Koartehimmen

	Koartehimmen
	Emblemen
	Bestjoer
Lân	Nederlân
Provinsje	Fryslân
Gemeente	Smellingerlân
	Sifers
Ynwennertal	197 (1 jannewaris 2023)
Oerflak	2,35 km², wêrfan: ; - lân: 2,34 km² ; - wetter: 0,01 km² ;
Befolkingsticht.	68 ynw./km²
	Oar
Tiidsône	UTC +1
Simmertiid	UTC +2
Koördinaten	53° 04' N 6° 04' E
	Lokaasje Koartehimmen (grien) yn 'e gemeente Smellingerlân
	Offisjele webside
	Side Smelle Ie-De Wylgen-Bûtensfallaat
	Kaart
	;

Koartehimmen is in doarp yn de gemeente Smellingerlân, súd fan Drachten. It bestiet út de buerten Galhoeke en Boerestreek.

Koartehimmen hat 197 (1 jannewaris 2023)^[2] ynwenners.

Skiednis

De doarpsnamme komt fan it omlizzende lân. Himmen binne lege wiete stikken lân dy't meastentiids by in rivierke lizze. Yn it gefal fan Koartehimmen wie dat de Drait. Oan wjerskanten fan it rivierke lei in rige sânkoppen dêr't minsken harren nei wenjen setten. Sa ûntstie Suderdragten oan de iene en Koartehimmen oan de oare kant fan it wetter.

De nei alle gedachten yn de 2e helte fan de 13e iuw boude toerleaze, goatyske tsjerkje is fan it type sealtsjerke. Op it tsjerkhôf stiet in yn 1950 fernijde klokkestoel.

Troch de iuwen hinne groeide Koartehimmen net in soad. Op de grins fan Koartehimmen en Boarnburgum waard om 1900 hinne in molkfabryk boud. Dêrnjonken kamen der fabrykshûzen, in bank, in smidderij en in weinmakkerij mei winkels. It molkfabryk fusearre mei de fabriken fan Olterterp, Langsweagen en Terwispel.^[3]. De E22 ferdielt it doarpsgebiet Koartehimmen yn twa dielen. Súdlik fan de E22 leit it histoaryske Koartehimmen. De eardere buorskippen Sânbuorren en Galhoeke lizze oan de noardwestlike kant en foarmje mei harren lintbebouwing tsjintwurdich ûnderdiel fan de doarpskom.

Yn de boskrike streek stie ek de Folkshegeskoalle, foarmings- en konferinsjesintrum fan de Woodbrookers. De Skriuwersrûnte Koartehimmen kaam hjir yn 'e jierren 1960 twaris yn 't jier gear om meiinoar eigen wurk foar te lêzen en te bepraten. Dit hat laat ta it opsetten fan Operaesje Fers. Troch de dichterstelefoan te beljen, koene minsken alle wiken in oar fers hearre.

Reagerbosk

De Reagerbosk op de himrik fan Koartehimmen leit hjoed-de-dei deun tsjin it doarp Beetstersweach oan. De bosk bestiet meast út âld leafbosk. De âlde Reagersbosk krige syn âlde beammen meidat de bosk generaasjes lang ekstinsyf fersoarge is. Ut it gebiet binne in soad bisten bekend, wêrûnder in grut tal bysûndere ynsekten dy't op de âlde beammen tahâlde. Eastlik fan 'e bosk leit Koartehimster Fjild, dêr't oant yn de jierren 1930 noch in spinnekopmûntsje stie.^[4] It Reagerbosk is yn besit fan de Van Teyens Fundatie^[5].

Mienskip

Mei Boarnburgum hat Koartehimmen in Feriening foar Doarpsbelangen. Koartehimmen docht in soad yn 'e mande mei Boarnburgum. De twa doarpen hawwe ek itselde wapen en deselde doarpsflagge.

Tsjerken

De Wikipedy hat ek in side Protestantske tsjerke fan Boarnburgum.

De Wikipedy hat ek in side Fuortsette grifformearde tsjerke (Boarnburgum).

Skoalle

Hast alle bern geane yn Boarnburgum nei de basisskoalle.

Ferienings

It ferieningslibben fan Koartehimmen wurdt dielt mei Boarnburgum. De Himmen is in buertsferiening yn Koartehimmen (Sânbuorren, gedielte Galhoeke, Boerestreek, Himsterfinnen en Prikwei). Doarpskrante 'Boarnhimster Bining' ferskynt fjouwer kear yn 't jier en is ek in krante foar beide doarpen.

Bernekoar The Young Source
Biljertklub Trefpunt
Bridgeklub 't Troefke
Fanfare Looft den Heer
Iisklub Foarút
Toanielferiening Us Fertier
Sportklub Boarnburgum '80 (fuotbal, gymnastyk, kuorbal, tennis en follybal)

Befolkingsferrin

Jier	1840	1959	1964	1969	1974	2004	2012	2014
Ynwenners	127	299	286	224	201	190	255	267
Jier	2015	2020
Ynwenners	261	239

Behannelsintrum Woodbrokers

Yn 2007 makke de Grinzer ynstelling Het Poortje bekend dat it fan doel wie in ôfdieling yn de gebouwen fan de eardere Folkshegeskoalle yn Koartehimmen ûnder te bringen.^[6]. Mei protesten besochten de doarpsbewenners dy plannen te kearen, mar om 'e nocht. Yn 'e ynstelling wenje jongerein dy't ôfkomstich binne út Fryslân en fanwegen spesifike problematyk net thús wenje kinne.^[7]

Strjitten

Boerestreek, Galhoeke, Himsterfinnen, Prikwei, Sânbuorren.

Publikaasje(s)

Jochum Dykstra "It Boereboek" (2006)
Jochum Dykstra "Himster Pearels" (2009)
Jochum Dykstra "Bylden út de Skiednis fan Boarnburgum" (2015)
Jochum Dykstra "Winkels yn Boarnburgum" (2018)

Sjoch ek

Fryske doarpen.
Hemminga, in geslachtsnamme ôflaat fan Kortehimmen

Ferskaat

Op 27 augustus 1813 is Jan Halbes de Jong út Koartehimmen ûnthalze op de Ljouwerter guillotine fanwege moard.

Keppeling om utens

Webstee Behannelsintrum Woodbrookers

Boarnen, noaten en referinsjes

Boarnen, noaten en/as referinsjes:

Wikimedia Commons

Ofbylden dy't by dit ûnderwerp hearre, binne te finen yn de kategory Koartehimmen fan Wikimedia Commons.

53° 4' NB, 6° 4' EL

	Smellingerlân
Doarpen en útbuorrens: Aldegea • Boarnburgum • Drachten • Drachtster Kompenije • De Feanhoop • Goaiïngahuzen • De Houtigehage • Koartehimmen • Nyegea • De Pein • De Rottefalle • Smelle Ie • De Tike • De Wylgen
Buorskippen: Bûtenstfallaat • Eibertsgeasten • De Folgeren • Galhoeke • De Geasten • De Kletten • De Koai • Luchtenfjild • Middelbuorren • Noarderein • Nijtap • Opperbuorren • Puntpeal • Sânbuorren • Sytebuorren • It Súd • Suderheide • Utein • Wierren
· ·

[1] ttps://opendata.cbs.nl/statline

[2] ttps://opendata.cbs.nl/statline

[3] Side Boarnburgum-Koartehimmen

[4] Molendatabase, oproppen 30 maaie 2023

[5] Van Teyens Fundatie, Bossen en landschapselementen, riedplachte op 1-6-2023

[6] RTV Noard, 4 maaie 2007

[7] RTV Noard, oproppen 30 maaie 2023

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]