Pantomym
Pantomym (fan it Grykske παντόμιμος, pantomimos: pan = "alles" en mimos = "imitator" of "akteur"), yn 'e regel koartwei mym[1] neamd, is in teäterfoarm dêr't in akteur in sitewaasje of ferhaal by útbyldet troch it gebrûk fan lichemstaal, benammen troch it meitsjen fan gebearten mei de hannen en troch gesichtútdrukkings. Soms wurde ek lûdseffekten brûkt of eftergrûnmuzyk, mar der wurdt beslist net praat.
Sadwaande is dizze foarm fan teäter net bûn oan taal, mar ynstee dêrfan folslein fisueel en dêrom foar in protte minsken te begripen. Mymspilers sjocht men faak yn sirkussen (dêr't se ek as clown by aktyf binne) en gewoan op 'e dyk as strjitartyst. Mymspilers binne yn 'e regel wer te kennen oan harren wytsmynkte gesicht en harren wite wanten.
De grûnlizzer fan mym wie Livius Androanikus, in Gryksk dichter en artyst út súdlik Itaalje, dy't yn 'e trêde iuw f.Kr. libbe. Krekt foar in foarstelling ferlear dy op in stuit syn stim, wêrnei't er him efter in masker ferskûle en de tekst troch in helper yn 'e kûlissen oplêze liet. Androanikus ûntdiek doe dat er him sa folle frijer bewege en better uterje koe.
Ien fan 'e bekendste tsjintwurdige mymspilers, al wurdt er troch it grutte publyk ornaris net as sadanich sjoen, is de Ingelske komyk Rowan Atkinson, yn syn rol as knoffelige en ûnnoazele Mr. Bean.
Bekende mymspilers
[bewurkje seksje | boarne bewurkje]- Buster Keaton
- Charles Chaplin
- Carlos Martínez
- Deburau
- Étienne Decroux
- Harpo Marx (ien fan de Bruorren Marx)
- Jacques Lecoq
- Jean-Louis Barrault
- Marcel Hoste
- Marcel Marceau
- Oleg Popov
- Rob van Reijn
- Rowan Atkinson
- Samy Molcho
- Will Spoor
| Boarnen, noaten en/as referinsjes: |
Foar boarnen en oare literatuer, sjoch ûnder: Bronnen, noten en/of referenties, op dizze side. |