Reidmosk
reidmosk | ||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
taksonomy | ||||||||||||
| ||||||||||||
soarte | ||||||||||||
Emberiza schoeniclus | ||||||||||||
Linnaeus, 1758 | ||||||||||||
IUCN-status: net bedrige
| ||||||||||||
ferspriedingsgebiet | ||||||||||||
De reidmosk is in sjongfûgel út de famylje fan de goarzen (Emberizidae). Sa is er gjin famylje fan de moskfûgels, likemin de gielfink en de nôtfink famylje fan de finken binne. Mei de gielfink is de reidmosk de meast foarkommende goars yn West-Jeropa. Yn Nederlân en Fryslân is de reidmosk fierwei de meast algemiene goars.
Oare nammen
[bewurkje seksje | boarne bewurkje]Frysk: reidgoars (eigentlik in bettere namme), Nederlânsk: rietgors, Noardfrysk: raidsparag, (Noard-)Nederdútsk: reethlüün, laislüün, Dútsk: Rohrammer, Engelsk: Reed Bunting.
Foarkommen
[bewurkje seksje | boarne bewurkje]De reidmosk is in stânfûgel en trekfûgel. It fûgeltsje is mei 15 sm. likernôch sa grut als in mosk. De kleur is moskeftig brún fan boppe, mei in wite kraach en griis-wite ûnderkant. De mantsjes hawwe in swarte kop en kiel, mar bûten it briedseizoen is it swart foar in part ferdwûn. De reidmosk sjongt op hege posysjes yn it reidlân.
Iten en fuortplanting
[bewurkje seksje | boarne bewurkje]Reidmosken ite slakken, rûpen, krobben en soks en yn 'e winter meast sied. It wyfke makket it goed ferside brocht nêst op 'e grûn of yn 'e boskjes en leit trije oant fiif griisblauwe oant readbrune aaien mei grize en swartbrune plakken. De briedtiid is 12-15 dagen en de jonge fûgels wurde troch beide âlden grutbrocht.
Fersprieding
[bewurkje seksje | boarne bewurkje]De reidmosk komt yn grutte dielen fan Jeropa en Aazje foar en hat 20 ûndersoarten. Yn Jeropa binne de ûndersoarten:
- Emberiza schoeniclus schoeniclus: West-, Noard-Jeropa, ek yn Nederlân
- Emberiza schoeniclus lusitanica: Portegal, NW-Spanje
- Emberiza schoeniclus witherbyi: Spanje, Frankryk
- Emberiza schoeniclus intermedia: Itaalje
- Emberiza schoeniclus stresemanni Midden-Jeropa, N-Balkan
- Emberiza schoeniclus tschusii: M-Balkan
- Emberiza schoeniclus reserii: S-Balkan
- Emberiza schoeniclus ukrainae: Oekraïne, M-Ruslân
Fan 1990 oant 2005 naam de briedpopulaasje yn Nederlân ta fan sa’n 70.000 ta sa’n 90.000 jierliks en sûnt binne de oantallen likernôch konstant: 2018-2020: 67.000-125.000. De heechste tichtens fan briedfûgels yn Nederlând haww wy yn de Wieden en de Weerribben yn de kop fan Oerisel. Ek yn Fryslân binne der yn soad reidmosken.
Keppelings om utens
[bewurkje seksje | boarne bewurkje]Ofbylden dy't by dit ûnderwerp hearre, binne te finen yn de kategory Reidmosk fan Wikimedia Commons. |
- Moskeftige
- Fûgelsoarte
- Goarsfûgel
- Lânseigen fauna yn Abgaazje
- Lânseigen fauna yn Albaanje
- Lânseigen fauna yn Andorra
- Lânseigen fauna yn Armeenje
- Lânseigen fauna yn Azerbeidzjan
- Lânseigen fauna yn Belgje
- Lânseigen fauna yn Bosnje
- Lânseigen fauna yn Bulgarije
- Lânseigen fauna yn Denemark
- Lânseigen fauna yn Dútslân
- Lânseigen fauna yn Eastenryk
- Lânseigen fauna yn Estlân
- Lânseigen fauna yn Fatikaanstêd
- Lânseigen fauna yn Finlân
- Lânseigen fauna yn Frankryk
- Lânseigen fauna yn Fryslân
- Lânseigen fauna yn Georgje
- Lânseigen fauna yn Gibraltar
- Lânseigen fauna yn Grikelân
- Lânseigen fauna yn Guernsey
- Lânseigen fauna yn Hongarije
- Lânseigen fauna yn Ierlân
- Lânseigen fauna yn Ingelân
- Lânseigen fauna yn Itaalje
- Lânseigen fauna yn Jeropeesk Ruslân
- Lânseigen fauna yn Jersey
- Lânseigen fauna yn Kazachstan
- Lânseigen fauna yn Kosovo
- Lânseigen fauna yn Kroaasje
- Lânseigen fauna yn Letlân
- Lânseigen fauna yn Lychtenstein
- Lânseigen fauna yn Litouwen
- Lânseigen fauna yn Lúksemboarch (lân)
- Lânseigen fauna yn Malta
- Lânseigen fauna yn Man
- Lânseigen fauna yn Moldaavje
- Lânseigen fauna yn Monako
- Lânseigen fauna yn Montenegro
- Lânseigen fauna yn Nederlân
- Lânseigen fauna yn Noard-Ierlân
- Lânseigen fauna yn Noard-Masedoanje
- Lânseigen fauna yn Noarwegen
- Lânseigen fauna yn de Oekraïne
- Lânseigen fauna yn Poalen
- Lânseigen fauna yn Portegal
- Lânseigen fauna yn Roemeenje
- Lânseigen fauna yn San Marino
- Lânseigen fauna yn Servje
- Lânseigen fauna yn Sibearje
- Lânseigen fauna yn Skotlân
- Lânseigen fauna yn Sloveenje
- Lânseigen fauna yn Slowakije
- Lânseigen fauna yn Spanje
- Lânseigen fauna yn Súd-Osseesje
- Lânseigen fauna yn Sweden
- Lânseigen fauna yn Switserlân
- Lânseigen fauna yn Syprus
- Lânseigen fauna yn Tsjechje
- Lânseigen fauna yn Turkije
- Lânseigen fauna yn Wales
- Lânseigen fauna yn Wyt-Ruslân
- Lânseigen fauna yn Afganistan
- Lânseigen fauna yn Yndia
- Lânseigen fauna yn Irak
- Lânseigen fauna yn Iran
- Lânseigen fauna yn Israel
- Lânseigen fauna yn Japan
- Lânseigen fauna yn Jordaanje
- Lânseigen fauna yn Kirgyzje
- Lânseigen fauna yn Libanon
- Lânseigen fauna yn Mongoalje
- Lânseigen fauna yn Noard-Koreä
- Lânseigen fauna yn Oezbekistan
- Lânseigen fauna yn Pakistan
- Lânseigen fauna yn Palestina
- Lânseigen fauna yn Sina
- Lânseigen fauna yn Súd-Koreä
- Lânseigen fauna yn Syrje
- Lânseigen fauna yn Tadzjikistan
- Lânseigen fauna yn Turkmenistan
- Lânseigen fauna yn Algerije
- Lânseigen fauna yn Lybje
- Lânseigen fauna yn Marokko
- Lânseigen fauna yn Tuneezje