Glânsibis
glânsibis | ||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
taksonomy | ||||||||||||
| ||||||||||||
soarte | ||||||||||||
Plegadis falcinellus | ||||||||||||
Linnaeus, 1766 | ||||||||||||
IUCN-status: net bedrige
| ||||||||||||
ferspriedingsgebiet | ||||||||||||
De glânsibis (Plegadis falcinellus) is in fûgelsoarte út it skaai brune glânsibissen (plegadis) fan 'e famylje fan 'e wylpreagerfûgels (Threskiornithidae). Alhoewol't de fûgel yn Nederlân ek wol as swarte ibis bekend stiet, is de fûgel net swart mar hat de fûgel in readbrune kleur en glânzgjende kleuren op 'e wjukken en sturt. Mei't de oantallen Europeeske fûgels yn Spanje en Frankryk spektakulêr tanommen binne, wurdt de fûgel ek jimmeroan faker yn ús kontreien sjoen.
Beskriuwing
[bewurkje seksje | boarne bewurkje]De glânsibis is in 55 oant 65 sm lange fûgel mei in spanwiidte fan 88 oant 105 sm. Se ha wat de ferskining oanbelanget wat fan 'e wylp, mar oars as de wylp hat de glânsibis in brún fearrekleed mei irisearjende kleuren op 'e wjukken en sturt.
Glânsibissen hawwe in soad fan wytmaskeribissen. De ferskillen binne dat de neakene hûd tusken de snaffel en it each by de glânsibis blaugriis is (read by de wytmaskeribis) en dat de wite râne dêrfan by de glânsibis oant it each giet en net om it each hinne, lykas dat it gefal is by de wytmaskeribis. De poaten fan 'e glânsibis binne readbrún en net read, lykas by de wytmaskeribis. De wytmaskeribis hat in reade iris, wylste de glânsibis in brún iris hat.
Fersprieding
[bewurkje seksje | boarne bewurkje]De fûgel komt yn 'e waarmere gebieten fan Europa, Afrika, Austraalje en dielen fan Aazje en Amearika foar en is te sjen yn sompen en wetterryk lân, lykas marren, sompen, rivieren en lagunes. Oant yn 'e 20e iuw wie de fûgel in dwaalgast yn Nederlân, mar sûnt 1980 nimme it tal waarnimmings ta yn fral it noarden en westen fan Nederlân en sûnt 1999 wurdt de soarte net mear as dwaalgast beskôge.
Yn Europa is de glânsibis in trekfûgel. Yn april komt er fanút de oerwinteringsgebieten yn it Middellânske Seegebiet en tropysk Afrika yn 'e briedgebieten oan en yn augustus en septimber giet er wer.
Fuortplanting
[bewurkje seksje | boarne bewurkje]Glânsibissen briede fan april oant juny yn beammen. Dat bart fakentiden yn koloanjes mei oare reagers. In nêst bestiet út 3 oant 4 aaien, dy't yn 20 oant 23 dagen útbret wurde. Beide geslachten bouwe it nêst en mantsjes en wyfkes wikselje inoar ôf by it brieden. Mantsjes briede fral nachts.
Status
[bewurkje seksje | boarne bewurkje]Neffens BirdLife International nimt de wrâldpopulaasje fan 'e fûgel ôf. Yn 'e Feriene Steaten en yn Europa nimt de oantallen glânsibissen ta, mar op oare plakken foarmje it ferlies fan wetterrike gebieten en degradaasje dêrfan in bedriging foar de fûgel. Dêrnjonken wurdt der lokaal op glânsibissen jage. De fûgel is boppedat fetber foar fûgelgriepfirussen.
De wrâldpopulaasje wurdt op 200.000 oant 2.300.000 fûgels rûsd, wêrfan 28.700 oant 37.000 pearkes yn Europa. De fûgels wurdt troch IUCN as net bedrige klassifisearre.
Boarnen, noaten en/as referinsjes: | ||
Dizze side is alhiel of foar in part in oersetting fan 'e Dútsktalige Wikipedyside; sjoch foar de bewurkingsskiednis: de:Brauner Sichler (ferzje 25 april 2024)
|
- Fûgelsoarte
- Brune glânsibis
- Lânseigen fauna yn Albaanje
- Lânseigen fauna yn Bulgarije
- Lânseigen fauna yn Frankryk
- Lânseigen fauna yn Grikelân
- Lânseigen fauna yn Hongarije
- Lânseigen fauna yn Itaalje
- Lânseigen fauna yn Jeropeesk Ruslân
- Lânseigen fauna yn Kazachstan
- Lânseigen fauna yn Moldaavje
- Lânseigen fauna yn Noard-Masedoanje
- Lânseigen fauna yn de Oekraïne
- Lânseigen fauna yn Roemeenje
- Lânseigen fauna yn Servje
- Lânseigen fauna yn Spanje
- Lânseigen fauna yn Turkije
- Lânseigen fauna yn de Amerikaanske Famme-eilannen
- Lânseigen fauna yn Anguilla
- Lânseigen fauna yn Antigûa en Barbûda
- Lânseigen fauna yn de Bahama's
- Lânseigen fauna yn Belize
- Lânseigen fauna yn de Britske Famme-eilannen
- Lânseigen fauna yn de Dominikaanske Republyk
- Lânseigen fauna yn de Feriene Steaten
- Lânseigen fauna yn Frânsk-Sint-Marten
- Lânseigen fauna yn Haïty
- Lânseigen fauna yn Jamaika
- Lânseigen fauna yn de Kaaimaneilannen
- Lânseigen fauna yn Kuba
- Lânseigen fauna yn Meksiko
- Lânseigen fauna yn Montserrat
- Lânseigen fauna yn Porto Riko
- Lânseigen fauna yn Saba
- Lânseigen fauna yn Sint-Bartelemy
- Lânseigen fauna yn Sint-Eustasius
- Lânseigen fauna yn Sint-Kits en Nevis
- Lânseigen fauna yn Sint-Marten
- Lânseigen fauna yn de Turks- en Kaikoseilannen
- Lânseigen fauna yn Fenezuëla
- Lânseigen fauna yn Kolombia
- Lânseigen fauna yn Afganistan
- Lânseigen fauna yn Bangladesj
- Lânseigen fauna yn Birma
- Lânseigen fauna yn Bûtan
- Lânseigen fauna yn de Filipinen
- Lânseigen fauna yn Fjetnam
- Lânseigen fauna yn Yndia
- Lânseigen fauna yn Yndoneezje
- Lânseigen fauna yn Irak
- Lânseigen fauna yn Iran
- Lânseigen fauna yn Israel
- Lânseigen fauna yn Jordaanje
- Lânseigen fauna yn Kambodja
- Lânseigen fauna yn Libanon
- Lânseigen fauna yn Nepal
- Lânseigen fauna yn Oezbekistan
- Lânseigen fauna yn Pakistan
- Lânseigen fauna yn Palestina
- Lânseigen fauna yn Sry Lanka
- Lânseigen fauna yn Syrje
- Lânseigen fauna yn Tadzjikistan
- Lânseigen fauna yn Tailân
- Lânseigen fauna yn Turkmenistan
- Lânseigen fauna yn Austraalje
- Lânseigen fauna yn Papoea Nij-Guineä
- Lânseigen fauna yn Algerije
- Lânseigen fauna yn Angoala
- Lânseigen fauna yn Benyn
- Lânseigen fauna yn Boerkina Faso
- Lânseigen fauna yn Boerûndy
- Lânseigen fauna yn Botswana
- Lânseigen fauna yn Dzjibûty
- Lânseigen fauna yn Egypte
- Lânseigen fauna yn Ekwatoriaal-Guinee
- Lânseigen fauna yn Eritreä
- Lânseigen fauna yn Etioopje
- Lânseigen fauna yn Gambia
- Lânseigen fauna yn Gana
- Lânseigen fauna yn Guinee
- Lânseigen fauna yn Guinee-Bissau
- Lânseigen fauna yn Kameroen
- Lânseigen fauna yn Kenia
- Lânseigen fauna yn de Komoaren
- Lânseigen fauna yn Kongo (Demokratyske Republyk)
- Lânseigen fauna yn Kongo (Republyk)
- Lânseigen fauna yn Lesoto
- Lânseigen fauna yn Madagaskar
- Lânseigen fauna yn Majot
- Lânseigen fauna yn Malawy
- Lânseigen fauna yn Maly
- Lânseigen fauna yn Marokko
- Lânseigen fauna yn Mauretaanje
- Lânseigen fauna yn Mozambyk
- Lânseigen fauna yn Namybje
- Lânseigen fauna yn Nigearia
- Lânseigen fauna yn Niger
- Lânseigen fauna yn Rûanda
- Lânseigen fauna yn Sambia
- Lânseigen fauna yn Senegal
- Lânseigen fauna yn Simbabwe
- Lânseigen fauna yn de Sintraal-Afrikaanske Republyk
- Lânseigen fauna yn Somaalje
- Lânseigen fauna yn Súd-Afrika
- Lânseigen fauna yn Sûdan
- Lânseigen fauna yn Súd-Sûdan
- Lânseigen fauna yn Swazylân
- Lânseigen fauna yn Tanzania
- Lânseigen fauna yn Togo
- Lânseigen fauna yn Tsjaad
- Lânseigen fauna yn Tuneezje
- Lânseigen fauna yn Uganda