Greefskip Bentheim (Landkreis)
| Grafschaft Bentheim | |
|---|---|
| |
| flagge | wapen |
|
|
| polityk | |
| soarte gebiet | lânkring |
| lân |  Dútslân
|
| bûnslân |  Nedersaksen
|
| haadplak | Nordhorn |
| tal gemeenten | 25 |
| kenteken | NOH |
| Kreisschlüssel | 03 4 56 |
| sifers | |
| ynwennertal | 137.162 (2019) |
| oerflak | 980,87 km² |
| befolkingstichtens | 140 / km² |
| oar | |
| stifting | 1885 |
| tiidsône | UTC +1 |
| simmertiid | UTC +2 |
| koördinaten | 52°44′ N 7°24′ E |
| webside | side lânkring Greefskip Bentheim |
Greefskip Bentheim (Dútsk: Grafschaft Bentheim) is in lânkring yn 'e Dútske dielsteat Nedersaksen. De lânkring grinzget oan de Nederlânske provinsjes Oerisel en Drinte. De lânkring is ferdield yn de regio's Niedergrafschaft, Nordhorn en Obergrafschaft. De lânkring Greefskip Bentheim is ferneamd nei it histoaryske Greefskip Bentheim, dat bestie fan 1228 oant 1806
Geografy
De Greefskip Bentheim leit fuort oan de Dútsk-Nederlânske grins. De Niedergrafschaft wurdt foar in grut part omklamme troch Nederlân. It ortsteil Vennebrügge yn de gemeente Wielen is it meast westlike plak ôp it Nedersaksyske fêstelân. Oan de oare kant fan de grins yn Nederlân leit Hardenberg.
De lânkring Greefskip Bentheim grinzget mei de klok mei fan it noarden ôf oan de lânkring Iemslân (Nedersaksen) en oan de kringen Steinfurt en Borken (Noardryn-Westfalen). Súdwestlik fan de lânkring leit Oerisel en noardwestlik Drinte.
Kultuer
De Grafschaft wykt kultureel ôf fan de rest fan Dútslân. Dat hat te krijen mei de iuwenlange bân fan it gebiet mei en ynfloed fan de Republyk fan de Sân Feriene Nederlannen, sawol wat de taal as de godstsjinst oanbelanget.
Religy
,_church_DSCN9459Com.jpg)
Sûnt de reformaasje hat de protestantske tsjerke de measte oanhing. Om't de greve fan Bentheim yn 1588 oergyng op it kalvinisme is de streek lykas Nederlân kalvinistysk woarn. Yn 1668 bekearde greve Ernst Wilhelm him ûnder druk fan de Múnsterske biskop Bearend fan Galen ta it katolisisme. Dat soarge foar rebûlje, dy't mei it Ferdrach fan De Haach yn 1701 offisjeel einige. Oars as de rest fan Dútslân bleau it greefskip lang in kalvinistysk bolwurk. Tsjin it ein fan de Twadde Wrâldkriich kaam dêr mei de ferdriuwing fan miljoenen Dútsers út East-Europa feroaring yn. In soad fan dy flechtlingen wiene fral luthersk of katolyk en kamen yn it Greefskip Bentheim telâne, itjinge fan gefolgen hie dat it persintaazje kalvinisten sakke en it persintaazje luthersken en katoliken foars omheech gyng.
It Greefskip Bentheim hat altiten tige tsjerklik west. Yn 1987 rekkene mar 2% fan de befolking him net ta in tsjerke. De sifers binne tsjintwurdich hiel oars en de ûntsjerklikens is ek yn it greefskip tanommen, mar gekjeiend wurdt Bentheim noch jimmeroan it Naturschutzgebiet Gottes neamd. Ek tsjintwurdich binne de kontakten fan de protestantske tsjerke mei Nederlân nau ferbûn.
Taal
De taal dy't tradisjoneel praat wurdt is it Groafschupper Platt, in algemiene namme foar de ûnderskate Nedersaksyske dialekten dy't der yn it greefskip praat wurde. It Dútsk hat it Groafschupper Platt beynfloede mar ek foar in grut part ferkrongen. It dialekt is besibbe oan de oangrinzgjende Nedersaksyske dialekten yn Nederlân en Dútslân, fral oan it Sallânsk yn de Oeriselske Fechtdelte, dat grinzget oan Niedergrafschaft en it Twintsk yn Twinte (dat grinzget oan Obergrafschaft). It Groafschupper Platt hat ek oerienkomsten mei it Nederlânsk, wylst it Heechdúsk fierder fan it Groafschupper Platt ôf stiet.
Troch de godstsjinstige bannen mei Nederlân waard oant tsjin it ein fan de 19e iuw ek in soad Nederlânks praat. De oerheid brûkte iuwenlang is Nederlânsk as amtlike taal. Dêr kaam yn 1805 feroaring yn, doe't de Dútske oerheid it brûken fan it Heechdútsk befoardere. It Nederlânsk waard yn 1853 op de skoallen ôfskaft en tsjin it ein fan de iuw ek yn it offisjele ferkear.
Yn de tsjerke bleau it Nederlânsk lykwols syn posysje langer hâlden as op de skoallen. Yn de kalvinistyske tsjerken waard it Nederlânsk yn de 17e iuw as taal ynfierd en dat bleau sa oant it ein fan de 19e iuw. De Bentheimer Tsjerke-oarder fan 1709 is yn it Nederlânsk skreaun en waard pas yn 1965 ferfongen.
De altreformierte (grifformearde) tsjerken bleaune, nettsjinsteande it ferdútskjen fan it offisjele ferkear, fêsthâlden oan it Nederlânsk. It wiene de nazys dy't fan de iene op de oare dei it Nederlânks ferbeanen, om't hja oars min kontrolearje koene wat der yn de tsjerken skreaun of sein waard. Nei de Twadde Wrâldkriich fierden guon tsjerken it Nederlânsk op 'e nij yn, mar doe wiene de kontakten mei Nederlân troch de kriich minder woarn. Om 1970 hinne waard oeral it Dútsk ynfierd, ek al binne der somtiden noch jimmeroan Nederlânstalige tsjinsten. Ek wurde der tsjinsten yn it Nedersaksysk holden, somtiden yn 'e mande mei Twintske tsjerken.
Ek guon plaknammen, strjitnammen en famyljenammen ferriede ynfloed fan it Nederlânsk op it gebiet.
Befolking
Mei in befolkingstichtens fan likernôch 140 ynwenners de kante kilometer heart de lânkring ta ien fan de minst bewenne regio's fan Dútslân. Fan de likernôch 29.000 migranten is it grutste diel ôfkomstich út Nederlân.
Gemeenten
- Bad Bentheim, stêd
- Nordhorn, haadstêd, selsstannige gemeente
- Wietmarschen
Samtgemeinden mei de dêrûnder fallende plakken
* Sit fan it bestjoer fan de Samtgemeinde
|
Keppeling om utens
 |
Ofbylden dy't by dit ûnderwerp hearre, binne te finen yn de kategory Lânkring Greefskip Bentheim fan Wikimedia Commons. |
|
Nedersaksen |
|
|---|---|---|
| Landkreise Aldenburch - Ammerland - Auwerk - Celle - Cuxhaven - Diepholz - Fryslân - Gifhorn - Goslar - Göttingen - Greefskip Bentheim - Hameln-Pyrmont - Regio Hannover - Harburg - Heidekreis - Helmstedt - Hildesheim - Holzminden - Iemslân - Kloppenburch - Lier - Lüchow-Dannenberg - Luneburch - Nienburg - Northeim - Osnabrück - Osterholz - Peine - Rotenburg - Schaumburg - Stade - Uelzen - Vechta - Verden - Wesermarsch - Wittmund - Wolfenbüttel | ||
| Kreisfreie Städte Aldenburch - Breunswyk - Delmenhorst - Emden - Osnabrück - Salzgitter - Wilhelmshaven - Wolfsburg | ||
 ·  · 
| ||