10 july - It 15e EK fuotbal wurdt holden yn Frankryk.
12 - By in oanslach yn in nachtklub foar homo's yn 'e Amerikaanske stêd Orlando (Floarida) komme 50 minsken om (ynkl. de dieder) en reitsje 58 oaren ferwûne.
12 - De Meksikaanske steat Colima fiert it homohoulik yn.
16 - It Britske parlemintslid Jo Cox wurdt yn it Ingelske Birstall deasketten en -stutsen troch in neo-nazy dy't har miening dat it Feriene Keninkryk lid bliuwe moat fan 'e Jeropeeske Uny as lânferrie beskôget.
18 - Yn Drinte wurdt it Dierepark Emmen weriepene ûnder de nije namme Wildlands, nei de ferhuzing nei it nije plak op de Es.
23 - By it Brexit-referindum stimt 52% fan 'e befolking fan it Feriene Keninkryk foar it opsizzen fan it Britske lidmaatskip fan 'e Jeropeeske Uny. Premier David Cameron, dy't kampanje fierd hat om lid fan JU te bliuwen, treedt ôf.
23 - It regear fan Kolombia en de rebellen fan 'e FARC slute yn it ramt fan it Kolombiaanske Fredesproses in wapenstilstân, wêrmei't nei mear as in heale iuw in ein oan 'e FARC-rebûlje komt.
23 - De Meksikaanske steat Michoacán fiert it homohoulik yn.
28 - By in oanslach op 'e lofthaven fan 'e Turkske stêd Istanbûl troch oanhingers fan 'e saneamde Islamityske Steat (IS) komme 45 minsken om en reitsje 236 oaren ferwûne.
30 - Mei de ynauguraasje fan Rodrigo Duterte as presidint fan 'e Filipinen begjint de Filipynske Drugsoarloch, wêrby't de oerheid ûnmeilydsum fanwegen komt tsjin sawol drugshannelers as drugsferslaafden. Dat liedt ta withoefolle skeinings fan 'e minskerjochten.

july

1 - Letlân wurdt as 35e lân lid fan 'e Organisaasje foar Ekonomyske Gearwurking en Untwikkeling (OECD).
2-24 - De 103e Omgong fan Frankryk wurdt ferriden, begjinnend op Mont-Saint-Michel, yn Normanje.
3 - By bomoanslaggen yn 'e Iraakske haadstêd Bagdad komme 281 minsken om en reitsje mear as 200 oaren ferwûne.
5 - De Meksikaanske steat Morelos fiert it homohoulik yn.
6 - De publikaasje fan 'e app fan it spultsje Pokémon Go foar smartphones liedt ta in wrâldwide raazje.
12 - It Permaninte Hof fan Arbitraazje yn De Haach stelt de Filipinen yn it gelyk yn it skeel mei Sina oer it ferrin fan 'e grins yn 'e Súdsineeske See.
13 - Theresa May wurdt de nije premier fan it Feriene Keninkryk.
14 - By in oanslach yn 'e Frânske stêd Nice riidt in islamistyske terrorist mei in frachtwein yn op in mannichte folk dy't feest fiert y.f.m. Bastilledei. Der falle 87 deaden (ynkl. de dieder) en der reitsje 434 lju ferwûne.
15-16 - By in steatgreep yn Turkije besiket in diel fan it leger presidint Recep Tayyip Erdoğan ôf te setten. Dat mislearret, en Erdoğan grypt dit foarfal oan om drakoanyske maatregels troch te fieren, wêrby't tsientûzenen minsken oppakt wurde en hûnderttûzenen harren baan ferlieze.
22 - Man fiert it homohoulik yn.
22 - De alderlêste VHS-fideorecorder wurdt produsearre troch it Japanske bedriuw Funai.

augustus

5-21 - Yn Rio de Janeiro wurde de Olympyske Simmerspullen fan 2016 holden.
12 - Nei oanhâldende swiere rein brekt yn 'e Amerikaanske steat Louisiana grutte wettersneed út, dêr't 13 minsken by omkomme. De materiële skea is ûnbidich.
16 - By in ierdbeving fan 6,2 op 'e skaal fan Richter komme yn sintraal Itaalje 298 minsken om.
16-20 - De Boskbrân fan Blue Cut, yn 'e Amerikaanske steat Kalifornje, ferwuostget yn 'e neite fan San Bernardino 318 gebouwen.
20 - By in bomoanslach yn 'e Turkske stêd Gaziantep komme 54 minsken om en reitsje 66 oaren ferwûne.

septimber

2 - By in bomoanslach yn 'e Filipynske stêd Davao City komme 15 minsken om en reitsje 70 oaren ferwûne.
7-18 - Yn Rio de Janeiro wurde de Paralympyske Simmerspullen fan 2016 holden.
9 - Noard-Koreä hâldt syn fyfde en nei't it skynt grutste nukleêre test. Dat foarfal komt it lân op wrâldwide feroardieling te stean.
28 - In ynternasjonale groep ûndersikers konkludearret dat it ferkearsfleantúch Malaysia Airlines-flecht 17, dat yn july 2014 boppe de eastlike Oekraïne delstoarte, troch pro-Russyske rebellen delsketten is mei in Bûk-raket.
30 - Twa skilderijen fan Vincent van Gogh mei in kombinearre wearde fan $100 miljoen, dy't yn 2002 út it Van Gogh Museum yn Amsterdam stellen wiene, wurde weromfûn.

oktober

3-10 - De orkaan Matthew feroarsaket yn Haïty en Kuba, op 'e Turks- en Kaikoseilannen en de Bahama's en yn 'e Amerikaanske steaten Floarida, Georgia en Súd-Karolina yn totaal 603 deaden en rjochtet foar $15,1 miljard oan skea oan.
9 - Yn 'e Birmeeske steat Arakan brekke gefjochten út tusken regearringstroepen en Rohingja-rebellen.
13 - It Britsk Antarktysk Territoarium fiert it homohoulik yn.
13 - De Maldiven kundigje oan dat se harren lidmaatskip fan it Mienebêst fan Naasjes (it eardere Britske Mienebêst) opsizze sille.
19 - De tyfoan Haima (yn 'e Filipinen bekend as Lawin) feroarsaket yn 'e Filipinen teminsten 14 deaden.

novimber

novimber - Yn 'e Birmeeske steat Arakan begjint it Birmeeske leger mei de Genoside op de Rohingja. Tsjin desimber binne al tûzenen etnyske Rohingja útwykt nei Bangladesj en oare lannen.
novimber - De epidemy fan it sika-firus yn Latynsk-Amearika wurdt betwongen.
8 - By presidintsferkiezings yn 'e Feriene Steaten kriget de Republikeinske kandidaat Donald Trump de measte kiesmannen yn it Elektoraal Kolleezje efter him (en wint dêrmei de ferkiezings), hoewol't syn Demokratyske rivale Hillary Clinton oansjenlik mear stimmen kriget.
24 - It regear fan Kolombia en de rebellebeweging FARC ûndertekenje in fredesoerienkomst, wêrmei't in ein komt oan 'e oarloch tusken dy beide partijen.
25 - De eardere Kubaanske presidint Fidel Castro komt yn 'e âlderdom fan 90 jier te ferstjerren.
29 - It ferkearsfleantúch LaMia-flecht 2933 stoart del by de Kolombiaanske stêd Medellín. Dêrby komme 71 minsken om, ûnder wa it fuotbalalvetal fan 'e Brazyljaanske klub Chapecoense. Der binne 6 oerlibbenen.

desimber

1 - By demokratyske presidintsferkiezings yn Gambia ferslacht opposysjekandidaat Adama Barrow de sittende presidint Yahya Jammeh. As dyselde risselwearret en lis de ferkiezingsútslach njonken him del, gripe de oare Westafrikaanske lannen yn en stjoere troepen. Jammeh bynt dan yn en giet yn ballingskip, wêrmei't in ein komt oan mear as 22 jier diktatuer yn Gambia.
15 - Gibraltar fiert it homohoulik yn.
16 - Iepening fan 'e Kening Willem-Alexandertunnel, as part fan A2 by Maastricht.
19 - By in oanslach yn 'e Dútske haadstêd Berlyn riidt in islamistyske terrorist mei in kaapte frachtwein yn op in krystmerk. Dêrby falle 12 deaden (ynkl. de oarspronklike frachtweinsjauffeur, dy't by de kaping deasketten wie) en 56 ferwûnen. De dieder, in Anis Amri, wit te ûntkommen.
19 - Andrej Karlov, de Russyske ambassadeur yn Turkije, wurdt by in oanslach yn in keunstgallery yn Ankara fermoarde.
22 - Ut in wittenskiplik ûndersyk docht bliken dat it VSV-EBOV-faksên 70% oant 100% effektiviteit hat tsjin 'e deadlike ynfeksjesykte ebola. Dêrmei wurdt dat it earste wurksume faksên tsjin dy sykte.
23 - Anis Amri, de dieder fan 'e de oanslach op 'e krystmerk yn Berlyn, wurdt by in konfontaasje mei de Italjaanske plysje yn Milaan deasketten.
23 - De Feilichheidsried fan de Feriene Naasjes nimt Resolúsje 2334 oan, wêryn't de oanlis fan "Israelyske delsettings yn Palestynske gebieten beset sûnt 1967" feroardiele wurdt.
26 - By it delstoarten fan in Russyske militêr transportfleantúch by Sotsji, yn súdlik Ruslân, komme alle 92 ynsittenden om, ûnder wa it hiele 64 leden tellende Aleksandrov Ensemble.
31 - De Feriene Steaten lûkt it meastepart fan syn troepen werom út Afganistan, hoewol't der Amerikaanske garnizoenen bliuwe yn 'e stêden Kabûl, Kandahar en Djalalabad en op 'e strategysk wichtige loftmachtbasis Bagram.

Berne

Ferstoarn

jannewaris

1 - Annie de Reuver, Nederlânsk sjongster (* 1917)
1 - Sytse ten Hoeve, Frysk tsjerkekenner, skied- en geakundige en museumdirekteur (* 1945)
2 - Nimr al-Nimr, Saûdysk sjiïtysk geastlike en minskerjochte-aktivist (* 1959)
8 - Piet Steenkamp, Nederlânsk politikus (* 1925)
10 - David Bowie, Ingelsk sjonger, songwriter en akteur (* 1947)
14 - Alan Rickman, Ingelsk akteur (* 1946)
20 - Thom Mercuur, Frysk keunstsamler, konservator en museumdirekteur (* 1940)
31 - Terry Wogan, Iersk presintator (* 1938)

febrewaris

9 - André van den Heuvel, Nederlânsk akteur en regisseur (* 1927)
15 - George Gaynes, Amerikaansk akteur en sjonger (* 1917)
19 - Umberto Eco, Italjaansk skriuwer en filosoof (* 1932)
28 - George Kennedy, Amerikaansk akteur (* 1925)
29 - Auck Peanstra, Frysk skriuwster (* 1954).

maart

6 - Nancy Reagan, Amerikaansk presidintsfrou (* 1921)
11 - Lawrence Van Gelder, Amerikaansk sjoernalist en filmkritikus (* 1933)
13 - Cees Fasseur, Nederlânsksk histoarikus en jurist (* 1938)
21 - Pé Miedema, Frysk bestjoerder (* 1942)
22 - Rob Ford, Kanadeesk politikus (* 1969)
24 - Johan Cruijff, Nederlânsk fuotballer en fuotbaltrener (* 1947)
24 - Garry Shandling, Amerikaansk komyk en akteur (* 1949)

april

1 - Wiebe Nijenhuis, Frysk sterke man (* 1955)
3 - Joe Medicine Crow, Amerikaansk skiedkundige en antropolooch (* 1913)
3 - Jules Schelvis, Nederlânsk oerlibbene fan sân konsintraasjekampen (* 1921)
4 - Wim Brands, Nederlânsk dichter, sjoernalist en presintator (* 1959)
18 - Cox Habbema, Nederlânsk aktrise, teäterregisseur en earder skouboarchdirekteur (* 1944)
18 - Jaap Mulder, Frysk politikus (* 1933)
21 - Prince, Amerikaansk sjonger en muzikant (* 1958)