Redbadtsjerke (Jorwert)
| Jehannestsjerke | ||
| ||
| ||
| De tsjerke yn 2022 | ||
| Lokaasje | ||
| lân |  Nederlân
| |
| provinsje |  Fryslân
| |
| gemeente |  Ljouwert
| |
| plak |  Jorwert
| |
| adres | Sluytermanwei 4 | |
| koördinaten | 53° 08'N 5° 42'E | |
| Tsjerklike gegevens | ||
| tsjerkegenoatskip | PKN | |
| patroanhillige | Redbad | |
| Arsjitektuer | ||
| boujier | 12e iuw | |
| boustyl | romaansk | |
| monumintale status |  ryksmonumint
| |
| monumintnûmer | 8494 [1] | |
| Webside | ||
| PKN-gemeente Westerwert | ||
| Kaart | ||
  | ||
De Redbadtsjerke is in tsjerke yn Jorwert. De tsjerke is ferneamd nei Sint-Redbad, dy't tusken 899 en 917 biskop fan Utert wie. Eigner is sûnt 1994 de Stifting Alde Fryske Tsjerken, mar de tsjerke is in kristlik sintrum bleaun. De Stifting Nijkleaster makket alle wiken gebrûk fan de tsjerke. Ek de PKN-gemeente Westerwert/Mantgum hâldt regelmjittich in tsjinst yn de tsjerke. Oant 2012 makke de âld-katolike Martinusparochy ek gebrûk fan de tsjerke.
Bouskiednis
[bewurkje seksje | boarne bewurkje]De romaanske dowestiennen tsjerke mei sealtektoer út de 12e iuw ûndergie dêrnei romanogoatyske feroarings.
Tsjerketoerramp
[bewurkje seksje | boarne bewurkje]
Op sneon 25 augustus 1951, om sân minuten oer fiven, stoarte de toer fan Jorwert mei donderjend geraas yn elkoar. Samar, út himsels, nei njoggenhûndert jier snie, sinne, rein en wyn, gewoan út klearebare toerwurgens. Dat wie in foarteken, of in kearpunt, of gewoan min ûnderhâld - it is mar hoe'st it sjen wolste.
- Paassaazje út it boek Hoe God verdween uit Jorwerd fan Geert Mak.
Yn 1954 waard de tsjerketoer op 'e nij boud. Yn 2006, mear as fyftich jier letter, waard de toer wer restaurearre.
Oan de súdgevel hinget in sinnewizer.
Ynterieur
[bewurkje seksje | boarne bewurkje]De preekstoel is 17e-iuwsk, lykas ek de lange dûbele hearebank dy't foar de preekstoel oer stiet. Oer de flier lizze in tal sarken. Nijsgjirrich is de sark fan Wattie fan Hania yn de foartsjerke, dy't yn 'e nacht fan 2 op 3 desimber troch in feint yn syn sliepkeamer yn Grut Hesens fermoarde waard. Ek syn frou Yda en harren soan binne ûnder dy sark begroeven. De sark fan pastoar Hottie Fonds (ferstoarn yn 1556) leit foar de hearebank en is fersierd mei in tsjelk. Yn it koer is in tige âld deksel fan in sarkofaach ynmitsele. Ek yn it koer is de sark fan ritmaster Jehannes Nauta fan Hesens út 1668, dêr't twa ridders yn fol ornaat yn heechreliëf op ûtbylde wurde.[2] Yn it koer stiet in rekonstruearre alter mei de oarspronklike alterstien.
Yn de toer hingje klokken út 1394 en 1749.
Oargel
[bewurkje seksje | boarne bewurkje]
It monumintale oargel fan de Redbadtsjerke waard yn 1799 troch Albertus fan Gruisen boud en is it wat piipwurk oanbelanget noch hielendal orizjineel. It oargel is foar it lêst restaurearre yn 2017. Ek it oargelfront is doe neisjoen, ûntbrekkende dielen waarden wer oanfolle en it skilderwurk bywurke.[3]
Keppeling om utens
[bewurkje seksje | boarne bewurkje]
| Boarnen, noaten en/as referinsjes: | ||
|
