Hegebeintum

	Hegebeintum
	Emblemen
	Bestjoer
Lân	Nederlân
provinsje	Fryslân
gemeente	Noardeast-Fryslân
	Sifers
Ynwennertal	80 (1 jannewaris 2023)
Oerflak	4,06 km², wêrfan: ; - lân: 4,04 km² ; - wetter: 0,02 km² ;
Befolkingsticht.	21 ynw./km²
	Oar
Tiidsône	UTC +1
Simmertiid	UTC +2
Koördinaten	53° 20' N 5° 50' E
	Offisjele webside
	Doarpsbelang Ferwert-Hegebeintum
	Kaart
	;

Hegebeintum is in doarp dat yn de gemeente Noardeast-Fryslân leit. Hegebeintum leit noardwestlik fan Ginnum, westlik fan Ferwert en besuden Blije. Hegebeintum hat 80 (1 jannewaris 2023)^[2] ynwenners. De doarpskearn leit oan de Underom en de Hege Tsjerkewei op de terp fan Hegebeintum.

De buorskip De Wym heart ek by Hegebeintum.

Terp

Hegebeintum leit op de heechste terp fan Nederlân: 8,80 meter boppe NAP.

Skiednis

Doe't de terp fan Hegebeintum tusken 1896 en 1905 ôfgroeven waard, hat by wittenskiplik ûndersyk bliken dien dat dy al om 600 f.Kr. hinne bewenne west hat. Dat betsjut dat Hegebeintum ien fan 'e âldste plakken fan Eastergoa is. Yn de twadde helte fan de 8e iuw komt Hegebeitum as 'Bintheim' foar op de âldste Fulda-list. Op in minder âlde list fan it kleaster wurdt it plak 'Westerbintheim' neamd; dat om it te ûnderskieden fan de buorskip Easterbintheim, dat ûnder Blije falt.

Troch setting (of boaiemsakking) fan de grûn is de hichte fan de terp yn de rin fan de iuwen leger wurden; yn it ferline moat de terp noch heger west hawwe.

Hegebeintum hat syn radiale terpstruktuer troch de tiid hinne goed bewarre. De terp wie lykwols net bot beboud en koe dêrom oan it begjin fan de 20e iuw foar in grut part ôfgroeven wurden.

Sûnt 2019 leit Hegebeintum yn de gemeente Noardeast-Fryslân, foar dy tiid lei it doarp yn sawol de gritenij as de gemeente Ferwerderadiel.

Mienskip

Hegebeintum dielt sûnt 1953 it ferieningslibben mei Ferwert. De beide doarpen hawwe ek in mienskiplike feriening fan Doarpsbelang. It doarpshûs fan Hegebeintum hjit 'Us Lokaal', dat offisjeel fan de herfoarme gemeente is. Nei in renovaasje en modernisearring is Us Lokaal yn 2014 op 'e nij iepene. Hegebeintumers wurde foar 'gibben' útmakke.

Tsjerke

Tsjerklik is Hegebeintum net mei Ferwert, mar mei Blije ferbûn yn 'e PKN-gemeente Blije-Hegebeintum (webstee).

Skoalle

Hegebeintum hie eartiids in iepenbiere basisskoalle. Dy skoalle waard oan it Underom 1 boud en hie twa lokalen. De skoalle is yn 1911 sletten en doe ferboud, mar it gebou stiet der noch jimmeroan.^[3]

Befolkingsferrin

1954	1959	1973	1999	2002	2003	2004	2006	2008	2009	2010
232	202	139	114	112	117	115	115	103	98	95
2015	2020
87	87

It besjen wurdich

Besikerssintrum.

Oan de foet fan de terp is in besikerssintrum. Yn dat Archeologysk Stipepunt fan it Frysk Museum wurdt in byld jûn fan alles wat mei de skiednis fan terpen te krijen hat. By it ynformaasjesintrum sit ek de VVV fan Noardeast-Fryslân.

Tsjerke.: De Wikipedy hat ek in side Tsjerke fan Hegebeintum.

De karakteristike Fryske tsjerke mei foar in grut part dowestiennen muorren út de 13e iuw op de terp fan Hegebeintum kin besichtige wurde. Opfallend oan de tsjerke binne de roubuorden mei kleurige wapens fan de foarname famyljes Van Coehoorn, Van Nijsten en De Schepper fan Harstastate, dy't dêr nei it tsjerke giene.

Harstastate.: De Wikipedy hat ek in side Harstastate.

De Harstastate is in state mei in mânske esk yn de tún. Ek is dêr stinzefloara te finen. De Harsta Hoeve njonken de state is in Bêd-en-Brochje-lokaasje.

Mûne: De Wikipedy hat ek in side Hegebeintumermûne.

Súdlik fan it doarp stiet de Hegebeintumermûne út 1860.

Burmaniapaad

It Bumaniapaad is in 30 kilometer lang kuier- en fytspaad, dat ferneamd is nei de Bumania's, dy't in soad ynfloed hiene op it gebiet. De rûte begjint yn it sintrum fan Ferwert en bringt minsken lâns de kultuerhistoaryske nijsgjirrichheden fan Ferwert en Hegebeintum. Der binne mooglikheden om de rûte oan te passen en koarter te meitsjen.^[4]

Strjitten

De Wym - buorskip De Wym
Harstawei
Hege Tsjerkewei
Mr. Boeleswei
Mieddyk

Alde feart
Patroanswei
Pypkedyk
Underom
Vogelzangsterwei

Berne yn Hegebeintum

Jakob Nieweg (1877-1955), predikant en keunstskilder

Publikaasjes

Annet Nieuwhof, Egge Knol en Johan Nicolay "De hoogste terp van Friesland"
A. Soepboer "Ferwerd- Hogebeintum Toen en nu"
R. Boeke "Hogebeintum en zijn kerk"

Sjoch ek

Kanon fan Fryslân

Ofbylden

Pleats Master Boeleswei
Harstastate
Harstastate (stek)
Harsta Hoeve
Mûntsje noardlik fan Hegebeintum

Keppeling om utens

Boarnen, noaten en referinsjes

Boarnen, noaten en/as referinsjes:

↑ https://opendata.cbs.nl/statline
↑ https://opendata.cbs.nl/statline
↑ Saskia van Ginkel-Meester, Chris Kolman, Yme Kuiper, Ronald Stenvert, Monumenten in Nederland. Fryslân (2000)
↑ Beskriuwing Burmaniapaad op Ferwert-online

Wikimedia Commons

Ofbylden dy't by dit ûnderwerp hearre, binne te finen yn de kategory Hegebeintum fan Wikimedia Commons.

	Noardeast-Fryslân
Stêd: Dokkum
Doarpen en útbuorrens: Aldwâld • Burdaard • Blije • Boarnwert • Boerum • Brantgum • Ealsum • Eanjum • Easternijtsjerk • Eastrum • Feankleaster • Ferwert • Foudgum • Ginnum • Hallum • Hantum • Hantumerútbuorren • Hantumhuzen • Hegebeintum • Holwert • Ie • Ingwierrum • Jannum • Jislum • Jouswier • Kollum • Kollumersweach • Lichtaard • Lytsewâld • De Lytse Jouwer • Ljussens • Marrum • Mitselwier • Moarre • Moddergat • Muntsjesyl • Nes • Nijewier • Peazens • De Pomp • Raard • Reitsum • De Skâns • Sweagerbosk • Ternaard • De Trieme • Waaksens • Wânswert • Warfstermûne • Westergeast • Wetsens • Wierum
Buorskippen: Ald Terp • Aldwâldmersyl • Bartlehiem (foar in part) • Beintemahûs • Betterwurd • Boarnwerterhoeke • Boarnwerthuzen • Boatebuorren • Bollingwier • Brânbuorren • Bûnte Hûn • De Dellen • Dykshoarne • Dokkumer Nije Silen • Easterbeintum • Farebuorren • Fiifhuzen (Hallum) • Fiifhuzen (Ternaard) • Fiskbuorren • Fjildbuorren • Grut Midhuzen • Hallumerhoeke • Hanenburch • Hantumerhoeke • Healwei • Hústernoard • Iesumasyl • Jewier • Keatlingwier • De Kegen • Kletterbuorren • Kollumer Aldsyl • De Kolk • Krabbuorren • Leechlân • De Leechte • Lyts Midhuzen • Lytse Leard • Lytse Wier • Meddert • Mûnebuorren • Nijlân • It Paradyske • De Reidswâl • De Ryp • Sânbulten • Sânhuzen • Sibrandahûs • De Skâns • Skernehuzen • 't Skoar • Stienharst • It Stienfek • Stiem • Teard • Teyebuorren • Tergrêft (foar in part) • Ter Lune • De Tibben • Tilbuorren • Tiltsjebuorren • Trijeboerehuzen • Weardebuorren • Westerbuorren • Westernijtsjerk • Wie • De Wygeast • De Wurden
· ·

[1] ttps://opendata.cbs.nl/statline

[2] ttps://opendata.cbs.nl/statline

[3] Saskia van Ginkel-Meester, Chris Kolman, Yme Kuiper, Ronald Stenvert, Monumenten in Nederland. Fryslân (2000)

[4] Beskriuwing Burmaniapaad op Ferwert-online

[1]

[2]

[3]

[4]