Ingwierrum

Tsjerkebuorren

Tsjerke fan Ingwierrum

Ingwierrum is in doarp dat yn de gemeente Noardeast-Fryslân leit. Ingwierrum leit noardlik fan Kollum, eastlik fan Ie en besuden Eanjum. Yn 2021 hie Ingwierrum 585 ynwenners. De doarpskearn fan it doarp leit benammen oan It Roster en Dodingawei rûn de terp fan Ingwierrum.

De buorskippen Nijlân, Mûnebuorren en Dokkumer Nije Silen hearre ek by Ingwierrum.

Namme

De ferklearring fan de namme Ingwierrum is net alhiel dúdlik. Yn 1447 waard it plak fernijd as Edygwerum, yn 1491 as Enghwerum, yn 1558 as Engwerum, yn 1573 as Engwierum en yn 1843 as Engwierum of Aengwierum. De namme soe 'wier fan de famylje Edinga of fan Ede' betsjutte kinne.

Skiednis

Ingwierrum is al yn de Midsiuwen ûntstien op in kwelderwâl. Yn it lânskip binne der noch parten fan in 12e iuwske dyk werom te finen.

Westlik op de terp, tsjin de dyk, lei Dodingastate; dêr stiet no in begjin 19e iuwske kop-hals-romp pleats. (Worp fan Thabor neamd in Botte Doedinga as Fetkeaper yn 1422.) De bebouwing fan it doarp stiet by de letter ta trochgeande rydwei fan Dokkum nei de Dokkumer Nijesilen ferbettere Dodingawei lâns. Benammen oan ‘e Tsjerkebuorren en de Buorren heaks dêrop, is dúdlik it profyl fan de terp te fernimmen. Tusken dizze haadstrjitten yn rinne noch inkele dwerspaden mei bebouwing. Nei de oarloch is it doarp fan it Roster ôf fierder yn súdeastlike rjochting útwreide. Eastlik fan it doarp wie by de trochgeande dyk lâns en fuort efter de seedyk al earder in losse bebouwing ûntstien.

Tsjerke en toer

De tsjerke sa as dy der no stiet is fan 1746 en waard tsjin in âlde midsiuwske tsjerketoer út de 13e iuw oan boud. Nei't de âlde yn 1722 ôfbrutsen is der doe in nije tsjerke boud . De finsters hawwe, no hiel seldsum, latteroasters. Miskien om de brânskildere ruten te beskermjen.

Der binne twa brânskildere ruten yn. Dy binne yn 1746 makke troch Ype Staak en Jurjen Staak út Snits. Op it iene stiet as wapen fan de skinker dat fan de Prins fan Oranje en op it oare it wapen fan Fryslân. Der omhinne steane allegoaryske frouljusfigueren. Ek doe woenen de sponsors harren namme al ferivige hawwe.

De tsjerke fan Ingwierrum hat ek noch barokke preekstoel mei de bûgde kûpe. De net sa hege toer kin út 13e iuw stamme. Yn 1746 binne de topgevels fan de toer opnij opmitsele en hat er in nij sealtek krige.

• 
  tsjerke Ingwierrum
• 
  tsjerke Ingwierrum
• 
  tsjerke Ingwierrum
• 
  tsjerke Ingwierrum

It Ingwierrumer Nijlân

De Wikipedy hat ek in side Nijlân (Ingwierrum).

Yn 1752 is 160 bunder kwelder wûn op de Lauwerssee troch der in dyk omhinne te lizzen.

Mienskip

Oerbliuwsel 12e iuwske dyk Dokkumer Grutdjip

Ingwierrum hat in feriening foar doarpsbelang en it doarpshûs De Mande. De Springplanke" is de basisskoalle fan Ingwierrum. De supermerk fan it doarp is yn 2006 sluten.

Oerbliuwsel fan de mûne fan Helder, 1981

Ferienings

• Euphonia - korps
• Fuotbalferiening Oostergo tegearre mei Ie.

Befolking

• 1954 - 901
• 1959 - 842
• 1964 - 771
• 1969 - 714
• 1974 - 640
• 2004 - 420
• 2013 - 578
• 2014 - 583
• 2015 - 575
• 2016 - 555
• 2017 - 560
• 2018 - 560
• 2019 - 580
• 2020 - 575
• 2021 - 585

Bekende minsken

• Miranda van Kralingen - operasjongster
• Dick Passchier - presintator

Ferskaat

De Dobbe 2

• Oan de Mûnebuorren stie oan 'e ein fan de 19e iuw in de mûne fan Helder.
• Op it wapen fan Ingwierrum steane ferwizings nei it Dokkumer Grutdjip, de slûs en de einekoaien by it doarp.
• Sake Kornelis Feitsma hat hjir yn de 19e iuw skoalmaster west.

Strjitten

Bakkersreed, Bûtendykswei, De Buorren, De Dobbe, De Kampen, Dodingawei, Fjellingsreed, It Roster, Lytse Wei, Mûnebuorren, Nijlân, Sylsterwei, Tempelsteed, Tsjerkepaad.

Keppeling om utens

• De tsjerke fan Ingwierrum

Boarnen, noaten en referinsjes

Boarnen, noaten en/as referinsjes:

G. van Berkel & K. Samplonius (2018), Nederlandse plaatsnamen verklaard Frieslandwonderland.nl (Stichting Fryslâns Ferline); NoordBoek - Peter Karstkarel Commons Wikimedia Commons  Ofbylden dy't by dit ûnderwerp hearre, binne te finen yn de kategory Ingwierrum fan Wikimedia Commons.