Moermansk (oblast)
| Moermansk oblast
Пензенская област | |
|---|---|
| |
| flagge | wapen |
|
|
| polityk | |
| soarte gebiet | oblast |
| lân |  Ruslân
|
| federaal distrikt | Noardwest |
| ekonomyske regio | Noard |
| haadplak | Moermansk |
| grutste plak | Moermansk |
| taal | Russysk |
| Etnyske groepen | Russen (80,8%), Oekraïners (4,3%) Wyt-Russen (1,5%) (stân: 2010) |
| sifers | |
| ynwennertal | 1.274.062 (2022) |
| oerflak | 724.452 km² |
| befolkingstichtens | 5 ynw./km² |
| oar | |
| stifting | 28 maaie 1938 |
| tiidsône | UTC +3 |
| koördinaten | 68° 00' N 35° 00' E |
| webside | gov-murman.ru |
De oblast Moermansk (Russysk: Мурманская область; Moermanskaja oblast) is in bestjoerlike ienheid yn it noardwesten fan Ruslân.
Skiednis
[bewurkje seksje | boarne bewurkje]De Samen foarmje de oarspronklike befolking fan it gebiet, mar binne tsjintwurdich in lytse minderheid. Al yn de 12e iuw wiene de Russen de kuststreken fan de Wite See oan it ferkennen, mar it gebiet bleau lang efter. Yn de 20e iuw krige Ruslân it skiereilân Kola as militêr strategysk gebiet yn 'e lampe. Moermansk waard pas yn 1916 stifte, it wie de lêste stêd, dy't yn de tiid fan it Russyske Keizerryk stifte waard. Fanwegen de Earste Wrâldkriich wie der fan Petrozavodsk in ferbining mei in iisfrije haven nedich, om it mooglik te meitsjen militêre help yn te fieren. It einpunt fan it spoar krige al gau de namme Moermanstasjon, en al gau waard der in haven, in marinebasis en in stêd oanlein.
Yn 1934 waard de Noardlike Float oprjochte. Ek yn de Twadde Wrâldkriich wie de stêd foar de Sovjet-Uny in wichtige ferbining mei de alliearde bûnsmaten. Der waard in soad militêre stipe yn 'e haven oerslein
Yn 1941 foelen út Finlân wei Dútske troepen de stêd oan yn it ramt fan de Operaasje Silberfuchs. De Luftwaffe bombardearre de stêd yn de kriich 792 kear en Moermansk waard foar in grut part ferneatige op in skaal dy't allinne te ferlikenjen wie mei Leningrad en Stalingrad. It fûle ferset fan de Sovjetkant soarge dat de Dútsers der net yn slaggen om de stêd yn te nimmen en ôf te snijen fan de foar Ruslân tige wichtige iisfrije haven.
Geografy
[bewurkje seksje | boarne bewurkje]
De oblast leit yn it noardeasten fan Europa en ek it skiereilân Kola heart dêr by. Yn it noarden leit de Barentssee, yn it easten de Wite See. Yn it suden grinzget de oblast oan de autonome republyk Kareelje, yn it westen dielt de oblast de lânsgrins mei Finlân en Noarwegen.
It oerflak fan de oblast is foar it meast heuveleftich, it heechste berchtme wurdt foarme troch de Chibinen mei in maksimale hichte fan 1191 meter. Troch de see en de golfstream wurdt it kâlde klimaat wat dimme.
Ekonomy
[bewurkje seksje | boarne bewurkje]Yn de oblast wurdt apatyt, nikkel, izererts, koper en oare boaiemrykdom fûn. Dêrnjonken is de fiskerij en de houtyndustry wichtich. Troch de golfstream is de haven fan Moermansk iisfrij, alhoewol't dy't noardlik fan de poalsirkel leit.
Bestjoersyndieling en stêden
[bewurkje seksje | boarne bewurkje].jpg)
De wichtichste stêden binne Moermansk en Apatity. De befolking libbet foar it measte oan it Moermanspoar, dat Moermansk mei de súdilke lânsdielen ferbynt. De oblast Moermansk is ûnderferdielt yn fiif rajon's en tolve stedsdistrikten. De haadstêd Moermansk is fierwei de grutste stêd. Meiïnoar hat de oblast 16 stêden en 12 plakken mei in stedsk karakter. Seis stêden en twa doarpen hawwe de status fan ZATO (sletten stêd).
| Namme | Russysk | Ynwenners (2022) | Wapen | Lokaasje |
|---|---|---|---|---|
| Moermansk | Мурманск | 279.064 |  |
68° 58' N 33° 05' E |
| Apatity | Апатиты | 52.762 | _(2013).jpg){kind=small} |
67° 34' N 33° 23' E |
| Severomorsk | Североморск | 55.005 | .png){kind=small} |
69° 04' N 33° 25' E |
| Montsjegorsk | Мончегорск | 40.425 | .png){kind=small} |
67° 56' N 32° 54' E |
| Kandalakzja | Кандалакша | 29.045 | _(2008).png){kind=small} |
67° 09' N 32° 24' E |
| Kirovsk | Кировск | 28.625 |  |
67° 38' N 33° 43' E |
| Olenegorsk | Оленегорск | 19.533 | .png){kind=small} |
68° 09' N 33° 17' E |
| Boarnen, noaten en/as referinsjes: | ||
|
Dizze side is alhiel of foar in part in oersetting fan de Dútsktalige Wikipedyside; sjoch foar de bewurkingsskiednis: de:Oblast Murmansk
|
