Haadstellingwerfsk: ferskil tusken ferzjes
Nije Side: It '''Haadstellingwerfsk''' is de foarm fan it Stellingwerfsk, sa't dat sprutsen wurdt yn Weststellingwerf, súdwestlik Drinte, it grutste part fan it Stienwikerlân en... |
L red |
||
| Rigel 1: | Rigel 1: | ||
{{Universele ynfoboks taal |
|||
It '''Haadstellingwerfsk''' is de foarm fan it [[Stellingwerfsk]], sa't dat sprutsen wurdt yn [[Weststellingwerf]], súdwestlik [[Drinte]], it grutste part fan it [[Stienwikerlân]] en de westlikste punt fan [[Eaststellingwerf]]. Dit is, sis mar, it Standertstellingwerfsk, dat dus yn fierwei it grutste part fan it taalgebiet sprutsen wurdt. |
|||
| namme = Haadstellingwerfsk |
|||
| oare namme(n) = Standertstellingwerfsk |
|||
| eigen namme = ''Stellingwarfs'' |
|||
| lânseigen yn = [[File:Flag of the Netherlands.svg|20px]] [[Nederlân]] |
|||
| tal sprekkers = ±32.000 <small>(2009)</small> |
|||
| skrift = [[Latynsk alfabet]] |
|||
| taalfamylje = ● [[Yndo-Jeropeeske talen|Yndo-Jeropeesk]]<br> ● [[Germaanske talen|Germaansk]]<br> ● [[Westgermaanske talen|Westgermaansk]]<br> ● [[Súdwestgermaanske talen|Súdwestgermaansk]]<br> ● [[Nederfrankysk-Nedersaksyske talen|Nederfr.-Nedersaks.]]<br> ● [[Nedersaksyske talen|Nedersaksysk]]<br> ● [[Westnederdútsk|Westnedersaksysk]]<br> ● [[Westfaalsk]]<br> ● [[Drintsk]]<br> ● [[Stellingwerfsk]]<br> ● '''Haadstellingwerfsk''' |
|||
| dialekten = ― |
|||
| offisjele status= |
|||
| erkenning as minderheidstaal = |
|||
| ISO 639-1 = |
|||
| ISO 639-2 = |
|||
| ISO 639-3 = |
|||
}} |
|||
It '''Haadstellingwerfsk''' of '''Standertstellingwerfsk''' is de foarm fan it [[Stellingwerfsk]] sa't dat sprutsen wurdt yn 'e [[gemeente (bestjoer)|gemeente]] [[Weststellingwerf]], it súdwestlike part fan 'e [[provinsje]] [[Drinte]], it grutste part fan it [[Stienwikerlân]] yn 'e [[Kop fan Oerisel]] en de westlikste punt fan 'e gemeente [[Eaststellingwerf]]. Men soe dit de [[standerttaal|standertfoarm]] fan it Stellingwerfsk neame kinne, mei't it yn fierwei it grutste part fan it Stellingwerfske taalgebiet sprutsen wurdt. De namme 'Haadstellingwerfsk' wurdt yn [[taalkunde|taalkundige]] fermiddens wol brûkt om dizze fariant fan 'e oare Stellingwerfske taalfoarmen te ûnderskieden, mar yn it deistich spraakgebrûk sil hjirfoar gewoan de namme 'Stellingwerfsk' oanholden wurde. |
|||
It Haadstellingwerfsk ûnderskiedt him it meast fan 'e oangrinzjgende [[Nedersaksysk]]e [[dialekt]]en en de oare Stellingwerfske taalfarianten troch it foarkommen fan it lûd ''ae'' ([ɛ:]), yn it [[Frysk]] stavere as "ê". Men brûkt dan ek wol de sin ''Et waeter klaetert tegen de glaezen dat et daevert'' om it Haadstellingwerfsk te karakterisearjen. Yn 'e oare Stellingwerfske farianten komt dit lûd net foar en wurde de wurden yn 'e foarbyldsin útsprutsen mei de lange ''aa'' ([a:]; "aa" fan 'laad') of mei de ''ao'' ([ɔ:]; "ô" fan 'nôt'). In oare klank dy't karakteristyk is foar it Stellingwerfsk, is de ''i'j'' ([iʲ]; in 'i' mei in lichte 'j' derefteroan) ynstee fan of njonken de klank ''ie'' ([i]; de "y" fan 'byt'). De ''i'j'' komt lykwols ek wol foar yn oare Stellingwerfske taalfarianten, lykas it [[Eaststellingwerfsk]] en it [[Westhoeksk (Stellingwerfsk)|Westhoeksk]]. |
|||
{{Stobbe}} |
|||
{{boarnen|boarnefernijing= |
{{boarnen|boarnefernijing= |
||
* {{Aut|Bloemhoff, |
* {{Aut|Bloemhoff, Henk}}, ''Stellingwerfs'', De Haach, 2002 (Sdu Uitgevers), ISBN 9 01 20 90 199, s. 23. |
||
}} |
}} |
||
De ferzje fan 8 nov 2016 om 23.58
| Haadstellingwerfsk | ||
| algemien | ||
| oare namme(n) | Standertstellingwerfsk | |
| eigen namme | Stellingwarfs | |
| lânseigen yn |  Nederlân
| |
| tal sprekkers | ±32.000 (2009) | |
| skrift | Latynsk alfabet | |
| taalbesibskip | ||
| taalfamylje | ● Yndo-Jeropeesk ● Germaansk ● Westgermaansk ● Súdwestgermaansk ● Nederfr.-Nedersaks. ● Nedersaksysk ● Westnedersaksysk ● Westfaalsk ● Drintsk ● Stellingwerfsk ● Haadstellingwerfsk | |
| dialekten | ― | |
It Haadstellingwerfsk of Standertstellingwerfsk is de foarm fan it Stellingwerfsk sa't dat sprutsen wurdt yn 'e gemeente Weststellingwerf, it súdwestlike part fan 'e provinsje Drinte, it grutste part fan it Stienwikerlân yn 'e Kop fan Oerisel en de westlikste punt fan 'e gemeente Eaststellingwerf. Men soe dit de standertfoarm fan it Stellingwerfsk neame kinne, mei't it yn fierwei it grutste part fan it Stellingwerfske taalgebiet sprutsen wurdt. De namme 'Haadstellingwerfsk' wurdt yn taalkundige fermiddens wol brûkt om dizze fariant fan 'e oare Stellingwerfske taalfoarmen te ûnderskieden, mar yn it deistich spraakgebrûk sil hjirfoar gewoan de namme 'Stellingwerfsk' oanholden wurde.
It Haadstellingwerfsk ûnderskiedt him it meast fan 'e oangrinzjgende Nedersaksyske dialekten en de oare Stellingwerfske taalfarianten troch it foarkommen fan it lûd ae ([ɛ:]), yn it Frysk stavere as "ê". Men brûkt dan ek wol de sin Et waeter klaetert tegen de glaezen dat et daevert om it Haadstellingwerfsk te karakterisearjen. Yn 'e oare Stellingwerfske farianten komt dit lûd net foar en wurde de wurden yn 'e foarbyldsin útsprutsen mei de lange aa ([a:]; "aa" fan 'laad') of mei de ao ([ɔ:]; "ô" fan 'nôt'). In oare klank dy't karakteristyk is foar it Stellingwerfsk, is de i'j ([iʲ]; in 'i' mei in lichte 'j' derefteroan) ynstee fan of njonken de klank ie ([i]; de "y" fan 'byt'). De i'j komt lykwols ek wol foar yn oare Stellingwerfske taalfarianten, lykas it Eaststellingwerfsk en it Westhoeksk.
| Boarnen, noaten en/as referinsjes: |
|
| Talen en Dialekten yn Fryslân | ||
|---|---|---|
| Frysk | Aastersk ● Hylpersk ● Klaaifrysk (Bjirmsk) ● Molkwardersk † ● Noardhoeksk (Eastnoardhoeksk • Westnoardhoeksk) ● Skiermûntseagersk ● Skylgersk ● Súdwesthoeksk (Lemsterlânsk) ● Wâldfrysk (Westereindersk) | |
| Hollânsk | Hollânsk-Frysk | Amelânsk (Eastamelânsk • Westamelânsk) ● Biltsk (Eastbiltsk • Westbiltsk) ● Midslânsk ● Stedsk (Boalsertersk • Dokkumersk • Feanstersk † • Frjentsjertersk • Harnzersk • Kollumersk • Ljouwertersk • Snitsersk • Starumersk) |
| Westfrysk | Flylânsk † | |
| Nedersaksysk | Kleastersk ● Pompstersk ● Stellingwerfsk (Eaststellingwerfsk • Haadstellingwerfsk • Kúndersk • Westhoeksk) ● Westerkertiersk (Kollumerlânsk) | |