Tsjerke fan Den Andel

	Nikolaastsjerke
	Lokaasje
provinsje	Grinslân
gemeente	It Hegelân
plak	Den Andel
adres	De Streekweg 91
koördinaten	53° 23' N 6° 30' E
	Tsjerklike gegevens
tsjerkegenoatskip	PKN
patroanhillige	Nikolaas fan Myra
	Arsjitektuer
boujier	13e iuw
monumintale status	ryksmonumint
monumintnûmer	8582
	Webside
	PKN Winsum-Halfambt
	Kaart
	;

De Tsjerke fan Den Andel is in romanogoatyske tsjerke yn it Grinslânske Den Andel. Eigner fan 'e tsjerke is sûnt 2008 de Stifting Alde Grinslânske Tsjerken, mar it behear fan 'e tsjerke is tegearre mei de lokale protestanske gemeente.

Skiednis

De oarspronklik oan Nikolaas fan Myra wijde tsjerke waard boud yn it earste fearn fan 'e 13e iuw. De frijsteande toer is letter boud en stamt út de 14e iuw. Yn 'e toer hinget in klok fan Jurjen Balthasar út Ljouwert, dy't yn 1653 getten waard. De tsjerke oerlibbe it platbaarnen fan it doarp troch Steatske troepen yn 1584 en de ferneatiging fan Den Andel troch de Krystfloed yn 1717.

Doe't de tsjerke yn 'e 17e iuw, nei de ynfiering fan de reformaasje, banken krige, binne de muorrepylders weikapt dy't it ferwulft droegen en waarden lûkbalken needsaaklik. Ek waarden de finsters fergrutte en dy fan 'e eastlike muorre tichtmitsele, dêr't de romte ornearre waard foar de preekstoel út 1792. Yn 'e tsjerke hinget in kroanluchter mei in dûbele earn. Oer de flier leit in sark út 1621, de oaren binne 18e-iuwsk.

Yn 1989 waard in fergunning oanfrege om it monumint ôf te brekken, itjinge wegere waard.

Restauraasje

Ynstee fan ôfbraak folge yn 'e jierren 1991 in restauraasje fan 'e tsjerke. By de restauraasje waarden de gevelpunten wer yn oarder makke. Yn 'e tsjerke waarden de lûkbalken ferwidere en ûnder de witerskalk kamen yn it stiennen ferwulft fresko's oan it ljocht. De bôgen tusken de ferwulftflakken binne yn bakstienstruktuer beskildere. Yn it tredde travee binne striidzjende ridders en bisten skildere. Oare traveeën hawwe bakstienstruktueren. De ribben fan it ferwulft binne skildere. Rjochts fan de kânsel is tsjintwurdich wer de sakramintsnis te sjen. De grutste operaasje fan 'e restauraasje wie it oanbringen fan in fûnemint fan in 45 sintimeter dikke flierplaat, dy't op 38 betonnen peallen rêst.