Shakespeariaanske komeedzjes

Ut Wikipedy

De Shakespeariaanske komeedzjes binne de komeedzjes dy't oan 'e ein fan 'e sechstjinde en it begjin fan 'e santjinde iuw skreaun waarden troch de wiidferneamde Ingelske skriuwer en dichter William Shakespeare. Yn dy tiid waard mei it "komeedzje" noch hiel wat oars bedoeld as tsjintwurdich. Shakespeare syn komeedzjes binne gjin hilarysk humoristyske kluchten, mar toanielstikken dy't har ûnderskiede fan 'e trageedzjes trochdat se minder swiersettich fan toan binne en in happy end hawwe. Oer it algemien wurde Shakespeare syn komeedzjes minder wurdearre as syn trageedzjes of histoaryske stikken.

Guon fan Shakespeare syn bekendste komeedzjes binne De Keapman fan Feneesje, In Midsimmernachtdream, Folle Spul om Neat en Leafde's Lêst Net Leanne. Dat lêste stik is ûngewoan foar in komeedzje yn 'e sin dat it gjin happy end hat. Der wurdt wol tocht dat it in duology foarme mei Leafde's Lêst Al Leanne, en dat dêryn alles dochs noch wûnderwol betearde. Dat stik is lykwols spitigernôch ferlern gien, krekt as Kardenio, in oare komeedzje. Fierders wurde in pear fan Shakespeare syn komeedzjes, benammen Ein Goed, Alles Goed en Lyk om Lyk, oantsjut as probleemgefallen, mei't dy in ûngewoane toansetting mei in dreech mingsel fan humor en tragyk hawwe. It is ûndúdlik oft it ûnlykmjittich aard fan dy stikken fuortfloeit út in ûnfolslein begryp fan 'e humor en de maatskiplike omstannichheden yn 'e Elizabetaanske Tiid, of út in flater fan 'e grutte toanielskriuwer sels, of út in besyk fan him om mei sin ferskillende stilen trochinoar te mjuksjen om sa syn publyk op 'e ferkearde foet te setten. Fierders is der dan noch Symbelinus, dat yn 'e gesachhawwende First Folio, út 1623, ûnder de trageedzjes oardere waard, mar dêr't men tsjintwurdich fan fynt dat it mear de eigenskippen fan in komeedzje hat.

Opsomming fan 'e Shakespeariaanske komeedzjes[bewurkje seksje | boarne bewurkje]

Fierders wurdt tsjintwurdich ek wol ta de komeedzjes rekkene:

wurken fan Shakespeare
Shakespeariaanske trageedzjes
Antonius en Kleopatra | Hamlet | Julius Caesar | Kening Lear | Koriolanus | Macbeth | Otello | Romeo en Julia | Symbelinus | Timon fan Atene | Titus Androanikus | Troilus en Kressida
Shakespeariaanske histoaryske stikken
1 Hindrik IV | 2 Hindrik IV | Hindrik V | 1 Hindrik VI | 2 Hindrik VI | 3 Hindrik VI | Hindrik VIII | Kening Jan | Richard II | Richard III
Shakespeariaanske komeedzjes
Ein Goed, Alles Goed | De Fekke Nuet | De Fleurige Wyfkes | Folle Spul om Neat | Kardenio (ferlern gien) | De Keapman fan Feneesje | In Komeedzje Fol Fersinnen | Leafde's Lêst Al Leanne (ferlern gien) | Leafde's Lêst Net Leanne | Lyk om Lyk | In Midsimmernachtdream | Nei Jim Beleavjen | Perikles, Prins fan Tyrus | Symbelinus | De Stoarm | Trijekeningejûn | De Twa Aadlike Neven | De Twa Eallju fan Verona | It Winterjûnsteltsje
Shakespeariaanske poëzij
De Feniks en de Toartel | Fenus en Adoanis | De Hertstochtlike Pylger (foar in diel) | De Klaachsang fan in Minneresse | De Rôf fan Lukresia | Sonnetten (1 • 17 • 18)
Shakespeariaanske apokrifa
gedichtenIn Begraffenistreurdicht | De Hertstochtlike Pylger (foar in diel) | Oan de Keninginne | Sil Ik Stjerre | toanielstikkenArden fan Faversham | De Berte fan Merlyn | Edmund Izerkant | Edwert III | De Ferlerne Soan fan Londen | De Fleurige Duvel fan Edmonton | Hear Thomas Cromwell | John Oldcastle | Lokrinus | Musedoarus | Oer-Hamlet (ferlern gien) | De Puriteinske | Thomas More | Tomas fan Woodstock | In Trageedzje yn Yorkshire | Tsjeppe Em, de Moolnersdochter fan Manchester | De Twadde Trageedzje fan de Faam
oare ûnderwerpen oangeande Shakespeare
Mary Arden | Double Falsehood | First Folio | Fryske Shakespeare Stifting | Anne Hathaway | Teatse Eeltsje Holtrop | Douwe Kalma | King's Men | Lord Chamberlain's Men | Hamnet Shakespeare | John Shakespeare | Judith Shakespeare | Susanna Shakespeare | Shakespeare in Love | Shakespeariaansk auteurskipsdebat | Stationers' Register | Stratford-upon-Avon | Tryater