Tytsjerksteradiel

Tytsjerksteradiel
	; It Alvestêdemonumint op 'e Kanterlânsbrêge oer De Moark.
	; Wapen fan Tytsjerksteradiel
lokaasje
polityk
lân	Nederlân
provinsje	Fryslân
boargemaster	Tineke Schokker (waarnimmend)
sifers en geografy
haadplak	Burgum
grutste plak	Burgum
ynwennertal	32.626 (1 jannewaris 2024)
befolkingstichtens	216 / km²
oerflak	161,41 km²
● wêrfan lân	149,44 km²
● wêrfan wetter	11,97 km²
tal doarpen	17
ferkearsieren	N355, N361
skiednis
oprjochte	1851
oant 1851	Gritenij Tytsjerksteradiel
oar
netnûmer	058, 0511
postkoade	9061–9265
tiidsône	UTC +1
simmertiid	UTC +2
webside	www.tytsjerksteradiel.nl

Tytsjerksteradiel (offisjeel Frysk; Nederlânsk: Tietjerksteradeel) is in Wâld-gemeente yn Fryslân east fan Ljouwert. De gemeente hie op 1 jannewaris 2024 32.626 ynwenners (boarne: CBS) op in oerflak fan 161,41 km², wêrfan 12 km² wetter. De gritenij Tytsjerksteradiel waard yn 1851 in gemeente nei de ynfiering yn Nederlân fan de gemeentewet fan Thorbecke.

By de grutte gemeentlike weryndieling fan 1 jannewaris 1984 moast Tytsjerksteradiel ûnfrijwillich it rekreaasjegebiet De Griene Stjer ôfstean oan Ljouwert en it noardeastlike part fan De Alde Feanen oan Boarnsterhim.^[3]

Plakken

De gemeente telt 17 wenplakken. It haadplak is fan de gemeente Tytsjerksteradiel is Burgum. Sûnt 1989 binne de plaknammen offisjeel Frysktalich.

Doarpen

De folgjende plakken lizze yn de gemeente Tytsjerksteradiel:


Plaknamme	Oantal ynwenners
Aldtsjerk	695
Burgum	10.095
Earnewâld	395
Eastermar	1.580
Feanwâldsterwâl	-
Garyp	1.880
Gytsjerk	2.280
Hurdegaryp	5.095
Jistrum	935
Mûnein	725
Noardburgum	2.387
Oentsjerk	2.060
Ryptsjerk	765
Sumar	1.365
Suwâld	635
Tytsjerk	1.610
Wyns	260

De sifers komme út it jier 2024, fan https://allecijfers.nl/. It oantal ynwenners fan Feanwâldsterwâl is net krekt bekend omdat Feanwâldsterwâl gjin eigen postkoade hat, en it doarp is ferdield oer de gemeenten Tytsjerksteradiel en Dantumadiel.

Buorkskippen

De folgjende buorskippen lizze yn de gemeente Tytsjerksteradiel: Alde Miede, Altenburch, Bartlehiem (diels), De Joere, Gaastmabuorren, Gytsjerksterhoeke, De Hallingen, De Harste, It Heechsân, De Iest, Iniaheide, Kûkherne (diels), Lânsbuorren, De Lytse Geast, De Mearen, Nijstêd, Noardermar, Quatrebras, Sânhuzen, Sigerswâld, Skûlenboarch, Snakkerbuorren, Sumarreheide, Swarteweisein en It Wytfean.

Mar

Op 'e grins fan Tytsjerksteradiel en Smellingerlân leit in mar fan 300 bunder, De Leien.

Polityk

Ferdieling gemeenteried

De gemeenteried fan Tytsjerksteradiel bestiet út 23 sitten. De útslaggen fan de gemeenteriedsferkiezings binne sûnt 2018:

partij	ferkiezings 2018^[4]		ferkiezings 2022^[5]
partij	%	sitten	%	sitten
CDA	23,6	6	18,6	5
FNP	18,9	5	20,0	5
GrienLinks	15,0	3	9,4	2
VVD	13,9	3	10,4	2
PvdA	11,6	3	12,1	3
KristenUny	10,8	2	8,9	2
D66	6,8	1	5,9	1
BVNL	0	0	14,7	3
ûnjildich & blanko	0,3		0,1
opkomst/totaal sitten	60,4%	23	59%	23

Sjoch ek

Keppeling om utens

Webstee fan de gemeente

Boarnen, noaten en referinsjes

Boarnen, noaten en/as referinsjes:

↑ Hiemside Tytsjerksteradiel, oproppen 14 maart 2025.
↑ Alle Cijfers
↑ Veltman, Melle, Hoe Achtkarspelen de fusiedans ontsprong, yn: de Ljouwerter Krante, 5 novimber 2018, s. 19.
↑ Utslaggen Ljouwerter Krante, 18 maart 2022
↑ Utslaggen Ljouwerter Krante, 18 maart 2022

Wikimedia Commons

Ofbylden dy't by dit ûnderwerp hearre, binne te finen yn de kategory Tytsjerksteradiel fan Wikimedia Commons.

Provinsje Fryslân
hjoeddeistige gemeenten
Achtkarspelen • It Amelân • Dantumadiel • Eaststellingwerf • Flylân • De Fryske Marren • Harns • It Hearrenfean • Ljouwert • Noardeast-Fryslân • Opsterlân • Skiermûntseach • Skylge • Smellingerlân • Súdwest-Fryslân • Tytsjerksteradiel • De Waadhoeke • Weststellingwerf
eardere gemeenten
Aenjewier (1851–1934) • Baarderadiel (1851–1984) • Barradiel (1851–1984) • It Bilt (1851–2018) • Boalsert (1455–2011) • Boarnsterhim (1984–2014) • Doanjewerstâl (1851–1984) • Dokkum (1298–1984) • Dongeradiel (1984–2019) • Drylts (1268–1984) • East-Dongeradiel (1851–1984) • Ferwerderadiel (1851–2019) • Frjentsjer (1374–1984) • (âld) Frjentsjerteradiel (1851–1984) • (nij) Frjentsjerteradiel (1984–2018) • Gaasterlân (1851–1984) • Gaasterlân-Sleat (1984–2014) • Haskerlân (1851–1984) • Hylpen (1372–1984) • Himmelumer Aldefurd (1851–1984) • Hinnaarderadiel (1851–1984) • Idaerderadiel (1851–1984) • Kollumerlân (1851–2019) • Lemsterlân (1851–2014) • Littenseradiel (1984–2018) • Ljouwerteradiel (1851–2018) • Menameradiel (1851–2018) • Nijefurd (1984–2011) • Raerderhim (1851–1984) • Skarsterlân (1984–2014) • Skoatterlân (1851–1934) • Sleat (1426–1984) • Snits (1292–2011) • Starum (1061–1984) • Utingeradiel (1851–1984) • Warkum (1399–1984) • West-Dongeradiel (1851–1984) • (âld) Wymbritseradiel (1851–1984) • (nij) Wymbritseradiel (1984–2011) • Wûnseradiel (1851–1984)
· ·

	Tytsjerksteradiel
Doarpen en útbuorrens: Aldtsjerk • Burgum • Earnewâld • Eastermar • Feanwâldsterwâl (foar in part) • Garyp • Gytsjerk • Hurdegaryp • Jistrum • Mûnein • Noardburgum • Oentsjerk • Ryptsjerk • Sumar • Suwâld • Tytsjerk • Wyns
Buorskippen: Bartlehiem (foar in part) • De Joere • Gytsjerksterhoeke • It Heechsân • Iniaheide • Kûkherne (foar in part) • Lytse Geast • Noardermar • Quatrebras • Sigerswâld • Skûlenboarch • Sumarreheide • Tergrêft • It Wytfean • Sânhuzen • Swarteweisein
· ·

[1] Hiemside Tytsjerksteradiel, oproppen 14 maart 2025.

[2] Alle Cijfers

[3] Veltman, Melle, Hoe Achtkarspelen de fusiedans ontsprong, yn: de Ljouwerter Krante, 5 novimber 2018, s. 19.

[4] Utslaggen Ljouwerter Krante, 18 maart 2022

[5] Utslaggen Ljouwerter Krante, 18 maart 2022

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]