Surch

Ut Wikipedy
Surch
Himrik fan Surch yn de eardere gemeente Wûnseradiel
Flagge Wapen
Polityk
Lân Nederlân
Provinsje Fryslân
Gemeente Súdwest-Fryslân
Sifers
Ynwennertal 145 (2021)[1]
Oar
Tiidsône UTC +1
Simmertiid UTC +2
Koördinaten 53° 6' 43" NB, 5° 23' 38" EL
Webside Side Surch
Tsjerke fan Surch
Kaart fan it doarp.
Utsjoch op Surch fan de dyk ôf.

Surch is in doarp yn de gemeente Súdwest-Fryslân, oan de seedyk tusken Harns en de Ofslútdyk. Foar de gemeentlike weryndieling fan 2011 lei Surch yn de gemeente Wûnseradiel. It leit wat benoarden fan it plak dêr't de Ofslútdyk de Fryske kust berikt. It doarp hie yn 2021 145 ynwenners. Troch de bou fan de Ofslútdyk wie der fan 1922 oant 1932 in soad te rêden yn it doarp.

De buorskip Ald Mar leit eastlik fan it doarp oan de oare kant fan de N31. It wie eartiids it ferlingde fan de doarpskom, mar waard dêrfan skaat doe't de Rykswei oanlein waard. Ek in part fan de buorskip Goaium falt ûnder Surch, allyk de eardere buorskip Ottebuorren, dy't hjoed-de-dei ek wol ta Goaium rekkene wurdt.

Namme Surch[bewurkje seksje | boarne bewurkje]

De namme Surch is wierskynlik ôflaat fan Suderinghe wat súdhoeke betsjutte soe. It ûntstie op de súdlike ouwer fan de De Marne (wetter).

De Nederlânske namme Zurich liket sterk op Zürich, de Dútske namme fan de grutste stêd fan Switserlân. Dêrtroch krijt it doarp in soad besikers, ek út dat lân. Tsjin it plan fan de gemeente Wûnseradiel foar it ferfryskjen fan de namme yn it jier 2000 ûntstie yn it doarp dan ek in soad ferset.

Gebouwen[bewurkje seksje | boarne bewurkje]

Yn 1998 waard it doarp troch in fersekeringsmaatskippij, dy't ek Zurich hjit, in nij gebou foar it keatsfjild tasein. Mar neidat it plan yntsjinne wie, klaude it bedriuw werom. It soe allegear in misferstân west ha.

It tsjerke (mei sealdaktoer) fan Surch waard yn 1772 ôfbrutsen, mar de toer bleau stean troch syn funksje as beaken foar de skipfeart. In lytse hûndert jier letter waard der in nije tsjerke tsjinoan boud.

Mienskip[bewurkje seksje | boarne bewurkje]

Surch hat in eigen feriening foar Doarpsbelang. Fierder is der begraffenisferiening Buurteplicht, in frouljusferiening, iisferiening en in feestkommisje. It doarpshûs It String stiet oan de Caspar de Roblesdyk. It doarp hat ek syn eigen doarpsliet "Boerinne fan Surch".

Sport en rekreaasje[bewurkje seksje | boarne bewurkje]

Troch it plak rint ek de Jeropeeske Kuierrûte E9, ek wol North Sea Trail neamd. De E9 rint by de kust lâns fan Portegal nei de Baltyske steaten.

De keatsferiening, K.V. Zurich hat syn fjild oan de Suderigge. Fierder hat it doarp in biljertferiening.

Befolking[bewurkje seksje | boarne bewurkje]

Op 1 jannewaris 1830 hie it doarp 152 ynwenners. Troch de oanlis fan de Ofslútdyk naam it ynwennertal ta, en yn 1958 wennen der 340 minsken. Sûnt de wei nei de Ofslútdyk net mear troch it doarp rint, is it ynwennertal wat ôfnomd. In basisskoalle dy't yn 1986 boud waard, moast tsien jier letter sluten wurde troch te min bern.

Berne yn Surch[bewurkje seksje | boarne bewurkje]

Stoarn yn Surch[bewurkje seksje | boarne bewurkje]

Strjitten[bewurkje seksje | boarne bewurkje]

Ald Mar, Fabryksstrjitte, Fiadukt, Goaiumerwei, It Leech, Ottenbuortsterleane, Caspar de Roblesdyk, Skoallestrjitte, Stienleane, Suderigge, Tsjerkestrjitte.

Sjoch ek[bewurkje seksje | boarne bewurkje]

Boarnen, noaten en referinsjes[boarne bewurkje]

Boarnen, noaten en/as referinsjes:

  1. Sintraal Buro foar de Statistyk
 
Plakken yn de gemeente Súdwest-Fryslân
Flagge fan de gemeente Súdwest-Fryslân
Stêden: BoalsertDryltsHylpenSnitsStarumWarkum

Doarpen en útbuorrens: AbbegeaAldegeaAllingawierArumBlauhúsBoazumBreesândykBritswertBurchwertDearsumDedzjumEastereinEasterwierrumEasthimEksmoarreFerwâldeFolsgeareGaastDe GaastmarGauGoaiïngeaGreonterpHartwertHeechIt HeidenskipHichtumHidaardHieslumHimmelumHinnaardDe HommertsIdzegeaIensYndykYpekolsgeaYsbrechtumItensJutrypKimswertKoarnwertKoarnwertersânKoudumKûbaardKûfurderrigeLaaksumLytsewierrumLoaiïngeaLollumLongerhouMakkumMolkwarNijhuzumNijlânOffenwierParregeaPenjumPiaamPoppenwierRaerdReahûsRienSânfurdSibrandabuorrenSkarlSkearnegoutumSkettensSkraardSkuzumSmelbrêgeSurchTersoalToppenhuzenTsjalhuzumTsjerkwertTurnsTwellingeaWaaksensWâldseinWarnsWesthimWytmarsumWiuwertWolsumWommelsWûns

Buorskippen: AaksensAbbegeasterkettingAndelahuzenAnnebuorrenArkumAtsebuorrenBaarderbuorrenDe BandBarsumBeabuorrenBessensBernsterbuorrenDe BierenBittensDe BlokkenBlomkampBoatlânBonjeterpBoppebuorrenDe BurdDyksterbuorrenDoanjebuorrenDoanjewierDraeisterhuzenEangterpEasthim (Wytmarsum)EksmoardersylFeytebuorrenFiifhûsFiskersbuorrenFjouwerhuzenFlânsumIt FlietGalamadammenGoaiïngamiedenGoaiumGrauwe KatDe GritsGrutte WiskeGreate WierrumHaaiumHarkesylDe HelHiemertHidaardersylHiddumHoekensHoarnsterbuorrenHouIdserdabuorrenIemswâldeYndyk (Boazum)IngwertIngwierJethJonkershuzenJousterpJouswertKâldehuzumDe KampenDe KatKlaeiterpDe KliuwKnossensKoaihuzenKromwâl (Boalsert)Kromwâl (Britswert)LippenwâldeDe Lytse GaastmarLytse WiskeLytshuzenMakkum (Boazum)MeilahuzenMontsamabuorrenMountsjewierDe NesNijbuorrenNijekleasterNijesylOsingahuzenPikesylDe PôleRea SkuorreRemswertRytseterpSaardSânfurder RypSyswertSjongedykSkearnebuorrenSkrokSotterum (Koarnwert)Sotterum (Skettens)SpearsSpykIt Strân SwaanwertSwarte BeienTrijehuzen (Hidaard)Trijehuzen (Snits)Trijehuzen (Wommels)TsjerkebuorrenDe WearenWesterbuorrenWesterlittensDe WierenWolsumerkettingWonnebuorren