Hannelingen fan Ksantippe, Polyksena en Rebekka

Hannelingen fan Ksantippe, Polyksena en Rebekka
algemiene gegevens
auteur	anonimus
taal	Aldgryksk
foarm	non-fiksje
sjenre	religiosa
skreaun	3e of 4e iuw

De Hannelingen fan Ksantippe, Polyksena en Rebekka is in algemien as apokryf beskôge kristlike religieuze tekst, besibbe oan it Nije Testamint fan 'e Bibel. It geskrift datearret út 'e trêde of fjirde iuw, en is mear in roman mei in kristlik boadskip as in religieus traktaat. It spilet ûnder it regear fan 'e Romeinske keizer Nearo, en bestiet út twa suver folslein selsstannige ferhalen, oer Ksantippe en oer Polyksena. Rebekka, de trêde namme dy't yn 'e titel neamd wurdt, spilet in byrol yn it ferhaal oer Polyksena, mar is foar de ferhaalline net oerwichtich en liket mear tafoege te wêzen om't der noch net immen fan Joadsk komôf yn it ferhaal siet.

Ferhaal fan Ksantippe

Yn it earste ferhaal kriget Ksantippe, de frou fan in ryk man út 'e Romeinske provinsje Hispanje, fan in tsjinstfeint te hearren oer it evangeelje sa't dat preke wurdt troch de apostel Paulus. Hja rekket dêr sa fan yn 'e ban, dat se begjint te fêstjen en te bidden, net mear sliepe kin, en wegeret om noch langer seksuële omgong te hawwen mei har man, mei't se in selibatêr libben liede wol. God stjoert Paulus nei har ta, mar as hja har winsk kenber makket om doopt te wurden, smyt har man de apostel út 'e hûs en slút er Ksantippe op. Op mirakuleuze wize wit hja lykwols te ûntsnappen, en ienris bûtendoar giet hja op 'e siik nei de apostel. Underweis wurdt se oanfallen troch demoanen, mar rêden troch in fizioen fan in kreaze jongfeint (Jezus Kristus). Nei't se Paulus fûn hat en doopt is, keart se werom nei hûs, dêr't se sa'n yndruk makket op har man en de wize mannen dy't er om help frege hie doe't er murk dat syn frou fuortrûn wie, dat dy harren ek dope litte.

Ferhaal fan Polyksena

Yn it twadde ferhaal hat Polyksena, Ksantippe har jongere suster, in dream wêryn't se ferslynd wurdt troch in draak, mar dan rêden troch in kreaze jongfeint. Ksantippe mient dat dat betsjut dat har suster oan Satan ta proai falle sil as se net op slach en stel doopt wurdt. Mar omstannichheden en de trewanten fan 'e duvel witte de doop hieltyd wer foar te kommen.

Earst wurdt Polyksena ûntfierd troch in fijân fan har frijer, dy't har op in skip nei Babyloanje set. Hoewol't de wyn it skip yn 'e rjochting twingt fan in oar skip dat de apostel Petrus oan board hat, keare demoanen in moeting tusken Polyksena en him tsjin. It skip bedarret ynstee yn Grikelân, dêr't God ûnderwilens de apostel Filippus hinne stjoerd hat om it op te wachtsjen. Filippus en syn tritich folgelingen befrije it fanke, en meitsje dan koarte metten mei it leger fan achttûzen man dat Polyksena har ûntfierder op 'e foet bringt. Polyksena is ûnderwilens lykwols útnaaid, om't se net leaude dat sa'n pear safolle ferslaan kinne soene.

Hja belânet by fersin yn 'e hoale fan in liuwinne, mar as hja dy smeket om har net te deadzjen foar't se doopt is, lit it bist har gean, en liedt it har sels nei in wei troch it wâld hinne, dêr't dan krekt de apostel Andréas foarby komt. Dy nimt Polyksena mei nei in boarne ta, dêr't de Joadske Rebekka as slavinne fêstholden wurdt. Andréas befrijt har en doopt dan allebeide froulju yn 'e boarne. Neitiid wurde Polyksena en Rebekka lykwols ûntfierd troch in Romeinsk prefekt. Rebekka ûntkomt (en ferdwynt út it ferhaal), mar Polyksena bliuwt efter yn finzenskip.

Har fammesteat wurdt beskerme trochdat it tsjinstfolk fan 'e prefekt him wiismakket dat se siik is, oant de ta it kristendom bekearde soan fan 'e prefekt mei har útnaait. Se wurde lykwols pakt en dan yn in arena foar in liuwinne smiten. Dat blykt deselde liuwinne te wêzen dy't Polyksena al earder met hie, en it bist docht harren neat. De ynwenners fan 'e oangeande stêd fetsje dat op as bewiis fan 'e wierheid fan it evangeelje, en de hiele stêd bekeart him ta it nije leauwe. Neitiid wurde Polyksena en har nije frijer frijlitten; se geane skip nei Hispanje, dêr't se de apostel Paulus moetsje, dy't dêrnei Polyksena har ûntfierder bekeart, dy't harren weromfolge is nei Hispanje.

Boarnen, noaten en referinsjes

Boarnen, noaten en/as referinsjes:

Gorman, Jill, Reading and Theorizing Women's Sexualities: The Representation of Women in the Acts of Xanthippe and Polyxena, 2003, (Temple University). Gorman, Jill, Thinking with and about "Same-Sex Desire": Producing and Policing Female Sexuality in the Acts of Xanthippe and Polyxena, yn: Journal of the History of Sexuality, fol. 10 (2001), nû. 3 en 4 (july en okt.), s. 416-441. Hadas, Moses, Three Greek Romances, Indianapolis, Indiana, 1953 (The Liberal Arts Press, Inc., ûnderdiel fan The Bobbs Merrill Company, Inc.), werútjefte ISBN 0 67 26 04 426.