Springe nei ynhâld

Moermansk (oblast)

Ut Wikipedy
Moermansk oblast

Пензенская област

flagge wapen
polityk
soarte gebiet oblast
lân Ruslân
federaal distrikt Noardwest
ekonomyske regio Noard
haadplak Moermansk
grutste plak Moermansk
taal Russysk
Etnyske groepen Russen (80,8%), Oekraïners (4,3%)
Wyt-Russen (1,5%) (stân: 2010)
sifers
ynwennertal 1.274.062 (2022)
oerflak 724.452 km²
befolkingstichtens 5 ynw./km²
oar
stifting 28 maaie 1938
tiidsône UTC +3
koördinaten 68° 00' N 35° 00' E
webside gov-murman.ru

De oblast Moermansk (Russysk: Мурманская область; Moermanskaja oblast) is in bestjoerlike ienheid yn it noardwesten fan Ruslân.

De Samen foarmje de oarspronklike befolking fan it gebiet, mar binne tsjintwurdich in lytse minderheid. Al yn de 12e iuw wiene de Russen de kuststreken fan de Wite See oan it ferkennen, mar it gebiet bleau lang efter. Yn de 20e iuw krige Ruslân it skiereilân Kola as militêr strategysk gebiet yn 'e lampe. Moermansk waard pas yn 1916 stifte, it wie de lêste stêd, dy't yn de tiid fan it Russyske Keizerryk stifte waard. Fanwegen de Earste Wrâldkriich wie der fan Petrozavodsk in ferbining mei in iisfrije haven nedich, om it mooglik te meitsjen militêre help yn te fieren. It einpunt fan it spoar krige al gau de namme Moermanstasjon, en al gau waard der in haven, in marinebasis en in stêd oanlein.

Moermansk yn 1942

Yn 1934 waard de Noardlike Float oprjochte. Ek yn de Twadde Wrâldkriich wie de stêd foar de Sovjet-Uny in wichtige ferbining mei de alliearde bûnsmaten. Der waard in soad militêre stipe yn 'e haven oerslein

Yn 1941 foelen út Finlân wei Dútske troepen de stêd oan yn it ramt fan de Operaasje Silberfuchs. De Luftwaffe bombardearre de stêd yn de kriich 792 kear en Moermansk waard foar in grut part ferneatige op in skaal dy't allinne te ferlikenjen wie mei Leningrad en Stalingrad. It fûle ferset fan de Sovjetkant soarge dat de Dútsers der net yn slaggen om de stêd yn te nimmen en ôf te snijen fan de foar Ruslân tige wichtige iisfrije haven.

Kandalaksja baai yn 'e oblast Moermansk

De oblast leit yn it noardeasten fan Europa en ek it skiereilân Kola heart dêr by. Yn it noarden leit de Barentssee, yn it easten de Wite See. Yn it suden grinzget de oblast oan de autonome republyk Kareelje, yn it westen dielt de oblast de lânsgrins mei Finlân en Noarwegen.

It oerflak fan de oblast is foar it meast heuveleftich, it heechste berchtme wurdt foarme troch de Chibinen mei in maksimale hichte fan 1191 meter. Troch de see en de golfstream wurdt it kâlde klimaat wat dimme.

Yn de oblast wurdt apatyt, nikkel, izererts, koper en oare boaiemrykdom fûn. Dêrnjonken is de fiskerij en de houtyndustry wichtich. Troch de golfstream is de haven fan Moermansk iisfrij, alhoewol't dy't noardlik fan de poalsirkel leit.

Bestjoersyndieling en stêden

[bewurkje seksje | boarne bewurkje]
Moermansk
Poalljocht by Teriberka
Kirovsk

De wichtichste stêden binne Moermansk en Apatity. De befolking libbet foar it measte oan it Moermanspoar, dat Moermansk mei de súdilke lânsdielen ferbynt. De oblast Moermansk is ûnderferdielt yn fiif rajon's en tolve stedsdistrikten. De haadstêd Moermansk is fierwei de grutste stêd. Meiïnoar hat de oblast 16 stêden en 12 plakken mei in stedsk karakter. Seis stêden en twa doarpen hawwe de status fan ZATO (sletten stêd).

Grutste stêden
Namme Russysk Ynwenners (2022) Wapen Lokaasje
Moermansk Мурманск 279.064 68° 58' N 33° 05' E
Apatity Апатиты 52.762 67° 34' N 33° 23' E
Severomorsk Североморск 55.005 69° 04' N 33° 25' E
Montsjegorsk Мончегорск 40.425 67° 56' N 32° 54' E
Kandalakzja Кандалакша 29.045 67° 09' N 32° 24' E
Kirovsk Кировск 28.625 67° 38' N 33° 43' E
Olenegorsk Оленегорск 19.533 68° 09' N 33° 17' E

Boarnen, noaten en referinsjes

[boarne bewurkje]
Boarnen, noaten en/as referinsjes:

Dizze side is alhiel of foar in part in oersetting fan de Dútsktalige Wikipedyside; sjoch foar de bewurkingsskiednis: de:Oblast Murmansk


Dielgebieten fan Ruslân
Republyk AdygeäAltaiBasjkortostanBoerjaasjeChakasjeDagestan • (Donjetsk) • IngûsjeesjeKabardino-BalkaarjeKalmukjeKaratsjai-TsjerkjesjeKareeljeKomi • (Krim) • (Lûhansk) • Mari ElMordoovjeNoard-Osseesje-Alaanje • Oedmoersje • Sacha • Tatarstan • Tsjetsjeenje • TsjûvasjeTûva
Kraj AltaiChabarovskKamtsjatkaKrasnodarKrasnojarskPermPrimorjeStavropolTransbaikal
Oblast AmoerArchangelskAstrachanBelgorodBrjansk • (Cherson) • IrkûtskIvanovoJaroslavlKaliningradKalûgaKemerovoKirovKoerganKoerskKostromaLeningradLipetskMagadanMoermanskMoskouNizjni NovgorodNovgorodOarenburchOmskOrjolPenzaPskovRjazanRostovSachalinSaratovSmolenskSverdlovskTambovTjûmenTomskTsjeljabinskTûlaTverUljanovskVladimirVologdaVoronezjWolgograd • (Zaporizja)
Autonome oblast Joadske Autonome Oblast
Autonoom distrikt Chanto-MansjeJamalo-NenetsjeNenetsjeTsjûkotka
Federale stêd MoskouSint-Petersburch • (Sebastopol)
N.B.: de gebieten tusken heakjes wurde ynternasjonaal net erkend as diel fan Ruslân, mar as diel fan de Oekraïne
· · Berjocht bewurkje