Nederlânske Reade List fan fûgels
Op de Nederlânske Reade List Fûgels stean allinnich soarten dy't harren yn Nederlân fuortplantsje, dus gjin oerwinterjende of trochtsjende fûgels. Dêrnjonken is der ek in aparte reade, oranje en blauwe list foar trochtsjende en oerwinterjende fûgels in Nederlân (Sovon-rapport 2016/01).
De reade listen wurden geregeldwei bywurke, bygelyks om de tsjien ta tolve jier. De aktualiseare Reade list fan fûgels fan 2016 waard op 30 novimber 2017 troch it Ministearje fan Ekonomyske Saken en Klimaat publiseare (Beslút nr. 17174206 fan 18 novimber 2017).
Op de reade listen steane, neist de bedrige soarten, beskermingsmaatregelen om dizze soarten wer yn oantal tanimme te litten. Trochdat oerheden en terreinbehearende organisaasjes as It Fryske Gea by harren belied en behear rekken hâlde mei de reade listen wurdt hope dat fan de no bedrige organismen der oer tsien jier in oantal net mear bedrige wêze sille en dus fan de list ôf helle wurde kinne.
De list foar fûgels is bot wizige. Mei acht fûgelsoarten giet it better: deislieper, reade reager, grutte wyte reager, goudûle, griene spjocht, Noardske falk, wâldbeamkrûper en readsturtsje. Dizze soarten binne net mear bedrige, en dus yn 2016 fan de list ferdwûn. Yn 2004 wiene ek al alve soarten fan de list ferwidere, wêrûnder iisfûgel, earrebarre en ierdswel.
Dêrtsjinoer steane 14 soarten dy't nij binne op de list. Dêrûnder binne Noardske stirns en wylde kanarje (bedrige), wylp, reade wikel en dûbele lyster (kwetsber), wâldmies en pongmieske (gefoelich). Dy soarten binne fierder efterútgongen.
Dat soarten nij op de list komme is net altyd min nijs, want der binne ek soarten by dy't noch tige seldsum binne omdat se har noch mar koartlyn yn Nederlân fêstige hawwe. Dat jildt foar kloekswan, smjunt, see-earn, kraan, oehoe, winterkob en gerssjonger. Yn 2004 wiene rinkelein, Grutte wite reager en Lytse wite reager en Noardske Falk sa tafoege.
Kategoryen
[bewurkje seksje | boarne bewurkje]Der wurde acht kategoryen ûnderskieden:
- útstoarn op wrâldskaal
- yn it wyld útstoarn op wrâldskaal
- as briedfûgel ferdwûn út Nederlân
- yn it wyld ferdwûn út Nederlân
- slim bedrige
- bedrige
- kwetsber
- gefoelich
De soarten op de Reade List fan 2016 (2004, as ferskillend fan 2016)
FRYSKE NAMME - WITTENSKIPLIKE NAMME - STATUS
Beamfalk - Falco subbuteo ssp. subbuteo - kwetsber
Blaustirns - Chlidonias niger ssp. niger - bedrige
Blauwe hoanskrobber - Circus cyaneus ssp. cyaneus - gefoelich
Boereswel - Hirundo rustica ssp. rustica - gefoelich
Bûnt reidhintsje - Porzana porzana - kwetsber
Bûnte seachbek - Mergus serrator - gefoelich
Bûnte wilster - Charadrius hiaticula ssp. hiaticula - kwetsber
Draainekke - Jynx torquilla ssp. torquilla - slim bedrige
Dûbele lyster - Turdus viscivorusk kwtsber - (net yn 2004)
Dûkelmantsje - Charadrius alexandrinus ssp. alexandrinus - bedrige
Dwerchkob, Lytse miuw - Hydrocoloeus minutus - slim bedrige
Dwerchreidhintsje - Zapornia pusilla ssp. intermedia - gefoelich (ferdwûn)
Feale miggesnapper - Muscicapa striata ssp. striata - gefoelich
Fjildlyster - Turdus pilaris - gefoelich
Fjildmosk - Passer montanus ssp. montanus - gefoelich
Fjildûle - Asio flammeus ssp. flammeus - slim bedrige
Geal - Luscinia megarhynchos ssp. megarhynchos - kwetsber
Gerssjonger - Cisticola juncidis ssp. cisticola - gefoelich (nije briedfûgel, net yn de list fan 2004)
Giel boumantsje - Motacilla flava ssp. flava - gefoelich
Gielegou - Oriolus oriolus - kwetsber
Giele hôfsjonger - Hippolais icterina - gefoelich
Goudûle - Tyto alba ssp. guttata - kwetsber
Grutte sjouwerman - Larus marinus - gefoelich
Heidehipper - Oenanthe oenanthe ssp. oenanthe - bedrige
Hoarnûle - Asio otus ssp. otus - kwetsber
Hûpe - Upupa epops ssp. epops - ferdwûn
Hússwel, Wytgatswel - Delichon urbicum ssp. urbicum - gefoelich
Hoants - Calidris pugnax - slim bedrige
Ingelsk boumantsje - Motacilla (flava ssp.) flavissima - gefoelich
Klikstirns - Thalasseus sandvicensis ssp. sandvicensis - kwetsber (2004: bedrige)
Kloekswan - Cygnus cygnus - gefoelich (nije briedfûgel, net yn de list fan 2004)
Koarnmosk - Emberiza calandra ssp. calandra - slim bedrige
Kobbestirns, Swartsnaffelstirns - Gelochelidon nilotica ssp. nilotica - ferdwûn
Koekoek - Cuculus canorus ssp. canorus - kwetsber
Kraan - Grus grus ssp. grus - gefoelich (nije briedfûgel, net yn de list fan 2004)
Kuorhin -Tetrao tetrix ssp. tetrix - slim bedrige
Kwêkfink - Fringilla montifringilla - gefoelich
Lytse stirns - Sternula albifrons ssp. albifrons - kwetsber
Lytse wyte reager - Egretta garzetta ssp. garzetta - gefoelich
Ljurk - Alauda arvensis ssp. arvensis - gefoelich
Mosk - Passer domesticus ssp. domesticus - gefoelich
Nachtreager - Nycticorax nycticorax ssp. nycticorax - slim bedrige (2004: net mear wyld)
Noardske stirns - Sterna paradisaea - bedrige (net yn 2004)
Nôtfink - Emberiza hortulana - ferdwûn (2004: slim bedrige)
Oehoe - Bubo bubo ssp. bubo - gefoelich (nije briedfûgel, net yn de list fan 2004)
Paapke - Saxicola rubetra - bedrige
Patriis - Perdix perdix ssp. perdix - kwetsber
Piipljurk - Anthus pratensis ssp. pratensis - gefoelich
Piiptjilling, Piiptsjilling - Anas crecca ssp. crecca - kwetsber
Pylksturt - Anas acuta ssp. acuta - bedrige
Pongmies - Remiz pendulinus - gefoelich (net yn 2004)
Raven - Corvus corax ssp. corax - gefoelich
Reade mosk - Carpodacus erythrinus ssp. erythrinus - gefoelich
Reade wikel - Falco tinnunclus ssp. tinnunculus - kwetsber (net yn 2004)
Readhalsdûker - Podiceps grisegena ssp. grisegena - gefoelich
Readkopskatekster - Lanius senator ssp. senator - ferdwûn
Reiddomp - Botaurus stellaris ssp. stellaris - kwetsber (2004: bedrige)
Reidlyster, Grutte karrekyt - Acrocephalus arundinaceus ssp. arundinaceus - bedrige
Reidmies, Svartkrúnmies - Parus montanus ssp. rhenanus - gefoelich
Rinkelein - Bucephala clangula ssp. clangula - gefoelich
Robyntsje - Linaria cannabina ssp. cannabina - gefoelich
Sânpiper - Anthus campestris ssp. campestris - ferdwûn (2004: slim bedrige)
See-earn - Hailaeetus albicilla - gefoelich (nije briedfûgel, net yn de list fan 2004)
Skatekster - Lanius collurio ssp. collurio - bedrige
Skiere hoanskrobber - Circus pygargus - slim bedrige
Skiertsjilling - Spatula querquedula - bedrige (2004: kwetsber)
Skries - Limosa limosa ssp. limosa - gefoelich
Slob - Spatula clypeata - kwetsber
Smjunt - Mareca penelope - gefoelich (nije briedfûgel, net yn de list fan 2004)
Snilekrûper - Locustella luscinioides ssp. luscinioides - kwetsber
Stienûle - Athene noctua ssp. vidalii - kwetsber
Steltklút - Himantopus himantopus - gefoelich
Súdlike bûnte gril - Calidris alpina ssp. schinzii - ferdwûn
Teapert - Crex crex - bedrige (2004: kwetsber)
Toarnekster - Lanius excubitor ssp. excubitor - slim bedrige
Toarteldo - Streptopelia turtur ssp. turtur - kwetsber
Tsjirk - Tringa totanus ssp. britannica - gefoelich
Tsjokpoat - Burhinus oedicnemus ssp. oedicnemus - ferdwûn
Túfljurk - Galerida cristata ssp. cristata - slim bedrige
Waarlamke - Gallinago gallinago ssp. gallinago - bedrige
Wâldmies - Periparus ater - gefoelich (net yn 2004)
Wilster - Pluvialis apricaria ssp. apricaria - ferdwûn
Wipsturtgril - Actitis hypoleucos - gefoelich
Winterkob - Rissa tridactyla - gefoelich (nije briedfûgel, net yn de list fan 2004)
Woffer, Lytse reiddomp - Ixobrychus minutus ssp. minutus - slim bedrige
Wylde kanarje - Serinus serinus - bedrige (net yn 2004)
Wylp - Numerius arquata ssp. arquata - kwetsber (net yn 2004)
Wytstirns - Sterna hirundo ssp. hirundo - gefoelich (2004: kwetsber)