Richard Burton (akteur)

Burton yn Kleaopatra, 1963

Burton yn Kleaopatra, 1963

Burton mei Ava Gardner yn The night of the Iguana

Richard Burton (Ponthrydyfen (Wales), 10 novimber 1925 - Genêve (Switserlân), 5 augustus 1984) wie in Welsk filmakteur.

Biografy

Burton waard berne as Richard Walter Jenkins yn it doarpke Pontrhydyfen ûnder Port Talbot. Hy kaam ýt in mynwurkershushâlding dêr't Welsk sprutsen waard. Syn mem stoar doe't er twa wie nei de berte fan har tretjinde bern. Doe waard benammen syn 19 jier âldere broer fan grut belang foar him. Letter waard er as bern oannaam troch syn ûnderwizer Philip H. Burton, dy't ek syn akteartalint ûntduts en oanmoedige.

Hy studearre yn Oxforden tsjinne fan 1944–1947 as navigator by de RAF. Hy hie in soad niget oan sport, spile in it studinteteater en stie rillegau op de planken yn de Old Vic. Hy gou as foarneam fertolker fan stikken fan Shakespeare. Mei 19 jier makke er syn debút yn de Londenske Westendteaters. Yn 1949 briek er troch yn it Globeteater mei it stik The Lady's Not For Burning neist Sir John Gielgud. Teffens ferskynde Burton doe ek al in Ingelske films. Yn 1952 feruile Burton Ingelân foar Hollywood, dêr't er yn de film My cousin Rachel de haadrol krige en Olivia de Havilland as tsjinspylster hie.

Burton wie ferslaafd oan alkohol en koe min sliepe. Nei syn earste houlik mei Sybil Williams hat er twaris troud west mei Elizabeth Taylor; mei har makke er ek syn bêste films, sa as Who's Afraid of Virginia Woolf? nei it toanielstik mei deselde namme fan Edward Albee.

Letter troude Burton noch mei Suzy Hunt, de eardere frou fan James Hunt, en as lêste mei Sally Hay, in grimeuse dy't letter skriuwster waard. Op fakânsje yn syn hûs yn Switserlân is Burton hommels ferstoarn oan in harsenblieding. Hy is ek yn Switserlân te hôf kaam.

Burton is sânris nominearre foar in Oscar (û.o. foar syn rol yn Who's Afraid of Virginia Woolf?), mar hat nea ien krigen.

Richard Burton wie ek te hearren op it muzykalbum Jeff Wayne's Musical Version of The War of the Worlds, dat yn 1978 ferskynde. Burton hie de rol fan sjoernalist op Jeff Wayne syn album dat basearre wie op it boek fan H.G. Wells.

Filmografy

• The Last Days of Dolwyn (1949) - Gareth
• Now Barabbas (1949) - Paddy
• The Woman with No Name (1950) - Nick Chamerd
• Waterfront (1950) - Ben Satterthwaite
• Green Grow the Rushes (1951) - Robert 'Bob' Hammond
• Celanese Theatre Telefyzjerige - Rol ûnbekend (Ofl., Anna Christie, 1952)
• My Cousin Rachel (1952) - Philip Ashley
• The Desert Rats (1953) - Kapt. 'Tammy' MacRoberts
• The Robe (1953) - Marcellus Gallio
• Demetrius and the Gladiator] (1954) - Marcellus Gallio (Net op ôftiteling)
• Prince of Players (1955) - Edwin Booth
• The Rains of Ranchipur (1955) - Dr. Major Rama Safti
• Alexander the Great (1956) - Alexander
• The James Mason Show Telefyzjerige - Artyst (1956)
• Bitter Victory (1957) - Kapt. Leith
• Sea Wife (1957) - Michael Cannon ('Biscuit')
• The DuPont Show of the Month Tv-rige - Heathcliff (Ofl., Wuthering Heights, 1958)
• Sen noci svatojanske (1959) - Ferteller
• A Subject of Scandal and Concern (Telefyzjefilm, 1960) - George Holyoake
• Ice Palace (1960) - Zeb Kennedy
• Hallmark Hall of Fame Tv-rige - Caliban (Afl., The Tempest, 1960)
• The Tempest (Televisiefilm, 1960) - Caliban
• The Bramble Bush (1960) - Feint
• The Fifth Column (Tv-film, 1960) - Rol ûnbekend
• The Longest Day (1962) - Luitnant-fleander David Campbell
• Cleopatra (1963) - Marcus Antonius
• The V.I.P.s (1963) - Paul Andros
• Zulu (1964) - Ferteller
• Becket (1964) - Thomas à Becket
• The Night of the Iguana (1964) - Ds. Dr. T. Lawrence Shannon
• Hamlet (1964) - Hamlet
• What's New, Pussycat (1965) - Man yn stripclub
• The Sandpipe] (1965) - Dr. Edward Hewitt
• The Spy Who Came in from the Cold (1965) - Alec Leamas
• Who's Afraid of Virginia Woolf? (1966) - George
• The Taming of the Shrew (film) (1967) - Petruchio
• Doctor Faustus (1967) - Doktor Faustus
• The Comedians (1967) - Brown
• Boom (1968) - Chris Flanders
• Where Eagles Dare (1968) - Maj. Jonathan Smith, MC
• Candy (1968) (1968) - MacPhisto
• Staircase (1969) - Harry Leeds, Eigener Chez Harry
• Anne of the Thousand Days (1969) - Kening Henry VIII
• Mooch Goes to Hollywood (Tv-film, 1971) - Ferteller
• Raid on Rommel (1971) - Kapt. Alex Foster
• Villain (1971) - Vic Dakin
• Under Milk Wood (1972) - Ferteller
• Bluebeard (1972) - Baron von Sepper
• Hammersmith Is Out (1972) - Hammersmith
• The Assassination of Trotsky (1972) - Leon Trotsky
• Divorce His - Divorce Hers (Tv-film, 1973) - Martin Reynolds
• Sutjeska (1973) - Josip Broz Tito
• Rappresaglia (1973) - Lt. Kol. Herbert Kappler
• Il viaggio (1974) - Cesare Braggi
• The Klansman (1974) - Breck Stancill
• Brief Encounter (Tv-film, 1974) - Alec Harvey
• The Gathering Storm (Tv-film, 1974) - Winston Churchill
• Exorcist II: The Heretic (1977) - Pater Philip Lamont
• Equus (1977) - Martin Dysart
• The Medusa Touch (1978) - John Morlar
• The Wild Geese (1978) - Kol. Allen Faulkner
• Absolution (1978) - Pryster Goddard
• Steiner - Das eiserne Kreuz, 2. Teil (1979) - Sgt. Steiner
• Circle of Two (1980) - Ashley St. Clair
• Lovespell (1981) - Kening Mark fan Cornwall
• Alice in Wonderland (Tv-film, 1983) - White Knight
• Wagner rige, (1983) - Richard Wagner

Burton's grêf yn Céligny, Switserlân.

• 1984(film) (1984) - O'Brien
• Ellis Island (Mini-rige, 1984) - Sen. Phipps Ogden
• Under Milkwood (Tv-film, 1992) - Rol ûnbekend (Stim út argyf)
• Jeff Wayne's Musical Version of The War of the Worlds (1978) - George Herbert, de sjoernalist (Stim, lûd út argyf)

Toaniel

• Measure for Measure (1944)
• Druid's Rest (1944)
• Castle Anna (1948)
• The Lady's Not For Burning (1949)
• The Lady's Not For Burning (1950)
• A Phoenix Too Frequent (1950)
• The Boy With A Cart (1950)
• Legend of Lovers (1951)
• The Tempest (1951)
• Henry V (1951)
• Henry IV (1951)
• Montserrat (1952)
• The Tempest (1953)
• King John (1953)
• Hamlet (1953)
• Coriolanus (1953)
• Hamlet (1953)
• Twelfth Night (1953)
• Henry V (1955)
• Othello (1956)
• Sea Wife (1957)
• Time Remembered (1957)
• Camelot (1960)
• Hamlet (1964)
• A Poetry Reading (1964)
• Doctor Faustus (1966)
• Equus (1970)
• Camelot (1980)
• Private Lives (1983)

Keppelings om utens

• Offisjele Richard Burton Webstee
• Burton yn de pub mei syn heit en broer yn Pontrhydyfen
• Richard Burton yn de Dick Cavett Show, July 1980

Ofbylden dy't by dit ûnderwerp hearre, binne te finen yn de kategory Richard Burton fan Wikimedia Commons.