Aldenburch

	Aldenburch; Oldenburg
	Emblemen
	Bestjoer
Lân	Dútslân
Dielsteat	Nedersaksen
Stedsdistrikt	Aldenburch
	Sifers
Ynwennertal	174.629 (31.12.2023)
Oerflak	103,09 km²
Befolkingsticht.	1.694 ynw./km²
Hichte	4 - 19 m
	Oar
Postkoade	26121–26135
Tiidsône	CET(UTC+1)
Simmertiid	(UTC+2)
Koördinaten	53° 8'N 8° 12'E
	Offisjele webside
	www.oldenburg.de
	Kaart
	;

Aldenburch (Sealterfrysk: Ooldenbuurich, Dútsk: Oldenburg) is in stêd yn de Dútske dielsteat Nedersaksen en oant 2005 de haadstêd fan de regio Weser-Iems. Aldenburch is in kreisfreie Stadt. De stêd waard foar it earst neamd yn 1108 as Aldenburg.

Geografy

Aldenburch leit oan de rivier de Hunte, sa'n 45 kilometer westlik fan Bremen en 90 kilometer eastlik fan Grins yn Nederlân. De stêd hat in oerflak fan likernôch 103 km² en wurdt omjûn troch in ferskaat oan lânskippen, wêrûnder bosken, fjilden en wetterwegen.

Skiednis

De namme fan 'e stêd waard foar it earst neamd yn 1108 as "Aldenburg". Yn de 13e iuw krige it stedsrjochten en waard it in wichtich hannels- en bestjoerssintrum. Yn de rin fan de tiid waard Aldenburch it haadplak fan it greefskip Aldenburch en yn 1773 waard it in diel fan it hartochdom Aldenburch.

Yn de 19e iuw groeide Aldenburch rap troch de yndustrialisaasje en de oanlis fan spoarwegen. Yn de Twadde Wrâldkriich waard Aldenburch net swier troffen en in grut diel fan de histoaryske binnenstêd waard net skansearre. Nei de Twadde Wrâldkriich waard de stêd diel fan de nije dielsteat Nedersaksen en groeide it út ta in wichtich ekonomysk en kultureel sintrum yn de regio.

Underwiis, kultuer en sport

Aldenburch is in sintrum foar ûnderwiis en ûndersyk yn de regio, mei ferskate hegeskoallen en de Carl von Ossietzky Universiteit Oldenburg.

Museums

It Horst-Janssen-Museum foar moderne keunst
Edith-Ruß-Haus für Medienkunst
Landesmuseum für Kunst und Kulturgeschichte
Landesmuseum für Natur und Mensch
Stedsmuseum
It museum fan de Kunstvereinigung
Sint Petrustsjerke

Teäters

It Steatsteäter
Kulturetage
Theater Laboratorium
Theater hof/19
Theater Wrede/Fabrik Rosenstraße
August-Hinrichs-Bühne

Sport

Sportclubs:

EWE Baskets Oldenburg - basketbal
VfB Oldenburg - meardere sporten
VfL Oldenburg - yn 't earste plak fuotbal

Aldenburger hûnehok

Under de namme Aldenburger hûnehok (Dútsk: Oldenburger Hundehütte) is it Aldenboarger gevelhûs folle bekender wurden as ûnder syn sneinske namme. De boustyl foar wenhuzen kaam op tusken 1875 en 1920 en krige benammen yn Aldenburch en omkriten in soad neifolging.

De Krûdtoer (Pulverturm)
It Horst-Janssen-Museum
It Steatsteater
Gertrudenkapelle
Der Lappan

Stedebannen

Bekende lju út Aldenburch

Horst Janssen (skilder)
Karl Jaspers (filosoof)
Johann Friedrich Herbart (filosoof, psycholooch en pedagooch)
Ulrike Meinhof (terroriste)

Ofbylden dy't by dit ûnderwerp hearre, binne te finen yn de kategory Aldenburch fan Wikimedia Commons.

	Nedersaksen
Landkreise Aldenburch - Ammerland - Auwerk - Celle - Cuxhaven - Diepholz - Fryslân - Gifhorn - Goslar - Göttingen - Greefskip Bentheim - Hameln-Pyrmont - Regio Hannover - Harburg - Heidekreis - Helmstedt - Hildesheim - Holzminden - Iemslân - Kloppenburch - Lier - Lüchow-Dannenberg - Luneburch - Nienburg - Northeim - Osnabrück - Osterholz - Peine - Rotenburg - Schaumburg - Stade - Uelzen - Vechta - Verden - Wesermarsch - Wittmund - Wolfenbüttel
Kreisfreie Städte Aldenburch - Breunswyk - Delmenhorst - Emden - Osnabrück - Salzgitter - Wilhelmshaven - Wolfsburg
· ·