Tsjerke fan Den Andel
Nikolaastsjerke | ||
Lokaasje | ||
provinsje | Grinslân | |
gemeente | It Hegelân | |
plak | Den Andel | |
adres | De Streekweg 91 | |
koördinaten | 53° 23' N 6° 30' E | |
Tsjerklike gegevens | ||
tsjerkegenoatskip | PKN | |
patroanhillige | Nikolaas fan Myra | |
Arsjitektuer | ||
boujier | 13e iuw | |
monumintale status | ryksmonumint | |
monumintnûmer | 8582 [1] | |
Webside | ||
PKN Winsum-Halfambt | ||
Kaart | ||
De Tsjerke fan Den Andel is in romanogoatyske tsjerke yn it Grinslânske Den Andel. Eigner fan 'e tsjerke is sûnt 2008 de Stifting Alde Grinslânske Tsjerken, mar it behear fan 'e tsjerke is tegearre mei de lokale protestanske gemeente.
Skiednis
[bewurkje seksje | boarne bewurkje]De oarspronklik oan Nikolaas fan Myra wijde tsjerke waard boud yn it earste fearn fan 'e 13e iuw. De frijsteande toer is letter boud en stamt út de 14e iuw. Yn 'e toer hinget in klok fan Jurjen Balthasar út Ljouwert, dy't yn 1653 getten waard. De tsjerke oerlibbe it platbaarnen fan it doarp troch Steatske troepen yn 1584 en de ferneatiging fan Den Andel troch de Krystfloed yn 1717.
Doe't de tsjerke yn 'e 17e iuw, nei de ynfiering fan de reformaasje, banken krige, binne de muorrepylders weikapt dy't it ferwulft droegen en waarden lûkbalken needsaaklik. Ek waarden de finsters fergrutte en dy fan 'e eastlike muorre tichtmitsele, dêr't de romte ornearre waard foar de preekstoel út 1792. Yn 'e tsjerke hinget in kroanluchter mei in dûbele earn. Oer de flier leit in sark út 1621, de oaren binne 18e-iuwsk.
Yn 1989 waard in fergunning oanfrege om it monumint ôf te brekken, itjinge wegere waard.
Restauraasje
[bewurkje seksje | boarne bewurkje]Ynstee fan ôfbraak folge yn 'e jierren 1991 in restauraasje fan 'e tsjerke. By de restauraasje waarden de gevelpunten wer yn oarder makke. Yn 'e tsjerke waarden de lûkbalken ferwidere en ûnder de witerskalk kamen yn it stiennen ferwulft fresko's oan it ljocht. De bôgen tusken de ferwulftflakken binne yn bakstienstruktuer beskildere. Yn it tredde travee binne striidzjende ridders en bisten skildere. Oare traveeën hawwe bakstienstruktueren. De ribben fan it ferwulft binne skildere. Rjochts fan de kânsel is tsjintwurdich wer de sakramintsnis te sjen. De grutste operaasje fan 'e restauraasje wie it oanbringen fan in fûnemint fan in 45 sintimeter dikke flierplaat, dy't op 38 betonnen peallen rêst.
Oargel
[bewurkje seksje | boarne bewurkje]It ienmanualige oargel mei njoggen registers en in oanhongen pedaal waard yn 1879 boud troch de firma Van Oeckelen.
Klokken
[bewurkje seksje | boarne bewurkje]De grutste klok yn de toer waard troch Jurjen Balhtasar yn 1653 getten. De lytse klok yn de lanteare is in Van Bergen-klok út 1947.
Keppeling om utens
[bewurkje seksje | boarne bewurkje]-
Oargel -
Sakramintsnis -
Striidzjende ridders -
Beskildering bakstienstruktueren -
Preekstoel
Boarnen, noaten en/as referinsjes: | ||
|