Lippenhuzen

Lippenhuzen, tsjerke

Wettertoer fan Lippenhuzen

Tolhús Sweachsterwei

Sweachsterwei 2

Lippenhuzen is in doarp yn de gemeente Opsterlân, noardeast fan Gordyk. It doarp hat likernôch 1300 ynwenners (2021). By Lippenhuzen leit de Liphústerheide.

Skiednis

Yn 1315 waard it plak foar it earst neamd, as Luppingahusum. Yn 1505 komt it doarp foar as Kobunderhuysum alias Leppenhuysum; yn 1573 as Koebunderhwijsum en yn 1622 as Leppenhuysen. Yn 1718 waard it plak wer oantsjut mei Lippenhuysen al eer Kabunderhuizen.

Nei alle gedachten komt Lippenhuzen fan de famylje Ljuppa of Luppinga. Iuwen lyn wenne dy famylje dêr en boude in stikmannich huzen. De huzen en famyljenamme byinoar waarden Luppengahuizen. Lippenhuzen is ûntstien op in sânrech fan De Gordyk nei de Himrik. De buorren lizze east fan de tsjerke. Yn de 18e iuw waard der besuden it doarp in soad bokweet op ferboud. Begjin 18e iuw waard de Skoatterlânske Kompanjonsfeart oanlein om de turf ôf te fieren. De tsjintwurdige turfrûte ferbynt it doarp mei Terwispel, De Himrik en De Gordyk. Begjin jierren njoggentich is de doarpsútwreiding út it bestimmingsplan "Lippenhuzen-East" folboud.

Gebouwen

De hjoeddeiske tsjerke stiet oan De Buorren en is it resultaat fan it yn 1860 opnij bouwen fan de yn 1743 op in ferhege tsjerkhôf boude tsjerke. De 17e-iuwske preekstoel datearret noch út de âlde tsjerke. De tsjerke hat in trijekantige koarsluting en in houten, mei laaien beklaaide geveltoer mei nullespits.

Noardwestlik fan it doarp stiet oan de ferbiningswei mei Beetstersweach, de Sweachsterwei, in út likernôch 1860 datearjend tolhûs. Oan de eastkant fan De Buorren foarmet de út 1932 datearjende wettertoer it hichtepunt fan it doarp, in yn ekspresjonistyske styl boud mânsk bouwurk. By de ûnderkant fan de ommanteling fan it reservoir kraget it mitselwurk fan de skacht der yn in dûbele beweging út om de hoeken op te fangen. De foarm fan de toer feroaret dan yn in achtkantich systeem. De lizzende finsters krigen op de hoeken mitsele silinderkes: art déko- ornamintyk.

Mienskip

Yn de âlde skoalle sit no doarpshûs De Mande. It doarp hat acht buertferienings: De Boppewei, De Wiken, Metersleantsje, De Kompanjons, It Feestlân, De Wettertoer, It Fuottenein en De Foksebuorren. Doarpsbelang hat meidien oan de doarpsfizy oant 2010 en de doarpsspegel. De skoalle hjit De Flecht, it pjutteboartersplak de Hummelmande. Der is noch iin supermerk yn Lippenhuzen. It jierlikse doarpsfeest is meast yn juny. Doarpskrante 'De Harker' ferskynt tsien kear yn 't jier.

Ferienings

• De Mande - klaverjassen
• Fleurich út ein - toaniel
• Melomania - koar
• Fuotbalferiening THOR - fuotbal
• Keatsclub

Berne yn Lippenhuzen

• Foppe de Haan, fuotbaltrener
• Mindert Wijnstra, ûnderwizer, skriuwer

Befolking

• 1954 - 1307
• 1959 - 1214
• 1964 - 1150
• 1969 - 1094
• 1973 - 1115
• 2005 - 1321

Ferskaat

• Tusken 1639 en 1832 stie der in nôtmole oan de Wispeler Heawei.
• Yn it doarpswapen binne de turffearten en de bokweetkerrels symbolisearre.

Iepenbier Ferfier

• Line 10 fan Qbuzz: It Hearrenfean – De Knipe – Langsweagen – De Gordyk – Lippenhuzen – Terwispel – Beetstersweach – Olterterp – Drachten – Nyegea – Sumar – Burgum – Hurdegaryp – Tytsjerk - Ljouwert vv.
• Line 13: Stienwyk - Eesfean - Nijensleek - Frederiksoard - Willemsoard - Noardwâlde - Sânhuzen - Aldeberkeap - Aldhoarne - Jobbegea Skuorregea - Lippenhuzen - De Gerdyk - Terwispel - Drachten - Nijtap - Rottefalle - Surhústerfean - De Harkema - Droegeham - Koatstertille - Jistrum - Noardburgum - Quatrebras - Hurdegaryp - Tytsjerk - Ljouwert

Strjitten

't Corso, Boerestreek, Bûkenhage, Buorsterwyk, Bûtewei, Kompanjonsfeart, De Buorren, Dotterblom, Feestlân, Heidereed, Kobunderleantsje, Marten Janswei, Omgong, Pompeblêd, Rjochtskeamerpaad, Singel, Slûsleane, Swanneblom, Sweachsterwei, Tjalling Harkeswei, Trijehoek, Weme, Welgelegen.

Sjoch ek

• Fryske doarpen
• De Frije Wiken.

Boarnen, noaten en referinsjes

Boarnen, noaten en/as referinsjes:

Webstee fan Lippenhuzen Tsjerke fan Lippenhuzen Lippenhuzen op de webstee fan Opsterlân