Boskmûzen

Boskmûzen
In boskmûs.
Taksonomy
ryk:	dieren (Animalia)
stamme:	rêchstringdieren (Chordata)
ûnderstamme:	wringedieren (Vertebrata)
klasse:	sûchdieren (Mammalia)
skift:	kjifdieren (Rodentia)
ûnderskift:	mûzen en jerboä's (Myomorpha)
boppefamylje:	mûzen en rotten (Muroidea)
famylje:	mûseftigen (Muridae)
ûnderfamylje:	mûzen en rotten fan de Alde Wrâld (Murinae)
skaai:	boskmûzen (Apodemus)
Kaup, 1829

De boskmûzen (wittenskiplike namme: Apodemus) foarmje in skaai fan 'e klasse fan 'e sûchdieren (Mammalia), it skift fan 'e kjifdieren (Rodentia), de famylje fan 'e mûseftigen (Muridae) en de ûnderfamylje fan 'e mûzen en rotten fan de Alde Wrâld (Murinae). Ta dit skaai hearre sa'n tweintich libbene soarten, wêrûnder de boskmûs, de grutte boskmûs en de brânmûs, en dêrnjonken noch teminsten 25 fossile soarten. De boskmûzen binne it naust besibbe oan 'e Rjûkjûaanske stikelrotten (Tokudaia) en de prehistoaryske Rhagamys, en folle minder nau oan 'e echte mûzen (Mus) en de grutearsomprotten (Malacomys). Se foarmje sawol it âldste skaai fan mûseftigen yn Jeropa as it mûseftige skaai dat de grutste fersprieding troch de tiid hat. De âldste fertsjintwurdigers fan 'e boskmûzen stamje út it lette Mioseen fan Jeropa.

Underferdieling

De boskmûzen wurde yn 'e regel ûnderferdield yn twa groepen de echte boskmûzen (Apodemus) en de wâldmûzen (Sylvaemus). Foarhinne waarden dizze groepen oanmurken foar reguliere ûnderskaaien, mar modern ûndersyk hat oantoand dat se taksonomysk mar fan beheind belang binne en dat de besibskip binnen it skaai fan 'e boskmûzen yngewikkelder yninoar sit. Tsjintwurdich foarmje dizze oantsjuttings sadwaande wat ynformelere gearbondelings fan soarten.

Njonken de echte boskmûzen (Apodemus) en de wâldmûzen (Sylvaemus) foarmje de lytse Japanske boskmûs (Apodemus argenteus) en de Himalayaboskmûs (Apodemus gurkha) mooglik in trêde en in fjirde groep. Soms wurde noch twa oare groepen erkend: de rotsmûzen (Karstomys), foar de eastlike rotsmûs (Apodemus mystacinus) en de westlike rotsmûs (Apodemus epimelas), en de Aziatyske boskmûzen (Alsomys) foar guon Eastaziatyske soarten. De Aziatyske boskmûzen binne nau besibbe oan 'e echte boskmûzen, en de rotsmûzen oan 'e wâldmûzen.

Soarten

Libbene soarten

skaai boskmûzen (Apodemus) Alsomys-groep (Aziatyske boskmûzen) grutte Japanske boskmûs (Apodemus speciosus) Koreaanske boskmûs (Apodemus peninsulae) Sichuanboskmûs (Apodemus latronum) Súdsineeske boskmûs (Apodemus draco) Taiwaneeske boskmûs (Apodemus semotus) Apodemus-groep (echte boskmûzen) brânmûs (Apodemus agrarius) chevrierboskmûs of Cheviers boskmûs (Apodemus chevrieri) Argenteus-groep (lytse Japanske boskmûzen) lytse Japanske boskmûs (Apodemus argenteus) Gurkha-groep (Himalayaboskmûzen) Himalayaboskmûs (Apodemus gurkha) Karstomys-groep (rotsmûzen) eastlike rotsmûs (Apodemus mystacinus) westlike rotsmûs (Apodemus epimelas) Sylvaemus-groep (wâldmûzen) Alpenboskmûs (Apodemus alpicola) avisennaboskmûs of Avisenna's boskmûs (Apodemus avicennius) boskmûs of heidemûs (Apodemus sylvaticus) grutte boskmûs of gielhalsboskmûs (Apodemus flavicollis) Pontyske boskmûs (Apodemus ponticus) (mooglik in ûndersoarte fan of sels synomym mei de grutte boskmûs) Kasjmierboskmûs (Apodemus rusiges) Kaukasusboskmûs (Apodemus hyrcanicus) lytse boskmûs of Oeralboskmûs (Apodemus uralensis) Perzyske boskmûs (Apodemus witherbyi) wardboskmûs of Wards boskmûs (Apodemus pallipes)

Fossile soarten

• Apodemus agustii
• Apodemus alsomyoides
• Apodemus atavus
• Apodemus barbarae
• Apodemus ceasareanus
• Apodemus debruijni
• Apodemus dominans
• Apodemus etruscus
• Apodemus gorafensis

• Apodemus gudrunae
• Apodemus jeanteti
• Apodemus leptodus
• Apodemus levantinus
• Apodemus lewisi
• Apodemus lugdunensis
• Apodemus maastrichtensis
• Apodemus manu

• Apodemus maximus
• Apodemus mirabilis
• Apodemus meini
• Apodemus orientalis
• Apodemus qiui
• Apodemus schaubi
• Apodemus whitei
• Apodemus zhangwagouensis

Boarnen, noaten en referinsjes

Boarnen, noaten en/as referinsjes:

Foar boarnen en oare literatuer, sjoch ûnder: Footnotes en References, op dizze side. Commons Wikimedia Commons  Ofbylden dy't by dit ûnderwerp hearre, binne te finen yn de kategory Apodemus fan Wikimedia Commons.