Dielgebieten fan Ruslân

Ruslân is in federaasje dy't út 85 federale dielgebieten (Russysk: субъекты федерации, subjekty federatsii), ek wol dielgebieten fan de Russyske Federaasje (Russysk: субъекты Российской Федерации,subjekty Rossijskoj Federatsii) neamd, bestiet. Fierder binne der noch twa dielgebieten dy't troch de ynternasjonale mienskip as part fan Oekraïne erkend binne, mar de facto wol troch Ruslân bestjoerd wurde. De dielgebietn hawwe likense fertsjintwurdiging, twa de dielgebiet yn de steatsdûma, mar ferskille wol yn autonomy.

Seis kategoryen[bewurkje seksje | boarne bewurkje]

Der binne seis ûnderskate kategoryen:

22 republiken (Russysk: республики) - yn teory autonoom. Elts fan dy republiken hat in eigen grûnwet, presidint en parlemint en is in thúslân orneare foar in beskate etnyske minderheid. Yn 2000 waarden harren rjochten beheind, troch ûnder oaren de kriich yn Tsjetsjeenje.
9 krajs (Russysk: края) - polityk sjoen gelyk oan in oblast, mar tinner befolke.
46 oblasten (Russysk: области) - de standert-provinsjes dy't troch in troch de Russyske presidint beneamde gûverneur en pleatslike ferkeazen organen bestjoerd wurdt.
3 federale stêden (Russysk: федеральные города) - aparte regio's foar de 2 grutste stêden - Moskou en Sint-Petersburch. Ek Sebastopol wurdt troch de Russyske oerheid as Federale stêd oanmurken en bestjoerd, dochs wurdt net troch de Westerske wrâld en Oekraïne erkend. Federale stêden binne dielgebieten mei in status dy't liket op dy fan oblasten.
1 autonome oblast (Russysk: автономная область) - dit troch Stalin oanwiisde eardere thúslân foar Joaden is in oerbliuwsel fan it steatkundige ferpartsjen fan de Sovjet-Uny en de iennige oblast dêr't njonken it Russysk ek in oare taal offisjeel is - Jiddysk. De Joadske befolking yn it gebiet is lykwols tige tytser wurden en makket hjoed-de-dei noch mar in tige lyts part fan de befolking út.
4 autonome distrikten (Russysk: автономные округа) - gebieten yn in oblast dy't ornearre binne foar etnyske minderheden. Sokke folken gauris lyts yn oantal en (dêrtroch) yn macht en hawwe minder autonomy as de republiken, dochs wol mear as de oblasten.

██ Republiken

██ Krajs

██ Oblasten

██ Federale stêden

██ Autonome oblast

██ Autonome distrikten

Dielgebieten[bewurkje seksje | boarne bewurkje]

Yn ûndersteand tabel binne de federale dielgebieten mei harren haadstêd, federaal distrikt en ekonomyske regio. Hja steane yn de folchoarder neffens de Grûnwet fan de Russyske Federaasje: republiken, krajs, oblasten, federale stêden, autonome oblast en autonome distrikten. Yn harren kategory steane se yn de folchoarder neffens de Russyske nammen yn it Syrillysk alfabet.

No.	Dielgebieten	Oerflak (км²)	Ynwenners (2010-folkstelling)	Haadstêd	Federaal distrikt	Ekonomyske regio
	Republiken
01	Adygeä (Адыгея)	7 800	440 400	Majkop (Майкоп)	Súd	Noard-Kaukasus
02	Altai (Алтай)	92 900	206 200	Gorno-Altajsk (Горно-Алтайск)	Sibearje	West-Sibearje
03	Basjkortostan (Башкортостан)	142 900	4 072 100	Ufa (Уфа)	Wolga	Oeral
04	Boerjaasje (Бурятия)	351 300	972 700	Ulan-ûde (Улан-Удэ)	Sibearje	East-Sibearje
05	Dagestan (Дагестан)	50 300	2 977 400	Machatsjkala (Махачкала)	Noard-Kaukasus	Noard-Kaukasus
06	Ingûsjeesje (Ингушетия)	3 600	413 000	Magas (Магас)	Noard-Kaukasus	Noard-Kaukasus
07	Kabardino-Balkaarje (Кабардино-Балкарская)	12 500	859 800	Naltsjik (Нальчик)	Noard-Kaukasus	Noard-Kaukasus
08	Kalmukje (Калмыкия)	74 700	289 400	Elista (Элиста)	Súd	Wolga
09	Karatsjai-Tsjerkesje (Карачаево-Черкесская)	14 300	478 500	Tsjerkessk (Черкесск)	Noard-Kaukasus	Noard-Kaukasus
10	Kareelje (Карелия)	180 500	645 200	Petrozawodsk (Петрозаводск)	Noardwest	Noard
11	Komy (Коми)	416 800	901 600	Siktifkar (Сыктывкар)	Noardwest	Noard
12	Mary-El (Марий-Эл)	23 400	696 300	Josjkar-Ola (Йошкар-Ола)	Wolga	Wolga-Wjatka
13	Mordoovje (Мордовия)	26 100	834 800	Saransk (Саранск)	Wolga	Wolga-Wjatka
14	Sacha (Саха)	3 083 500	958 300	Jakoetsk (Якутск)	Fiere Easten	Fiere Easten
15	Noard-Osseesje-Alaanje (Северная Осетия—Алания)	8 000	712 900	Wladikavkaz (Владикавказ)	Noard-Kaukasus	Noard-Kaukasus
16	Tatarstan (Татарстан)	67 800	3 786 400	Kazan (Казань)	Wolga	Wolga
17	Tûva (Тыва)	168 600	307 900	Kizil (Кызыл)	Sibearje	West-Sibearje
18	Oedmoersje (Удмуртская)	42 100	1 522 700	Izjevsk (Ижевск)	Wolga	Oeral
19	Chakasje (Хакасия)	61 600	532 300	Abakan (Абакан)	Sibearje	West-Sibearje
20	Tsjetsjeenje (Чеченская)	15 600	1 269 100	Grozny (Грозный)	Noard-Kaukasus	Noard-Kaukasus
21	Tsjûwasje (Чувашия)	18 300	1 251 600	Tsjeboksary (Чебоксары)	Wolga	Wolga-Wjatka
	Krajs
22	Altai (Алтайский)	168 000	2 419 400	Barnaûl (Барнаул)	Sibarje	West-Sibearje
23	Transbaikal (Забайкальский)	431 500	1 106 600	Tsjita (Чита)	Sibearje	East-Sibearje
24	Kamtsjatka (Камчатский)	464 300	321 800	Petropavlovsk-Kamtsjatsky (Петропавловск-Камчатский)	Fiere Easten	Fiere Easten
25	Krasnodar (Краснодарский)	75 500	5 225 800	Krasnodar (Краснодар)	Súd	Noard-Kaukasus
26	Krasnojarsk (Красноярский)	2 366 600	2 828 200	Krasnojarsk (Красноярск)	Sibearje	East-Sibearje
27	Perm (Пермский)	160 200	2 635 800	Perm (Пермь)	Wolga	Oeral
28	Primorsky (Приморский)	164 700	1 956 400	Wladiwostok (Владивосток)	Fiere Easten	Fiere Easten
29	Stavropol (Ставропольский)	66 200	2 786 100	Stavropol (Ставрополь)	Noard-Kaukasus	Noard-Kaukasus
30	Chabarovsk (Хабаровский)	787 600	1 344 200	Chabarovsk (Хабаровск)	Fiere Easten	Fiere Easten
	Oblasten
31	Amoer (Амурская)	361 900	829 200	Blagovesjtsjensk (Благовещенск)	Fiere Easten	Fiere Easten
32	Archangelsk (Архангельская)	589 900	1 228 100	Archangelsk (Архангельск)	Noardwest	Noard
33	Astrachan (Астраханская)	49 000	1 010 700	Astrachan (Астрахан)	Súd	Wolga
34	Belgorod (Белгородская)	27 100	1 532 700	Belgorod (Белгород)	Sintraal	Sintraal-Tsjernozjom
35	Brjansk (Брянская)	34 900	1 278 100	Brjansk (Брянск)	Sintraal	Sintraal
36	Vladimir (Владимирская)	29 100	1 444 600	Vladimir (Владимир)	Sintraal	Sintraal
37	Wolgograd (Волгоградская)	112 900	2 611 200	Wolgograd (Волгоград)	Súd	Wolga
38	Vologda (Вологодская)	144 500	1 202 300	Vologda (Вологда)	Noardwest	Noard
39	Voronezj (Воронежская)	52 200	2 335 800	Voronezj (Воронеж)	Sintraal	Sintraal-Tsjernozjom
40	Ivanovo (Ивановская)	21 400	1 062 600	Ivanovo (Иваново)	Sintraal	Sintraal
41	Irkûtsk (Иркутская)	775 300	2 428 700	Irkûtsk (Иркутск)	Sibearje	East-Sibearje
42	Kaliningrad (Калининградская)	15 100	941 500	Kaliningrad (Калининград)	Noardwest	Noardwest
43	Kalûga (Калужская)	29 800	1 011 600	Kalûga (Калуга)	Sintraal	Sintraal
44	Kemerovo (Кемеровская)	95 700	2 763 400	Kemerovo (Кемерово)	Sibearje	West-Sibearje
45	Kirov (Кировская)	120 400	1 341 300	Kirov (Киров)	Wolga	Wolga-Wjatka
46	Kostroma (Костромская)	60 200	667 500	Kostroma (Кострома)	Sintraal	Sintraal
47	Koergan (Курганская)	71 500	910 900	Koergan (Курган)	Oeral	Oeral
48	Koersk (Курская)	30 000	1 126 500	Koersk (Курск)	Sintraal	Sintraal-Tsjernozjom
49	Leningrad (Ленинградская)	83 900	1 712 700	Sint-Petersburch (Санкт-Петербург)^[1]	Sintraal	Sintraal-Tsjernozjom
50	Lipetsk (Липецкая)	24 000	1 172 800	Lipetsk (Липецк)	Sintraal	Sentraal-Tsjernozjom
51	Magadan (Магаданская)	462 500	157 000	Magadan (Магадан)	Fiere Easten	Fiere Easten
52	Moskou (Московская)	45 800	7 092 900	Moskou (Москва)^[2]	Sintraal	Sintraal
53	Moermansk (Мурманская)	144 900	796 100	Moermansk (Мурманск)	Noardwest	Noard
54	Nizjni Novgorod (Нижегородская)	76 600	3 310 600	Nizjni Novgorod (Нижний Новгород)	Wolga	Wolga-Wjatka
55	Novgorod (Новгородская)	54 500	634 100	Weliky-Novgorod (Великий Новгород)	Noardwest	Noardwest
56	Novosibirsk (Новосибирская)	177 800	2 665 900	Novosibirsk (Новосибирск)	Sibearje	West-Sibearje
57	Omsk (Омская)	141 100	1 977 500	Omsk (Омск)	Sibearje	West-Sibearje
58	Oarenburch (Оренбургская)	123 700	2 032 900	Oarenburch (Оренбург)	Wolga	Oeral
59	Orjol (Орловская)	24 700	787 200	Orjol (Орёл)	Sintraal	Sintraal
60	Penza (Пензенская)	43 400	1 386 200	Penza (Пенза)	Wolga	Wolga
61	Pskov (Псковская)	55 400	673 500	Pskov (Псков)	Noardwest	Noardwest
62	Rostof (Ростовская)	101 000	4 279 200	Rostov oan de Don (Ростов-на-Дону)	Súd	Noard-Kaukasus
63	Rjazan (Рязанская)	39 600	1 154 200	Rjazan (Рязан)	Sintraal	Sintraal
64	Samara (Самарская)	53 600	3 215 700	Samara (Самара)	Wolga	Wolga
65	Saratov (Саратовская)	101 200	2 521 800	Saratov (Саратов)	Wolga	Wolga
66	Sachalin (Сахалинская)	87 100	497 900	Jûzjno-Sachalinsk (Южно-Сахалинск)	Fiere Easten	Fiere Easten
67	Sverdlovsk (Свердловская)	194 300	4 298 000	Jekaterineburch (Екатеринбург)	Oeral	Oeral
68	Smolensk (Смоленская)	49 800	985 500	Smolensk (Смоленск)	Sintraal	Sintraal
69	Tambov (Тамбовская)	34 500	1 092 400	Tambov (Тамбов)	Sintraal	Sintraal-Tsjernozjom
70	Tver (Тверская)	84 200	1 353 500	Tver (Тверь)	Sintraal	Sintraal
71	Tomsk (Томская)	314 400	1 045 500	Tomsk (Томск)	Sibearje	West-Sibearje
72	Tûla (Тульская)	25 700	1 553 900	Tûla (Тула)	Sintraal	Sintraal
73	Tjûmen (Тюменская)	1 464 200	3 395 200	Tjûmen (Тюмень)	Oeral	West-Sibearje
74	Uljanovsk (Ульяновская)	37 200	1 292 200	Uljanovsk (Ульяновск)	Wolga	Wolga
75	Tsjeljabinsk (Челябинская)	88 500	3 478 600	Tsjeljabinsk (Челябинск)	Oeral	Oeral
76	Jaroslavl (Ярославская)]	36 200	1 272 500	Jaroslavl (Ярославль)	Sintraal	Sintraal
	Federale stêden
77	Moskou (Москва)	1100	11 514 300	Moskou (Москва)	Sintraal	Sintraal
78	Sint-Petersburch (Санкт-Петербург)	1400	4 848 700	Sint-Petersburch (Санкт-Петербург)	Noardwest	Noardwest
	Autonome oblast
79	Joadske Autonome Oblast (Еврейская автономная область)	36 300	176 600	Birobidzjan (Биробиджан)	Fiere Easten	Fiere Easten
	Autonome distrikten
80	Nenetsje (Ненецкий автономный округ)	176 800	42 700	Narjan-Mar (Нарьян-Мар)	Noardwest	Noard
81	Chanto-Mansje (Ханты-Мансийский автономный округ)	534 800	1 532 000	Chanty-Mansyjsk (Ханты-Мансийск)	Oeral	West-Sibearje
82	Tsjûkotka (Чукотский автономный округ)	721 500	50 500	Anadyr (Анадырь)	Fiere Easten	Fiere Easten
83	Jamalo-Nenetsje (Ямало-Ненецкий автономный округ)	769 300	522 800	Salechard (Салехард)	Oeral	West-Sibearje
	Yllegaal anneksearre op 18 maart 2014
84	Krim (Крым)	26 100	1 973 185	Simferopol (Симферополь)
85	Sebastopol (Севастополь)	864	379 200	Sebastopol (Севастополь)
	Yllegaal anneksearre op 30 septimber 2022
86	Cherson (Херсонская)	28 461	962 957	Cherson (Херсон)
87	Donjetsk (Донецкая)	26 517	4 100 280	Donjetsk (Донецк)
88	Lûhansk (Луга́нская)	26 684	2 121 322	Lûhansk (Луганск)
89	Zaporizja (Запорожская)	27 183	1 636 322	Zaporizja (Запоро́жье)

—	Hiel Ruslân (Вся Россия)	17 098 200	142 905 200	Moskou

Sjoch ek[bewurkje seksje | boarne bewurkje]

Keppelings om utens[bewurkje seksje | boarne bewurkje]

(in) Geohive: befolkingsifers it bestjoerlik gebiet (sensusgegevens en rûzing foar hjoed-de-dei)
(in) Statoids: wizigings
(in) Artikel oer de weryndieling fan de dielgebieten út juny 2003
(in) Regionale lieders

Boarnen, noaten en referinsjes[boarne bewurkje]

Boarnen, noaten en/as referinsjes:

↑ Administrative haadstêd – Sint-Petersburch is net part fan de oblast Leningrad
↑ Administrative haadstêd – Moskou is net part fan de oblast Moskou

Dielgebieten fan Ruslân
Republyk	Adygeä • Altai • Basjkortostan • Boerjaasje • Chakasje • Dagestan • (Donjetsk) • Ingûsjeesje • Kabardino-Balkaarje • Kalmukje • Karatsjai-Tsjerkjesje • Kareelje • Komi • (Krim) • (Lûhansk) • Mari El • Mordoovje • Noard-Osseesje-Alaanje • Oedmoersje • Sacha • Tatarstan • Tsjetsjeenje • Tsjûvasje • Tûva
Kraj	Altai • Chabarovsk • Kamtsjatka • Krasnodar • Krasnojarsk • Perm • Primorje • Stavropol • Transbaikal
Oblast	Amoer • Archangelsk • Astrachan • Belgorod • Brjansk • (Cherson) • Irkûtsk • Ivanovo • Jaroslavl • Kaliningrad • Kalûga • Kemerovo • Kirov • Koergan • Koersk • Kostroma • Leningrad • Lipetsk • Magadan • Moermansk • Moskou • Nizjni Novgorod • Novgorod • Oarenburch • Omsk • Orjol • Penza • Pskov • Rjazan • Rostov • Sachalin • Saratov • Smolensk • Sverdlovsk • Tambov • Tjûmen • Tomsk • Tsjeljabinsk • Tûla • Tver • Uljanovsk • Vladimir • Vologda • Voronezj • Wolgograd • (Zaporizja)
Autonome oblast	Joadske Autonome Oblast
Autonoom distrikt	Chanto-Mansje • Jamalo-Nenetsje • Nenetsje • Tsjûkotka
Federale stêd	Moskou • Sint-Petersburch • (Sebastopol)
N.B.: de gebieten tusken heakjes wurde ynternasjonaal net erkend as diel fan Ruslân, mar as diel fan de Oekraïne

[1] Administrative haadstêd – Sint-Petersburch is net part fan de oblast Leningrad

[2] Administrative haadstêd – Moskou is net part fan de oblast Moskou

[1]

[2]