Berchgoffer
| berchgoffer | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||||
| taksonomy | ||||||||||||
| ||||||||||||
| soarte | ||||||||||||
| Thomomys talpoides | ||||||||||||
| Richardson, 1828 | ||||||||||||
| IUCN-status: net bedrige
| ||||||||||||
| ferspriedingsgebiet | ||||||||||||
 |
De berchgoffer (wittenskiplike namme: Thomomys talpoides), ek wol gewoane berchgoffer neamd, is in sûchdier út it skift fan 'e kjifdieren (Rodentia), de famylje fan 'e goffers (Geomyidae) en it skaai fan 'e berchgoffers (Thomomys). It is lânseigen yn it noardwestlike fearn fan 'e legere 48 steaten fan 'e Feriene Steaten en it midsuden en súdwesten fan Kanada. De berchgoffer is in middelgrut herbivoar kjifdier, dat syn libben foar it oergrutte part trochbringt yn in ûndergrûnsk hoalestelsel. De IUCN klassifisearret de berchgoffer as net bedrige.
Fersprieding[bewurkje seksje | boarne bewurkje]
It ferspriedingsgebiet fan 'e berchgoffer wreidet him yn 'e Feriene Steaten út oer in grut diel fan it Amerikaanske Noardwesten en de oangrinzgjende Amerikaanske steaten fan 'e noardlike Grutte Flakten. It omfiemet it hiele grûngebiet fan 'e steaten Idaho, Montana en Wyoming, en datselde jildt foar Noard-Dakota en Súd-Dakota, útsein de eastlike râne. It beslacht ek Washington en Oregon beëasten de Cascades, de westlike helte fan Kolorado en dielen fan westlik Nebraska en Kansas, noardlik Nij-Meksiko en Arizona, noardlik, eastlik en sintraal Utah, noardlik Nevada, noardeastlik Kalifornje en de Sierra Nevada op 'e grins fan Kalifornje en Nevada. Fierdersoan komt de berchgoffer ek foar yn it suden fan 'e Kanadeeske provinsjes Manitoba, Saskatchewan, Alberta en Britsk-Kolumbia.
Uterlike skaaimerken[bewurkje seksje | boarne bewurkje]
De berchgoffer hat trochinoar in kop-romplingte fan 12,5–18,6 sm, mei in sturtlingte fan 4,0–7,4 sm en in gewicht fan 110–160 g. Lykas by alle goffers is de sturt koart yn ferhâlding ta it liif. De pels is brún, en kin fariëarje fan dûnkerbrûn oant gielbrún oant griisbrún. Under it kin sit faak in wyt befke.
Biotoop[bewurkje seksje | boarne bewurkje]
Biotopen dêr't berchgoffers yn foarkomme, binne greidlân yn 'e neite fan in beek of rivier, gauris yn 'e bergen, mar ek wol yn leechlân.
Hâlden en dragen[bewurkje seksje | boarne bewurkje]
De berchgoffer bringt frijwol al syn tiid troch yn it komplekse ûndergrûnske hoalestelsel dat er graaft. Dat kin hûnderten meters oan gongen omfetsje. Berchgoffers komme mar komselden boppe de grûn, en as se dat al dogge, weagje se har ornaris net mear as 75 sm fan 'e yngong fan har hoale. Berchgoffers libje yn it wyld trochinoar mar 11/2–2 jier, mar yn finzenskip kinne se wol 5–6 jier wurde.
De draachtiid duorret by de berchgoffer 18–20 dagen, wêrnei't it wyfke in nêst fan trochinoar 3–6, mar almeast 5 jongen smyt. Dy komme neaken en blyn te wrâld, mar ûntwikkelje har fluch. Mei 40 dagen wurde se ôfwûn. Mei 3–6 moannen binne sawol mantsjes as wyfkes geslachtsryp.
Fretten[bewurkje seksje | boarne bewurkje]
Berchgoffers frette benammen plantewoartels. Se hawwe eksterne wangpûden; d.w.s. net yn 'e mûle, mar oan 'e bûtenkant fan 'e wangen, mei de iepening nei foarren wizend. Dêr bergje se oerstallich fretten yn op om it mei te nimmen nei harren hoale en sa in itensfoarried op te bouwen.
Status[bewurkje seksje | boarne bewurkje]
De berchgoffer hat de IUCN-status fan "net bedrige", mei't er yn syn ferspriedingsgebiet noch rûnom foarkomt en om't de populaasje stabyl liket te wêzen.
Undersoarten[bewurkje seksje | boarne bewurkje]
Der binne 43 (stân fan saken yn 2023) erkende ûndersoarten fan 'e berchgoffer:
| Boarnen, noaten en/as referinsjes: | ||
|
Foar boarnen en fierdere literatuer, sjoch ûnder: References, op dizze side.
|
