Volendam

Ut Wikipedy
(Trochferwiisd fan Foalendam)
Volendam
Lokaasje Volendam yn Noard-Hollân
Flagge Wapen
Polityk
Lân Nederlân
Provinsje Noard-Hollân
Gemeente Edam-Volendam
Sifers
Ynwennertal 22.715 (2021)[1]
Oar
Tiidsône UTC +1
Simmertiid UTC +2
Koördinaten 52° 29' 58" NB, 5° 4' 4" EL
Webside Webside gemeente Edam-Volendam
Fiskôfslach Sint-Vincentius
Loftfoto fan Volendam (oan de kust) mei Edam fierderop
Volendam yn 1906
Jonge famkes yn Volendamsk dracht
In soad toeristen komme yn Volendam op besite mei de boat
Volendam
De haven fan Volendam
In strjitte yn Volendam
In buert yn Volendam

Volendam is in doarp yn de Nederlânske gemeente Edam-Volendam yn de provinsje Noard-Hollân.

Skiednis[bewurkje seksje | boarne bewurkje]

Volendam hiet oarspronlik Folle(n)dam. Oarspronklik kaam hjir de IJe of E, dêr 't it plak Edam lei, út yn de Sudersee. Yn 1357 groeven de Edammers in koartere ferbining tusken de Purmermar en de Sudersee. Dêrnei waard foar de âlde haven fan Edam in daam oanlein en de âlde haven waard tichtmakke; fandêr Follendaam. Sa krige Edam in nije haven, it Oorgat. Al gau fêstigen har hjir boeren en fiskers. Ek bleaune guon grûnwurkers nei de beëiniging fan it graafwurk efter yn it nij ûntstiene doarp.

Yn 2018 is Volendam in plak mei sa'n 22.000 ynwenners. De toeristen komme nei it doarp foar de histoaryke dracht en fiskersboaten. Dêrneist fine se souvenirwinkeltsjes oan de haven en in boat dy't harren nei Marken bringt. Yn in befolking dy't him kwa gebrûken ûnderskiedet fan de rest fan Nederlân middels ûnder oaren in eigen dialekt, it Volendamsk. Boppedat hat Volendam histoarysk sjoen in roomsk-katolyk doarp west yn in fierder meast protestantske omjouwing. Foarhinne wie it doarp bekend omdat it it heechste tal Nederlânske sindelingen en preesterroppings de kante kilometer hie. Troch de sekularisaasje en ûnttsjerkliking rint ek yn Volendam it tsjerkebesyk werom.

Kafeebrân[bewurkje seksje | boarne bewurkje]

Op âld-en-nij fan 2000 nei 2001 ûntstie troch it oanstekken fan in bosk stjerkes in koarte, mar tige fûle brân yn kafee De Hemel. De stjerkes stutsen de drûge krystfersiering oan it plafond yn brân, dat dêrtroch delkaam. 14 minsken ferlearen dêrby it libben en 200 rekken swierferwûne en waarden oerbrocht nei de brânwûnesintrums yn Beverwyk, Grins en Rotterdam en doe't dy fol rekken, waarden guon slels nei Brussel en Leuven brocht.

Toerisme[bewurkje seksje | boarne bewurkje]

Volendam is in populêre toeriste-attraksje yn Nederlân, ferneamd om syn fiskersboaten en de tradisjonele dracht, dy't bytiden noch wol droegen wurdt troch guon fan de befolking. It fouljusdracht is it meast ferneamd fan de tradisjonele Nederlânske drachten en komt faak foar op printkaarten en posters. Der is in fearpont dy't regelmjittich nei it eilân Marken fart. Volendam hat ek in lytse museum dat de skiednis en dracht fan it doarp sjen lit en besikers kinne in foto fan harsels nimme litte yn de tradisjonele dracht.

Fuotbal[bewurkje seksje | boarne bewurkje]

FC Volendam is in fuotbalklup dy't ôfwikseljend yn de Earedifyzje en de Earste Difyzje spilet.

Muzyk[bewurkje seksje | boarne bewurkje]

Volendam is ferneamd om syn eigen muzyk, dat Palingsound (letterlik lûd fan ielen) neamd wurdt. Dat ferwiisd nei de status fan Volendam as fiskersdoarp. Yn de sechtiger jierren fan de tweintichste iuw wie de pleatslike sjonggroep The Cats in tige ferneamde en populêre groep yn Nederlân en derbûten.

In oare groep fan Volendam wie BZN, dy't tige polpulêr yn 'e ein fan de sechtiger en begjin fan de santiger jierren waard. Yn 1995 trede BZNmei de doe tsienjierrige Jan Smit op, dy't letter sels ek in polpulêre artyst waard.

De populêre groepen 3JS en Nick & Simon komme ek út Volendam.

Berne yn Volendam[bewurkje seksje | boarne bewurkje]

Keppeling om utens[bewurkje seksje | boarne bewurkje]

Boarnen, noaten en referinsjes[boarne bewurkje]

Boarnen, noaten en/as referinsjes: