Achtkarspelen

Ut Wikipedy
(Trochferwiisd fan Gritenij Achtkarspelen)
Achtkarspelen

Winter op 'e romte by de Surhúster Mieden.
Lân Nederlân
Provinsje Fryslân
Haadplak Bûtenpost
Oerflak 103,98 km² [1]
  •  dêrfan lân 102,21 km²
  •  dêrfan wetter 1,77 km²
Ynwennertal 28.216 (1 jannewaris 2024) [1]
Befolkingstichtens 273 ynw./km²
Sitferdieling gemeenteried

Perioade 2022—2026 (21 sitten):[2]

CDA FNP CU GBA PvdA PVV FVD GL
6 4 3 3 2 1 1 1
Kolleezje fan B&W CDA, FNP + GBA (13 sitten)[3]
Boargemaster Oebele Brouwer (ûnôfhinklik)
Oprjochte 1851
Oant 1851 Gritenij Achtkarspelen
Ferkearsier(en) N355, N358, N369
Netnûmer(s) 0511, 0512
Postkoade(s) 9231–9873
www.achtkarspelen.nl

Achtkarspelen is in gemeente yn it noardeasten fan Fryslân. De gemeente hat 28.216 ynwenners op 1 jannewaris 2024.[1]

De gemeente leit oan de grins mei Grinslân. Plakken mei de measte ynwenners binne Surhústerfean, Bûtenpost (it haadplak) en de Harkema.

Achtkarspelen is in plattelânsgemeente mei in bytsje wetter, yn hichte fariearjend fan -1 oant +4.

It Prinses Margrietkanaal giet fan west nei east troch Achtkarspelen.

Plakken[bewurkje seksje | boarne bewurkje]

Plakken yn de gemeente binne:

Doarpen en útbuorrens:

Buorskippen:

Untwikkeling ynwennertal[bewurkje seksje | boarne bewurkje]

Befolkingsûntwikkeling sûnt 1996:[1]

Jier Ynwenners
2022 27.954
2015 27.983
2005 28.134
1996 27.988

Skiednis[bewurkje seksje | boarne bewurkje]

De namme Achtkarspelen wurdt foar it earst fermeld yn 1338 en ferwiist nei de acht oarspronklike karspels yn de gritenij, te witten:

Achtkarspelen naam lang in aparte plak yn Fryslân yn. Yn de Midsiuwen, oant 1559, hearde Achtkarspelen ta it bisdom Münster, wylst de rest fan Fryslân ûnderdiel wie fan it bisdom Utert.

De gritenij Achtkarspelen waard yn 1851 in gemeente nei de ynfiering fan de gemeentewet fan Thorbecke yn Nederlân.

Eveneminten[bewurkje seksje | boarne bewurkje]

It Konkoers Hippyk Bûtenpost is it grutste evenemint yn 'e gemeente en wurdt holden sûnt 1954. Yn 2018 fûn foar it earst de Feteranedei fan Achtkarspelen plak.

Polityk[bewurkje seksje | boarne bewurkje]

Kolleezje fan boargemaster en wethâlders[bewurkje seksje | boarne bewurkje]

Funksje Namme Partij ynfo
Boargemaster Oebele Brouwer partijleas per 7 febrewaris 2019
Wethâlders Jouke Spoelstra CDA
Tjibbe Brinkman FNP
Sierd Vegelin GBA
Lea van der Tuin-Kuipers CDA
Gemeentesekretaris Marcel Pieter de Jong


Ferdieling gemeenteried[bewurkje seksje | boarne bewurkje]

De gemeenteried fan Achtkarspelen bestiet út 21 sitten. De útslaggen fan de gemeenteriedsferkiezings binne sûnt 2002:[4]

partij ferkiezings 2002 ferkiezings 2006 ferkiezings 2010 ferkiezings 2014 ferkiezings 2018 ferkiezings 2022 [2]
% sitten % sitten % sitten % sitten % sitten % sitten
CDA 30,2 7 28,9 6 25,6 6 22,8 5 26,0 6 22,7 6
FNP 25,2 5 18,3 4 23,9 5 25,3 6 16,4 4 17,8 4
CU ¹ 12,9 3 12,5 2 13,5 3 17,1 3 13,6 3 14,4 3
GBA ² 12,0 2 7,9 2 12,8 3 15,0 3 15,4 3 14,4 3
PvdA 15,1 3 27,3 6 16,7 3 13,5 3 9,8 2 9,3 2
PVV 8,1 1 7,1 1
FVD 5,7 1
GL 5,6 1 4,9 1
VVD 4,8 1 5,0 1 7,7 1 6,4 1 5,0 1 3,7 0
ûnjildich & blanko 0,1 0,3 0,3 0,6 0,5 0,3
opkomst/totaal 67,3% 21 63,1% 21 54,3% 21 55,9% 21 56,7% 21 52,8% 21

¹ 2002: CU + SGP

² GBA = GemeenteBelangen Achtkarspelen

Lânskip mei pingo at Surhuzum
Stynsgea

Kolleezje[bewurkje seksje | boarne bewurkje]

Partijen yn it kolleezje fan B&W:

Perioade Partijen Totaal
CDA CU FNP GBA PvdA
2022–2026 6 4 3 13 [3][5]
2018–2022 6 3 3 12 [6]
2016–2018 5 3 3 11 [7]
2014–2016 6 3 3 12 [8]
2010–2014 6 3 5 14 [9]
2006–2010 6 2 6 14 [10]
2002–2006 7 3 3 13 [11]

Sjoch ek[bewurkje seksje | boarne bewurkje]

Keppeling om utens[bewurkje seksje | boarne bewurkje]

Boarnen, noaten en referinsjes[boarne bewurkje]

Boarnen, noaten en/as referinsjes:
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 AlleCijfers
  2. 2,0 2,1 Kiesraad
  3. 3,0 3,1 Burgemeester en wethouders
  4. NLverkiezingen
  5. actief 2022
  6. actief 2018
  7. de STREEK 2016
  8. RTV NOF 2014
  9. RTV NOF 2010
  10. WâldNet 2010
  11. WâldNet 2006

 
             Provinsje Fryslân
Flagge fan de Provinsje Fryslân
hjoeddeistige gemeenten
Achtkarspelen • It Amelân • Dantumadiel • Eaststellingwerf • Flylân • De Fryske Marren • Harns • It Hearrenfean • Ljouwert • Noardeast-Fryslân • Opsterlân • Skiermûntseach • Skylge • Smellingerlân • Súdwest-Fryslân • Tytsjerksteradiel • De Waadhoeke • Weststellingwerf
eardere gemeenten
Aenjewier (1851–1934) • Baarderadiel (1851–1984) • Barradiel (1851–1984) • It Bilt (1851–2018) • Boalsert (1455–2011) • Boarnsterhim (1984–2014) • Doanjewerstâl (1851–1984) • Dokkum (1298–1984) • Dongeradiel (1984–2019) • Drylts (1268–1984) • East-Dongeradiel (1851–1984) • Ferwerderadiel (1851–2019) • Frjentsjer (1374–1984) • (âld) Frjentsjerteradiel (1851–1984) • (nij) Frjentsjerteradiel (1984–2018) • Gaasterlân (1851–1984) • Gaasterlân-Sleat (1984–2014) • Haskerlân (1851–1984) • Hylpen (1372–1984) • Himmelumer Aldefurd (1851–1984) • Hinnaarderadiel (1851–1984) • Idaerderadiel (1851–1984) • Kollumerlân (1851–2019) • Lemsterlân (1851–2014) • Littenseradiel (1984–2018) • Ljouwerteradiel (1851–2018) • Menameradiel (1851–2018) • Nijefurd (1984–2011) • Raerderhim (1851–1984) • Skarsterlân (1984–2014) • Skoatterlân (1851–1934) • Sleat (1426–1984) • Snits (1292–2011) • Starum (1061–1984) • Utingeradiel (1851–1984) • Warkum (1399–1984) • West-Dongeradiel (1851–1984) • (âld) Wymbritseradiel (1851–1984) • (nij) Wymbritseradiel (1984–2011) • Wûnseradiel (1851–1984)
 
Plakken yn de gemeente Achtkarspelen
Flagge fan de gemeente Achtkarspelen
Haadplak: Bûtenpost
Doarpen en útbuorrens: BoelensloaneDroegehamGerkeskleasterDe HarkemaKoatstertilleStynsgeaStrobosSurhústerfeanSurhuzumTwizelTwizelerheide
Buorskippen: BlauforlaetBlauhûsBuwekleasterDykhuzenHamsherneKoartwâldDe KoatenKûkherne (foar in part) • De Lêste StoerLytsepostOphûsReahelReaskuorreSurhuzumer Mieden