Meidogger oerlis:Fyntyn

Meidogger Fyntyn is op 24 novimber 2011 yn Soest ferstoarn. Fyntyn syn ynbring op de Fryske Wikipedy hat fan betsjutting west mei syn bydragen oer benammen syn bertedoarp De Tynje en de siden dy't dêrmei ferbân hâlde. It ferstjerren fan Fyntyn is in ferlies foar de Fryske Wikipedy, tankber binne wy foar al it wurk dat er dien hat. Dêrom dizze kears foar meidogger Fyntyn, dat hy yn frede rêste mei.

Wolkom

Wolkom op de Fryske Wikipedy. Jo hawwe al wat ûnderfining, fansels, mar at jo mear witte wolle, dan stiet op de Wikipedy:Mienskip-side in oersjoch fan ynformaasjesiden, ensfh. En fansels, at jo eat freegje wolle, wat sizze wolle, as allinnich in praatsje meitsje wolle, dan kin dat op de Wikipedy:Oerlisside. Aliter 3 maaie 2009, 03.29 (CEST)

Ik wit net at jo it sjoen hawwe, mar at jo fjouwer golfkes efter jo oerlis skriuwe (~~~~), dan makket de wiki der in ûndertekening fan. Dat liket dan sa: Aliter 7 maaie 2009, 18.31 (CEST)

Ik haw jo reaksje mar efkes fan myn meidoggerside nei myn oerlisside set. Dat fan dy golfkes, dat soe earne op de mienskipssiden stean moatte. Mar ik sjoch it sa net, dat sjoch mar wêr)t jo it bysette wolle. At alles útsein de tekst dy't wy skriuwe Hollânsk is, dan stiet de taal yn jo ynstellings op "nl", yn stee fan "fy". (De keppeling nei jo ynstellings stiet boppeoan de side, mar dy hjit dan fansels net "ynstellings", mar eat yn it Hollânsk.)

Op dyselde side fan de ynstellings stiet ek it stjoeren fan netpost en it ynstellen fan in alias. At no jo netpostadres op it plak fan it Alias stiet, dan soe ik sizze dat it in fjild te leech ynfolle is, of faaks dat it dûbeld dien is. At jo wat oars skriuwe by alias, as it fjild leech meitsje, dan soe jo adres feilich wêze moatte.

Ik bin benijd wat der útkomt mei dy rakken en tillen en tynjes. Aliter 8 maaie 2009, 21.48 (CEST)

Dik yn 'e oarder. Ynstellings(fy) = Voorkeuren(nl). It wurdt noch wolris wat mei my. No de bydragen noch.

Tûkelteammen

Dit hat om himsels neat mei Tynje te krijen, dat hjir mar. Earst: hast alle blêderprogramma's ûnthâlde ek wat der yn fjilden ynfierd is. Dat ornaris is nij ynfierde tekst werom te finen troch de tebekknop te brûken.

It oanmelden wurket mei ynternet-koekjes. Ik koe my yntinke dat jo blêderprogamma sa ynsteld is dat dy net fêsthâlden wurde, dat dan soe de ynformaasje oare kear wer fuort wêze. Benammen by IE wurde jo yn dat gefal al nei in skoftke ôfmelde, dat dan is de side dêr't jo op oanmelde binne dan net jildich mear. Mar at dat it krekt is wit ik net. Der hat earder in kear immen soksoarte problemen hân, dat at jo op Wikipedy:Oerlisside freegje hat immen der faaks in better andert. Aliter 24 maaie 2009, 00.52 (CEST)

Moerdjip en Mûdjip

No Fyntyn, dochs mar efkes op dizze Oerlisside ynstee fan op Oerlisnûmer. Technyk is in moai ding, marit moat al wurkje sa't de brûker wol. En eardat it safier is moatte in tal ynstellingen bytiden feroare wurde wêrfan men bytiden net iens wist dat se ynsteld wurde koenen..

Wy ha no in side oer Moerdjip en ien oer Mûdjip. It liket my in saak fan yn elkoar skowen en in Redirect omdat it twa wurden foar itselde wetter lykje. Of is der reden om it ûnderskied sa te hâlden en dan wat útlis der by te setten oer dat ferskil? (It artikel oer De Tynje waakst oars moai, hooplik binne der guonnens yn oare doarpen dy't harren doarp ek sa foar it fuotljocht bringe kinne). Groetnis, --Swarte Kees 27 maaie 2009, 20.42 (CEST)

Re: Swarte Kees

Bêste Swarte Kees, tank foar jo bericht. Sa lang en sa goed as it kin, meitsje wy de Tynsters wat wizer oer harren doarp. Der is al sa'n soad fan ferlern gien. Fan it Moedjip is ek noch mar de helte oer. Lit dat no mar sa, soe ik sizze. Dan hat it noch doel en skriuw deroer. De namme komt fan de Mouwe, it part fan de healannen dêr't de sydstream de Boarn ynrekke. Op âlde kaarten hjit it rivierke Moedjip of Moededjip. Eeckhof hat him fersind doe't er tocht dat der moer=klyn yn de namme sitte soe. Dy r past net as jo betinke dat it Moedjip troch de Riperwâlden rûn. No hawwe se de wei dy't foar de helte by it wetter del leit, Riperwâldwei neamd. dat wie eartiids de nammefan de Rôlbrêgedyk. Koart gearfette, der moat ien side komme: Moedjip (sûnder r).

Koartlyn seach ik op in topografyske kaart in nije namme by de Moewei stean: Seagerij. It soe dochs in griis as in ieuwenâlde heawei syn ek ieuwenâlde namme ferlieze soe. Der is al sa'n soad skiednis en kultuer fan dy omkriten fergriemd. Hokker barbaren meie soks op 'e priemmen sette?

Fr. gr. Fyntyn 27 maaie 2009, 22.26 (CEST)

Re2: Swarte Kees

Sûnt ein Maaie haw ik nochris neitocht oer de namme en de stavering fan 'Moedjip' en 'Moewei'. Yn 2007 hat Henk Borger in o sa nijsgjirrich boekje skreaun: 'Herinneringen aan de Plasse. Van Janssenstichting tot de Brêgeleane'. Dêr stiet in foto yn fan in buordsje op de hoeke fan (no nim ik de nammen letterlik oer): Alde Dyk en Mouwewei. Ik tink dat dit buordsje der 50 jier noch stie. De wei nei de Mouwe, de mieden dêr't it djip fan âlds yn de Boarn út kaam. Wêrom soe dy âlde heawei no oars hjitte (moatte)? Foar in part komt it troch de ít útsprekken fan de namme, tink. Mouwe is hjir net sa'n ding dat oan in jas sit, mei de o fan 'hok' deryn. It moat de o fan 'bok' wêze, lykas de o, sa't dy ek yn de útspraak fan 'houn, roun en goejoun' siet. Neffens my heart dy bok-o der noch altyd yn te sitten. Fan myn generaasje sprekt nimmen yn de omkriten fan De Tynje yn wurden 'hûn, rûn en goejûn' in ienlûd út.

Eins is it bjusterbaarlik dat mei de lêste staveringswiksel twalûden omset binne yn ienlûden, wylst dêr no krekt net ien op siet te wachtsjen. En dat yn in taal dy't tilt fan de twa- en trijelûden, dêr't wy Friezen ús mei ûnderskiede: fan Ljouwert oant Frjentsjer, fan skriuwe oant bliuwe, fan Easterbierrum oant Goaiingaryp, fan buoike oant muoike, ensfh. (Wat in taal, net). It dwersbongeljen mei houn/hûn hat in ûnbegryplike en misse set west. Mar soks hat altyd gefolgen dêr't wy gjin ferlet fan hienen. As it minsdom dan ek noch mei kontaminaasjes begjint te struien, sitte jo gau mei wurden en nammen dêr't net mear út te kommen is (Lykas Eeckhof eartiids mei syn 'moer' yn Moerdiep, mar ek mei it nuver ferbastere Moggewei)

As 'houn' sa nedich 'hûn' wêze moast, dan wurdt Mouwe (útsprutsen mei de bok-o) fansels Mûwe. Fuort is dan nei ieuwen it twalûd fuort, dat noch altyd wol yn Moewe, Moedediep, Moeddjip, Moewei sit.

Mouwedjip en Mouwewei soe it moaist (trijelûd!) wêze, Moedjip en Moewei kinne der miskien noch krekt op troch. Mar by Mûdjip en Mûwei giet my de grize oer de grouwe.

Dat haw ik dochs al, no't útsein it lêste ein fan de Moewei dat op de Mouwe ta rûn/roun, dy âlde namme kwyt is en (wa betinkt soks?) Seagerij hjit.

De lêste kear kaam ik wat koart troch de bocht. No hie ik de tiid en lit myn ljocht der wat breder oer skine. Dat sa.Fyntyn 15 jul 2009, 21.52 (CEST)

Langte fan de side oer De Tynje

By in side fan mear as 32.000 tekens jout de wiki in warskôging by it bewurkjen fan gâns de side. Dat is net allinnich om't guon âlde blêderprogramma's der net oer kinne at in side langer is as 32K, mar ek om't minsken mar in beheind oersjoch hawwe. At der mear ynformaasje byelkoar stiet, dan wurdt der mar in part fan lêzen, as dan wurdt in part net opnaam. Dat wy besykje siden net langer as likernôch tritichtûzen tekens wurde te litten.

No is it sa, dat de side oer De Tynje al wat lang wurdt. Jo soenen ris sjen kinne hokfoar ynformaasje apart op in side koe. Bygelyks, faaks koe op de side allinnich in oersjoch fan de skiednis komme, mei de folsleine ferzje op in side Skiednis fan De Tynje. Aliter 23 jun 2009, 22.28 (CEST)

Re: Aliter

Lju dy't in ensiklopedy rieplachtsje kinne wol in lape tekst oan, soe ik tinke. Boppedat, De Tynje is oankom jier 100 jier âld (jong en brûzjend). Dan kin it gjin kwea en liz de skiednis rejaal foar. Mar der sil technysk besjoen grif wat foar wêze dat jo pleit útfierd wurdt. Ik wie oars al begûn oan in gearfetting. Mar dat liket my net genôch op te smiten foar in lemma fan belang. Wy moatte der meiinoar marris kalm op omstune. It hiele spul moat ek nochris yn it hollânsk oerset wurde, hie ik tocht. Fyntyn 24 jun 2009, 20.19 (CEST)

Ensyklopedyen binne mei ferskate opsetten gearstald, mar by ensyklopedyen mei lange artikels wurde dy artikels ornaris selektyf lêzen. Hawar, ik hie it al sein: it is net in probleem en nim in protte skiednis op yn de Wikipedy; wy hawwe siden genôch foar noch folle mear ynformaasje. Mar it is dan better om foar de lytsfeiten in side apart te brûken. Aliter 24 jun 2009, 21.23 (CEST)

Klear as in klontsje, sa dogge wy dat. Soks betsjut al dat der mear wurk fan makke wurde moat as 't ik tocht hie. Want it haadlemma bestiet, op hjir en dêr in rânfelich stikje nei, noch lang net. Dat kin ek net salang't it 'echte', mear folsleine artikel net klear is. Gearfettings wurde net in soad yn it foarút makke, wol?

Ik skriuw dus noch mar efkes troch. En as dy hiele komposysje it besjen en it lêzen lije kin, wol ik ek noch besykje en fetsje de boel gear yn in besteklike lingte foar it haadlemma (mei ferwizings). As dy put der út is, soe ik my der ta sette kinne en bring alles oer yn geef Hollânsk. Hoe liket dit?Fyntyn 25 jun 2009, 22.13 (CEST)

dat hinget der wat fan ôf at dy in oersjochbere tiid duorje sil. Ornaris binne alle stadiums fan in wikipedyside op harsels brûkbere siden. Dat at jo it idee hawwe dat jo de noch lang oan skriuwe sille, dat koenen jo ek earst in gaadlike gearfetting te plak sette. Letter at jo it idee hawwe dat op de skiednisside alles stiet wat der stean moat, dan soenen jo de gearfetting nochris oanpasje kinne.

Mar tinke jo der om dat dit mar in foarbyld wie. Jo soenen ek sjen kinne nei hokfoar parten better by Opsterlân, Terwispel, Hegedyk ensafuorthinne te plak wiene. Dat jout faaks in bettere opdieling oer de siden. Dat is it foardiel fan in wikipedy boppen in tiidskrift as ensyklopedy: It hoech net allegear op ien side; at it allegear ferbûn is meitsje wy allegear ferbinings- Aliter 1 jul 2009, 21.55 (CEST)

Side apart

Fan Meidogger:Fyntyn.

It is it doel en set de wat lang útfallen == Skiednis fan De Tynje == op in aparte side mei dy namme. Dan komt op de side == De Tynje == in koartere gearfetting

It sil my nij dwaan, hoe't soks technysk klear komt. Dêr haw ik gjin doel oerFyntyn 30 jun 2009, 20.26 (CEST)

Jo soenen ris sjen kinne hoe't it by It Amelân dien is. Dy menear soe foar De Tynje ek brûkt wurden kinne. Aliter 1 jul 2009, 21.55 (CEST)

It hoecht fan my net op 'en Amelânsk. Sa'n-ien as ik wurdt glêd tipelsinnich fan dat oerdwealske gedoch mei de iene blauwe ferwizing nei de oare reade. Technysk besjoen sil it wol slim modern lykje, mar wat hat it foar doel? As âld skoalmaster, learaar, dosint, ensfh. bin ik de oertsjûging tadien dat it sa gjin lêzen allyk is, behalven foar adhd-ers miskien. It byinoar sykjen fan losse stikjes dy't dan wer yntegrearre wurde moatte, is grif in 'kompetinsje' mar hat mei ynformatyf lêzen minder te krijen.

Ik ha ris yn in stikmennich ensyklopedyen omsneupt. Dêr steane bytiden lemma's yn fan blêdsiden lang. Dêr woe ik perfoarst net op oan, mar it liket my al de keunst ta en fyn in balâns tusken:

1)rêst en struktuer yn saakkundige ynformaasje en
2)it betsjinjen fan moadale lêzers dy't ferlet hawwe fan (dy) ynformaasje. Yn dit konkrete gefal binne dat de lju fan De Tynje, waans doarp oankom jier 100 jier bestiet.
Ik soe wolris by skoalbern fan groep 8 en by tredde-klassers fan in brede skoalmienskip útbesykje litte wolle wat ûnterskate wikipedy-teksten by harren úthelje. Of is der alris soksoarte ûndersyk dien?

Op in lyts sturtsje nei bin ik klear mei de skiednis fan De Tynje. En dan(sjoch boppe by 25.06.2009 / Wêr komt dochs dat boppen hjir en dêr wei ynstee fan boppe sûnder n? ynterferinsje fan it hollânsk, tink)Fyntyn 14 jul 2009, 23.24 (CEST)

It docht bliken dat jo tip al holpen hat. De tekst wie der yn twadde ynstânsje noch.

Mar hy is al wat skeind ferstoerd, liket it wol. Dat ik doch it noch marrisFyntyn 14 jul 2009, 23.32 (CEST)

Noch ien kear. It giet om dt stikje tekst:

it liket my al de keunst ta en fyn in balâns tusken:

1)rêst en struktuer yn saakkundige ynformaasje en
2)it betsjinjen fan moadale lêzers dy't ferlet hawwe fan (dy) ynformaasje. Yn dit konkrete gefal binne dat de lju fan De Tynje, waans doarp oankom jier 100 jier bestiet.
Ik soe wolris by skoalbern fan groep 8 en by tredde-klassers fan in brede skoalmienskip útbesykje litte wolle wat ûnterskate wikipedy-teksten by harren úthelje. Of is der alris soksoarte ûndersyk dien?

Fyntyn 14 jul 2009, 23.37 (CEST)

Re: Is der wat te rêden?

Goedenavond. Ik heb uw vraag op de Nederlandse Wikipedia al beantwoord, maar zal het niet nogmaals plaatsen:

Hallo Fyntyn, ik reageer even in het Nederlands, aangezien ik geen Fries kan schrijven. Het bericht dat u op Google zag is niet geschreven door mij, maar door ene Auke Tjeerd Mulder, waar u schijnbaar een achterneef van bent. Het bericht heb ik gearchiveerd, maar is hier nog te vinden onder het kopje Verzoek. Hij vraagt u om contact met hem op te nemen via e-mail adres omulder@rogers.com . Ik zal hem ook een (email) bericht sturen dat u te bereiken bent via fy:Meidogger_oerlis:Fyntyn. Met vriendelijke groet, Freaky Fries 19 aug 2009, 23.27 (CEST)

Wel wil ik u vragen dat als u nog vragen o.i.d. heeft, dit op mijn Nederlandse overlegpagina te schrijven, aangezien ik hier bijna nooit kom. Met vriendelijke groet, Freaky Fries 19 aug 2009, 23.27 (CEST)

Oelisside Swarte Kees/Mouwedjip

Hoi Fyntyn,

Ik haw it idee dat jo net mei opset sin siden ferniele, mar jo hawwe no twa kear de oerlisside fan Swarte Kees aardich yn de war brocht. Ik sjoch op jo fraach oan Aliter dat jo net it idee hawwe dat jo dit dogge, mar de twa neikommende wizigingslogs steane op jo namme registrearre:

• op 26 septimber : Neist jo fraach wurde der yn it oare oerlis in protte teksten oanpast. Ek jo ûnderskriuwing mei ~~~~ bliuwt gewoan stean, dit soe eins troch it systeem ferfong wurde moatte troch jo namme/datum. Swarte Kees hat yn de neikommende wiziging blykber de hiele tekst wer troch west en it oanpast en bewarre (derby is jo ~~~~ doe troch Swarte Kees syn namme ferfong). Bliuwt it mystearje wêrom dit sa yn de war rekket.
• op 11 desimber: Hjir bart wer hast itselde. Ik haw dit eins ek noch nea mei oare brûkers sjoen, dus ik haw gjin idee oft dit mei oaren ek wolris bart. Hokker editor brûke jo eins. Brûke jo soms de Beta (boppe Try Beta) dy't wat makliker te brûken wêze moat?

Ik wit net oft Kees mei fakânsje is, hielendal syn nocht hat, of om in oare reden net reagearret. Dat is in bytsje in frijwilligersprojekt op it ynternet eigen. Wy hoopje mar dat it him goed giet en dat er ynkoarten wer niget hat om hjir wer wat te dwaan.

Wat jo fraach oanbelanget, Ik nim oan dit wetter stiet op de wetterkaart fan 'e provinsje wêrop de wetters mei harren offisjele namme te finen binne. De provinsje hat in pear jier lyn offisjele fryske nammen foar wetters fêststeld. Wy hawwe doe yn oerlis besluten dizze nammen te brûken yn ús artikels wat op himsels neat ferkeard oan is. Ik haw it idee dat jo op skiedkundige/taalkundige grûn in probleem hawwe mei de kar dy't makke is troch provinsje of better sein de minsken dy't troch de provinsje ynhiert binne om dit út te sykjen. (Dit is ek wol nijsgjirrich http://depot.knaw.nl/5247/1/Pomp_-wettern.pdf). It stiet jo fansels frij oer de namme op de side fan it Mûdjip in stikje oer oare brûkte nammen op te nimmen.
Strjitnammen dy't jo net nei't sin binne moatte jo meast by de gemeente wêze, dy hawwe faak in strjitnamme-kommisje mei minsken dy't ek wol wat oer skiednis fan in gebiet witte.

Groetnis Theun 28 des 2009, 18.02 (CET) PS. it is de bedoeling in nij ûnderwerp by Oerlis ûnderoan de side ta te heakjen (by Aliter hawwe jo it boppe-oan der earne tuskenset), sadat it lêste oerlis maklik werom te finen is.

Fraach

Dei Fyntyn, ik seach jo hienen ferline wike kontakt sochten mei my. De kompjûterbrol wie stikken, mar liket it no wer te dwaan mei wat help fan famylje. Wêr kin ik jo mei helpe op it mêd fan Mouwedjip? Ik wit der oars net folle fan trochdat ik net krekt wit hoe't de boel de hinne lei(t).... --Swarte Kees 3 jan 2010, 21.06 (CET)

Oerlis:Rôlbrêge(dyk)‎

Bêste Fyntyn,

Goed artikel fan jo oer De Tynje. Ik seach no dat jo in stik skreaun hienen oer in/de Oerlis:Rôlbrêge(dyk)‎. Jo hawwe dêrby allinnich de oerlisside brûkt. Ik ha it efkes trochlêzen en ik tink wol dat jo dêr in aparte side fan meitsje kinne. Freonlike groetnis --Kening Aldgilles 19 mrt 2010, 22.39 (CET)

Tank foar jo stimulearjende reaksy, Kening Aldgilles. It is no in apart artikel. Fyntyn 13 jun 2010, 15.16 (CEST)

De namme De Tynje

(Hjir hat de earste 'wurk'-reaksy fan Drewes stien op in tydlike, noch rûge tekst fan my. Troch myn ûnhannige gûcheljen mei it kopiearjen is dy weirekke.)

Artikel oer de namme 'De Tynje'

Goejûn Drewes. Ik kin der min ta wenne dat der alle kearen wer in oaren-ien fan jimme (behearders of sa?) delkomt mei fragen of rie. Wa allegearre? Wutsje, Aliter, Swarte Kees, Kening Aldgilles en no jo. Ik begryp dochs al sa'n bytsje fan de Wiki-techniken en prosedueres. Dêrtroch fersûp ik geregeld, kompleet mei myn lêst makke tekst en al. Juster ek wer. Alles wat ik tared hie, nei de barrebysjes. Doe haw ik fan grammitigens de no noch fierstente persoanlike tekst der mar opsmiten. Hie ik yn elts gefal in begjin foar de oare kear (Ik hie der dúdlik byset dat ik de boel noch bewurkje soe).

Afijn, ik sykje dus hjoed 'De Tynje' op, klik op de link 'It ûntstien ...' en kom op in leech blêd telâne. Soks kin ik dus net befetsje, ek net wat jo bedoele mei it der (wêr?) boppe setten fan 'Wurk' Dat ik haw deselde rûge tekst mar wer kopiearre mei it doel dat ik juster ek al hie: de tekst fersaaklikje en ree meitsje foar Wikipedy.

Itselde ferhaal giet op foar in oar artikel 'Rôlbrêge(dyk)', dat ik op oanrieden fan Kening Aldgilles fan de Oerlisside nei de Artikelside oerbrochht hie.

Man, wat haw ik it ôfrûne jier in tiid en in goed sin fergriemd troch de (yn myn betinken) technysk primitive wurking fan Wikipedy. Dêr liket wol gjin krûd of ûntúch tsjin woeksen. En dan komt dizze hinne-en-wer-skriuwerij der noch by. Nim my it earmoedzjen net kwea ôf, mar bytiden haw ik der skjin myn nocht fan. As De Tynje fan it jier gjin ieufeest hie, soe ik de Wiki-put der al lang út hân hawwe. Der binne wol mear gaadlike plakken dêr't ik myn Tynje-stories kwyt kin. maar ik sil besykje de kop derfoar te hâlden.

Noch hiel wat oars. Dat giet oer geef Frysk en benammen histoarysk ferantwurde Fryske nammen.

1. It wurdsje 'at' is neffens my in frjemd ynslûpsel. De iene kear wurdt it brûkt ynstee fan as't en in oare kear ynstee fan oft. Al te sleau wurde geregeld 'as' en 'of' trochinoar brûkt.

2. It is 'boppe' en net boppen. Dy n komt fan it hollânske boven, dêr hawwe wy gjin ferlet fan en wis net op/yn Wikipedy.

3 Oer it tramtrearjen fan moaie âlde Fryske nammen haw ik my drok makke op de hollânske Wikipedia: http://nl.wikipedia.org/wiki/Overleg:Tijnje. Ik sil der noch oan tafoegje wat in griis de (diftongearre) lange ij is yn nammen dy't -mei slim klerkenûnferstân- ferhollânske binne, lykas Tijnje en Wijnjewoude. Yn Opsterlân meitsje se allegeduerigen in potsje fan it Frysk én fan de histoarje, liket my ta. Wat falt dêr oan te feroarjen? De gemeente Heerenveen, dy't eartiids op dit stik net gau foarop rûn, hat al lang lyn it Knijpe fan Boven- en Benedenknijpe werombrocht nei De Knipe. Hoe krije wy al dy net-Fryske griemerij der wer út? De Friezen hawwe fierstente lang en te 'guodlik' mei harren taal en skiednis omgrieme litten. Dêr hawwe wy no gjin ferlet mear fan, wol?

hindrik gosses de jong, soest, alias Fyntyn 14 jun 2010, 23.12 (CEST)

Goeie De Jong,

Nee, ik bin gjin behearder, mar in ienfâldige meidogger, dy't ek lang net alles fan Wikipedy begrypt en waans Frysk in stik minder geef is as dat fan jo.

Jo hawwe no in warskôging boppe it artikel set en sa heart it ek. (Ik hie oars itselde dien, mar dan op Wiki-wize). No wit eltse lêzer ommers, sûnder earst de sideskiednis rieplachtsje te hoegen, dat it artikel noch net ôf is.

At it sa is dat jo in protte muoite mei de 'Wiki-technyk' hawwe dan wie it faaks wat foar jo en meitsje in artikel earst op as Worddokumint en kopiearje de hiele brut yn ien kear nei de nije Wikiside. Jo kinne ek altyd help krije fan ien fan de meidoggers of behearders.

Moed hâlde! Drewes 15 jun 2010, 11.00 (CEST)

Help

Tige tank, Drewes. Ik sil de moed deryn hâlde. Mar it dwilet my bytiden al. No al wer. Op myn eigen meidoggersside sette ik as ferwizing It ûnstean fan de namme 'De Tynje', neffens my krekt lyksa as ik dat op de side De Tynje dien ha. (NB Hjir giet it mei dy link ek wer mis.)

Mar no? As ik ûnder De Tynje de link oanklik, krij ik it artikel dêr't jo 'wurk' boppe set ha. Sa heart it. Klik ik op myn eigen side Fyntyn op deselde link, dan komt wer dat lege blêd te foarskyn, mei 'oanmeitsje' der boppe. Ik begryp dêr neat fan. Jo wol? Ik woe de lju dy't op de Fyntyn-side fersyld reitsje streekrjocht nei 'It ûnstean...' trochsjoere, lykas dat mei Rôbrêge(dyk) wol slagget. Der sil wol in (lyts?) ferskil wêze dat my ûntgiet. Mar wat?

Ik wyt net oft myn Frysk sa geef is en ik wol my der perfoarst net op foarstean. Mar dat boppen ynstee fan boppe, hoe komme wy dêr yn Wikipedy fan ôf?

Fyntyn 15 jun 2010, 22.52 (CEST)

Boppe(n)

Goeie Fyntyn,

Iderien is frij om staveringsflaters te ferbetterjen (haw ik niiskrekt op jo meidoggersside ek dien, de ferwizing docht it no wol!). Fierders kin men allinne it goede foarbyld jaan soe ik sizze. Drewes 16 jun 2010, 00.07 (CEST)

Tige tank, Drewes foar it rjochtsetten fan myn net-slagge link. Allinnich, no wyt ek noch net wat der misbeteard wie. As ik dat fan jo fernimme koe, haw ik dêr in oare kear wat oan.

Noch efkes oer boppe(n). Ik siz altyd tsjin Friezen dy't harsels wiismakke hawwe dat Frysk swier te skriuwen is: in flater mear of minder, wat kin ús dat skele, as it mar Frysk is of derop liket. Binnen de koartste kearen komst der fansels efter dat it in keunstje fan neat is.

Mei dat boppe(n) bedoelde ik wat oars. As ik myn bydragenlist besjoch, stiet der allegeduerigen, ek noch fetprinte 'boppen'. No is Wikipedy in Frysktalich ynstitút en gjin yndividu dy't syn of har bêst docht. Sa'n institút heart neffens my ek Frysksinnich te wezen. Dan kin in wurd as 'boppen' mei dy n fan 'boven' wier net mear op sa'n stee. Dus nochris: hoe krije wy dy n dêrwei? Hat Wutsje dêr faaks mear doel oer? Dy hie, doe't ik mei Wikipedy begûn, yn ien slach oeral 'Tynje' feroare yn 'De Tynje'.

Dêr wie it werris safier. Ik druk troch fersin op in ferkeard knopke en fuort binne (dizkear gelokkich) myn alderlêste feroarings. En dus ek gjin gearfetting en gjin alias. Sa't ik al earder skreau: technysk kin der noch hiel wat ferbettere wurde oan Wikipedy. Maar... wa sil soks dwaan?

(Dizze reaksy stiet (ek) op de oerlisside fan Drewes) Fyntyn 21 jun 2010, 21.46 (CEST)

Goeie Fyntyn,

Oh, bedoelden jo it sa. Nee, kin ik neat oan dwaan, liket my in moai putsje foar in behearder, b.g Wutsje. Wat dy link oanbelanget: it wie in kwestje fan stavering. Ik haw 'ûnstien' feroare yn 'ûntstean'. Drewes 21 jun 2010, 23.26 (CEST)

Goejûn Wutsje, op dizze tige waarme simmerdei,

Soenen jo my yn 'e mjitte komme wolle en lêz earst it petear fan Drewes en my, dat hjir boppe folget nei it kopke "De namme fan 'De Tynje'", benammen war der ûnder "Boppe(n)" stiet. Dan wurdt it jo fansels dúdlik wat wy eins fan jo ferwachtsje.

In oare saak is dat neffens my Wikipedy, wat de technyk fan de tekstferwurking oanbelanget, minder goed ûntjûn is as bgl. Wikipedia. Benammen it net, om 'e safolle minuten, út himsels fêstlein wurden fan de konsept-tekst is in krús. Mei hast alle ferlykbere tekstprogramma's binne wy dat sa wend. Moat it no noch sa primityf, dat mei in fersintsje fan neat in stik wurk ferdwine kin? Fyntyn 2 jul 2010, 23.06 (CEST)

Nochris Mouwe/Moe/Mû

Goeie, Swarte Kees,

Tiden lyn hawwe wy op myn oerliside wat hinne en wer praat oer de namme en de stavering fan it Mouwe/Moe/Mûdjip (en de dito wei). Op dat stuit rekke jo oerlosside fan de rel en wienen jo in skoft net te berikken. Meidogger Theun hat it doe fan jo oernomen en my wizer makke. Hy joech my it webadres fan de Fryske Akademy. Yntiids belâne ik by de side mei it Friesch Woordenboek fan Joast Halbertsma e.o. en benammen by de Friesche Naamlijst fan Johan Winkler dêryn (1898). Mei wat plúzjen en nifeljen koe ik it iene mei it oare op ‘e hispel krije. Dat ik ha Anne Dykstra en Arjen Versloot fan de FA/KNAW berikke kind. Benammen de leste liket in soad te krijen hân hawwe mei de nije nammen fan de Fryske wetters, en dus ek mei de stavering derfan. It sil my nij dwaan oft er yn de fakânsjetiid oan oan in reaksje takomt.

Al mei al is it in nuvere riprap wurden, mar der sit wol ferbân yn, hie ik tocht. Ik bin yn elts gefal fan doel en meitsje in ûnderside fan De Tynje oer dizze saak. De kop moat ik noch betinke, mar dy set ik grif as ferwizing op myn meidoggersstee.

Wat oars. Op jo oerlisside wie praat oer koitsje/koaitsje/kokje. Yn de Noardeuropeeske talen komt dy wikseling fan k nei ts(j) en oarsom in soad foar. Yn de taheakke jouw ik dêr efkes omtinken oan. Yn it Frysk Wurdboek fan 1984/5 wurdt by kôkje en koken ferwiisd nei koaitsje, mar dat is net te finen. Hast like slim as dat ‘jankepûde’ (prachtich wurd: doedelzak, huilebalk) der net yn stiet.

Fr. gr. Fyntyn 13 jul 2010, 23.00 (CEST)

FRYSKE AKADEMY (Dykstra & Versloot)

NO FOLGET DE E-MAIL MEI TAHEAKKE dy’t ik fia Anne Dykstra fan de Fryske Akademy by syn kollega Arjen Versloot besoarge krigen ha – H G de Jong alias Fyntyn

Achte Dykstra,

Wy kinne inoar net, mar jo meeladres stiet op http://depot.knaw.nl/4969/1/Bundel_Jan_Noordegraaf_181-190.pdf . Dêr wie ik telâne kommen út nijsgjirrigens nei it wurk fan Joast Halbertsma e.o., benammen Johan Winkler fanwegen syn Friesche Naamlijst.

As âld-Tynjester haw ik it lêste jier war dien en krij de skiednis fan myn bertedoarp better foar it ljocht en it ferstân, want De Tynje fiert fan it jier syn ieufeest. In grut part fan wat dat drege nifelwurk opsmiten hat, haw ik ûnder myn alias Fyntyn op de Fryske Wikipedy set.

Op myn saneamde Meidoggersside dêre http://fy.wikipedia.org/wiki/Meidogger:Fyntyn en op de bypassende Oerlisside stel ik my foar en ferwiis ik fierder troch nei oare siden, lykas dy oer De Tynje en syn skiednis, it ûntstean fan de namme 'De Tynje', ensfh.

Dêr fine jo ek in ferwizing nei myn oerlisside op de oare Wikipedia, dêr't ik my yn it Hollânsk drok meitsje oer it eigenwize ferhollânskjen fan Fryske nammen. Mar ek oer it 'ûntklinkerjen' troch Friezen sels fan sokke nammen, wylst dy fanâlds rejaal yn de twa- en trijeklanken sieten.

It kin wêze dat ik eins mei jo kollega Versloot yn petear moast. Neffens my binne jimme beide wittenskiplike meiwurkers fan de Fryske Akademy en (dus?) fan de KNAW. Syn artikel yn De Pompeblêden is al wer seis jier âld, mar ik hoopje him noch al berikke te kinnen.

Benammen wat der útheefd is mei de nammen fan it Mouwedjip en de Mouwewei is yn myn betinken in griis en mear as in fersin. Dat haw ik ek beskrean yn in riprap fan ferskate notysjes dy't ik fan 'e wike byinoar gearre ha (ek oer jimme). Dy grienmank heakje ik ta by dizze meel.

Wolle jo (en Versloot) dêr it each ris oer gean litte. Steur jo mar ner oan de ferhefigens hjir en dêr. Op sa'n stuit docht oars wol bliken dat it my tige heech foar it krop sit. Dy kwaal komt my ek oer as ik it ôfgryslike 'Tijnje' stean sjoch ynstee fan 'De Tynje'. Mar Mûdjip en Mûwei? Ik giet my fier boppe it ferstân hoe't 'sy' dat klear krigen ha, oant de kaarten fan de Topografische Dienst ta

As jimme dêre yn Ljouwert mear doel oer hawwe, sil it my slim nij dwaan. Koenen wy der meiinoar mar in petear yn De Pompeblêden oan besteegje. Mar spitigernôch kin it net mear. Ik mis dat blêd al. En sljocht fan De Moanne bin ik noch net wurden. Der stiet suver neat yn dat my as leafhawwer fan de Fryske taal yn 'e mjitte komt en my nijsgjirrich nijs tarikt. As it mar út Fryslân komt, dan hjit it al Frysk te wêzen. Is it sa sawat? And yes, of course, we all are from Holland., aren't we? No nee, ikke net (mar dêr kinne jim ek neat oan dwaan).

De groetnis út it 'hollânske' Soest. En ik fernim wol oft der in reaksy komt. Graach al fansels.

hindrik gosses de jong, alias Fyntyn

PS foar Versloot In moai foarbyld wie dat fan it burofrysk. Wy fan De Tynje hawwe wat op 'e redens riden, dêr op it Skitersrek en de beide oare rekken. Wy seinen dus 'rek' en net 'rak'. No leit de rounwei oer it Tynjerek en it Skitersrek. En dy hjit 'De Rakken'. Man, wat eaget en earet dat Hollânsk. Ek in foarbyld fan burofrysk!

TAHEAKKE (A o/m H)

Spitigernôch skreauwen de Fryske taalûndersikers eartiids meast yn it Hollânsk en sels yn it Latyn. Dat hie deselde reden as wêrom't sok folk hjoed-de-dei yn it Ingels publisearret. It hie ta gefolgen dat ik ek twatalich wraksele ha mei sitaten en kommentaren. Ik hie it leaver oars dien. Fyntyn 13 jul 2010, 23.42 (CEST)

A.) Artikel Anne Dykstra

op http://depot.knaw.nl/4969/1/Bundel_Jan_Noordegraaf_181-190.pdf : Anne Dykstra - Joost Halbertsma’s veldwerk voor het Lexicon Frisicum (1872) adykstra@fa.knaw.nl

Zes Citaten (tussen “ en “, cursiveringen e.d. door mij – HGdJ, alias Fyntyn):

1. “Voor semantisch (en syntactisch) onderzoek is daarom de actieve ontlokkingstechniek de meest geschikte. Sommige onderzoekers proberen hun vragen zo te stellen dat de informant niet doorheeft dat ze bedoeld zijn om zijn taalgebruik te onderzoeken. Meestal zijn de vragen echter zo direct dat de informant dadelijk begrijpt dat het om zijn taalgebruik gaat. Veldwerk is interessant voor taalkundigen, omdat het voorbeelden van taalgebruik (Anne Dykstra - Joost Halbertsma’s veldwerk voor het Lexicon Frisicum (1872), p.183) oplevert van zorgvuldig uitgekozen informanten. Dat maakt veldwerk ook interessant voor moderne woordenboeken, die vaak meer beschrijvend dan voorschrijvend willen zijn. Als gevolg daarvan zijn ze meer gespitst op gewoon taalgebruik dan op de zogenaamde ‘mooie’ taal van de maatschappelijke bovenlaag (Béjoint 1983: 68-70).”

2. “Hoe meer de informant er zich van bewust is dat de onderzoeker geïnteresseerd is in zijn taalgebruik of in een taalkundige kwestie, hoe meer hij zich bewust zal zijn van zijn antwoorden. Als regel zullen die antwoorden dichter bij sociaal gewenst taalgebruik staan dan bij het spontane taalgebruik van de informant. Met een verwijzing naar Labov (1972) zegt Béjoint dat dat gevaar volgens sommige sociolinguïsten het grootst is bij de zogenaamde ‘lower-middle-class’, omdat die het meest onzeker over taal zou zijn.” (184 Anne Dykstra)

3. “(Joost Halbertsma:) ‘Mijn auteur, mijn boek’, zegt hij, ‘is ’t volk, ieder Fries of Friesin die zuiver Fr. sprak, op deze heb ik geneusd, dezen heb ik geraadpleegd. Veeltijds heb ik uren met hen praatjes van den dag moeten wisselen; om een enkel nieuw woord te visschen’. De keuze voor het werkwoord vissen lijkt erop te wijzen dat hij zich vooral bediende van de actieve ontlokkingsmethode. Dat kunnen we ook afleiden uit Halbertsma (1862: 259-261): ‘als man van ondervinding kan ik verzekeren, dat het zeer moeijelijk valt, ook op de plaats zelve, naauwkeurige berigten wegens taal en zeden in den tijd van eenige dagen in te winnen’. ‘Naauwkeurige berigten’ kan men immers eigenlijk alleen maar door vragen en navragen inwinnen. Bovendien ontbrak het hem simpelweg aan tijd om deobservatietechniek toe te passen. Halbertsma’s actieve methode om Fries taalmateriaal te verzamelen blijkt vooral ook uit de jacht-metafoor die hij daar zelf in het handschrift Lexicon Frisicum A. (a. 1869: 11R) voor gebruikt: ‘Na zestig jaren op de jacht van Friesche woorden gegaan te hebben bemerk ik eindelyk dat er geen einde aan dat wild is’. Uit Tjallings beschrijving van de wederwaardigheden van zijn vader tijdens diens veldwerk blijkt echter dat zijn techniek soms dichter in de buurt van observatie lag dan van ontlokking.”

4. “Halbertsma zocht zijn informanten, zo blijkt hierboven, onder het volk, nader gespecificeerd als ‘ieder Fries of Friesin die zuiver Fr. sprak’. Het volk is bij Halbertsma vaak de burgerlijke middenstand, maar voor zijn veldwerk ging hij bij voorkeur op bezoek bij de eenvoudige plattelands- en beroepsbevolking. Hij was er volgens Tjalling van overtuigd dat het Fries in de steden en in wijken waar handel gedreven werd met Holland, ernstig vervuild was geraakt. Vandaar dat hij op bezoek ging bij landarbeiders, vissers en andere ambachtslieden (Halbertsma 1872: VI-VII, zie Dykstra 2005: 155).”

5. “Halbertsma’s informanten hadden als grote kwaliteit dat ze ongeletterd waren, want mensen die wat hadden gelezen, hadden de neiging om hun dialect ‘fatsoenlijker’ te maken en te ‘verdraaijen (...) naar de heerschende boekentaal’. Halbertsma was al in 1827 tot dat inzicht gekomen. Ongeletterden spraken (...) hunne taal toch zuiver: zij spraken volgens vaste regelen, welke zij zelven niet bezeften, even goed en beter als de meesten, welke de regels niet alleen menen te kennen, maar ook als rechters, waarvan geen hoger beroep is, voorschrijven. Wie slechts zo ver heen is, dat hij over de taal begint te redeneren, wil er ook iets in te zeggen hebben, ’t welk doorgaans uitloopt op domme betweterij ten spijt van ’t gebruik en tot reddeloos bederf der taal. Door ene bestendige ondervinding hiervan overtuigd, heb ik geleerd de opgave van ieder, die enige lektuur had, te wantrouwen, en mij bij voorkeur te houden aan oude besjes, die hare wijsheid in gene romans opdeden, nog hare woorden naar de huidige tarifs der taalkunde vertollende, zongen zoals ze gebekt waren (Halbertsma 1827: 314-315). Het is moeilijk praten met de ‘ongeletterden’, zegt Halbertsma (1862: 259), want ze snappen al dat doorvragen niet over dingen die ze al lang uitgelegd hebben. Ook dat was hem in 1827 al opgevallen:”

6. “Om zeker van zijn zaak te zijn, weet Halbertsma, na een ‘droevige ondervinding van 40 jaren’, wel dat hij ‘het woord, van Jan gehoord, moet controleren bij Piet’, omdat hij anders zijn lezers misschien fabeltjes zou vertellen (Halbertsma 1862: 260-261).”

B.)JOHAN WINKLER – FRIESCHE NAAMLIJST, uitg. 1898

‘Onomasticon frisicum’, opgenomen in:het befaamde encyclopedische werk van

Joost(vader) en Tjalling(zoon) Halbertsma -

FRIESCH WOORDENBOEK (Lexicon frisicum) Bewerkt door Waling Dijkstra, Holwerd en Dr. F. Buitenrust Hettema, Zwolle met LIJST VAN FRIESCHE EIGENNAMEN Bewerkt door Johan Winkler, Haarlem

UITGEGEVEN INGEVOLGE BESLUIT VAN DE STATEN VAN FRIESLAND, ONDER TOEZICHT VAN DE DOOR DE GEDEPUTEERDE STATEN BENOEMDE

J. van Loon Jzn, Lid van de Gedeputeerde Staten van Friesland, en Mr. Ph van Blobi(?), Raadsheer in den Hoogen Raad der Nederlanden

• * * * *

Friesche Naamlijst (Onomasticon Frisicum), 459 bladzijden,

door Johan Winkler

uitg. Leeuwarden, Meijer & Schaafsma, 1898

http://www.archive.org/stream/frieschwoordenb01horngoog/frieschwoordenb01horngoog_djvu.txt

Citaten Winkler De eigennamen der Friezen (…) vertoonen zeer veel bijzonders, zeer veel eigenaardigs, waardoor zij veelal aanmerkelijk verschillen van de eigennamen der andere Nederlanders (…)

De Friesche namen hebben dan ook, sedert de 16e eeuw, veelvuldig de aandacht getrokken en de belangstelling gewekt van geleerden en navorschers op het gebied der taal- en volkenkunde (…)

Om de wille der duidelijkheid, en om de bruikbaarheid der Lijst te bevorderen, moesten de namen voorts zoowel in hunne hedendaagse geldige, geijkt Nederlandsche spelwijze worden opgenomen, als in hunne eigene Friesche vormen. (…)

Immers is deze Lijst geenszins uitsluitend en alleen voor Friezen die hunne taal kennen, maar evenzeer voor andere Nederlanders en andere Germanen. (Duitschers en Engelschen vooral) die de Friesche taal en hare spelwijze niet kennen, en die de namen in hunne Fiesche vormen, niet zouden herkennen noch kunnen vinden. Vooral bij de plaatsnamen is dit bijzonderlijk het geval, bij Snits, Liouwert, Harns (…) enz. In zulke gevallen is de Nederlandsche naam enkel maar vermeld, onder verwijzing naar den waren, den echten, den Frieschen vorm des naams (cursivering door mij – HGdJ alias Fyntyn)

Blz 394: De Tynje, naam die aan verscheidene stroomen in Fr. eigen is, b.v. De Tynje, vaarwater onder Leeuwarden (beoosten) met het voormalige Tynjeset (…) De Tynje (ook wel het Tynje-rek genoemd), stroom in Opsterland, onder Ter-Wispel ; met de gehuchten Lûkster-Tynje, Luxter-Tynje, en Winia-Tynje of Wynje-Tynje (verg. Wynje- of Winiaterp), op de grens van Upsterland en Eangwirden, die hunnen naam ontleenen aan den stroom waaraan zij gelegen zijn.

Blz 444, onder Wyns: Winiaterp of Wynjeterp (… in de dagelijksche spreektaal: Weinjeterp, schier Weint’rp), dorp in Opsterland. De Winia-tynje of Wynjetynje, geh. onder Terwispel; met de Winia-wei, Wynjeweg, De Winia-leyen, waterplassen, en De Winia-ikkers, Wynje-akkers, stukken land aldaar.

Blz 438 onder Wietse, verg. Wytse: Als deze naam met duidelijk verneembaren tweeklank ie wordt uitgesproken, is hy zonder twijfel verkleinvorm van Wiet. Maar ook de mansn. Wytse, met den vrouwennaam Wytske, wordt wel, door Hollandschen invloed, verkeerdelijk als Wietse (Wietske) geschreven (cursivering door mij – HGdJ alias Fyntyn).

Opmerkelijk is dat Winkler in zijn toelichtingen bij de Namenlijst herhaaldelijk wijst op ‘misspellingen’, zoals De Tieke in plaats van De Tiike. Maar nergens maakt hij melding van een als foutief aan te merken vervanging van de Friese y door de Hollandse tweeklank ij, een gewoonte waaraan in Friesland gevestigde bestuurs- en gerechtsambtenaren zich destijds veelvuldig bezondigden, met als gevolg dat soms ook de uitspraak verhollandste. Als Winkler, de nauwgezette onderzoeker dit verschijnsel zou hebben waargenomen, had hij er ongetwijfeld bezwaar tegen aangetekend. Zou het hem als inwoner van Haarlem, toen zijn ontgaan? Als Winkler aan Friese namen, z.i. ter verduidelijking, een Hollandse versie toevoegt, ook dan noteert hij, nota bene nog in 1898, in de verhollandste naam consequent een y een geen ij. (Zie de vele voorbeelden in de hiervoor geciteerde teksten).

Van der Aa, ca 1850

Ook A.J. van der Aa schreef, ondanks de misspelling tienje in plaats van tynje, in ‘Het Aardrijkskundig Woordenboek der Nederlanden’ (ca 1850) de Friese plaatsnamen zonder ij: (De) Luxtertienje en Wynjeterp. Zie http://www.tresoar.nl/vanderaa/index.html Foutief geregistreerde plaatsnamen die nog als de officiële in stand worden gehouden, zoals Tijnje in plaats van De Tynje en Wijnjewoude in plaats van Wynjewâld, zijn kennelijk bewust bedreven insluipsels van na 1900. Nog steeds getuigen die anno 2010 van ambtelijke onwil of arrogantie enerzijds en aanhoudend bestuurlijk gebrek aan zelfrespect anderzijds (in casu in de gemeente Opsterland met haar, ook topologisch boeiende geschiedenis).

C.)Wisseling van k in ts(j)

Slechts impliciet gewaagt Winkler van de veel gesignaleerde overeenkomst in klank tussen de geschreven k en tj (in het Fries altijd uit te spreken als tsj). Dit veschijnsel komt niet alleen in het Fries voor maar bijvoorbeeld ook in de Scandinavische talen. In het Zweeds schrijft men voor kerk: kirkan, maar de eerste k wordt uitgesproken als tsj. In het Fries wordt hij ook zo geschreven: tsjerke. In het Engels zijn beide k’s tot ch=tsj geworden: church. Een paar andere voorbeelden: karn(ton) – tsjerne – churn, kaas – tsiis - cheese. In Russische namen komt de tsj-klank bijzonder vaak voor, zoals in die van Pjotr Iljitsj Tsjaikovkij en zijn hedendaagse collega-componist Rodion Konstantinovitsj Sjtsjedrin. De vermaarde sportverslaggever Herman Kuiphof verwelkomde ooit de Zweedse voetballer Ove Kindvall met een perfect uitgesproken Tsjinwâl. Sindsdien droeg hijzelf als erenaam: Tsjuiphof. Vooral in plaatsnamen zien we vaak dat een Hollandse k de originele Friese ts(j) heeft verdrongen: Frjentsjer=Franeker, Snits=Sneek, Beltsum=Berlikum. Het huidige (Nij) Beets heette oorspronkelijk Beke=Baak*). De warren (lage weilanden) bij Beets heten nog steeds de Beksterwarren (niet te verwarren met de Breksterwarren tussen Terwispel en De Tynje). Wie nu nog niet in de war is, …

• ) http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Baak_(Bronckhorst)&action=edit

Vgl. Baak-Beke-Beets) Het is niet met zekerheid te zeggen waar de naam Baak vandaan komt. Er zijn een aantal mogelijkheden:

1. van het Germaanse woord 'baka', dat heuvelrug betekent.
2. van het Germaanse woord 'baki', dat beek betekent (vergelijk het Duitse 'bach'; het Deense 'bæk' en het Friese 'beets').

Hiervan is de eerste optie minder aannemelijk omdat Baak geen deel uitmaakt van een heuvelrug. De tweede optie zou wat dat betreft logischer zijn, aangezien Baak aan de Baakse beek gelegen is. In de naam van Baak is ook het Middelnederlandse woord 'beke' te herkennen, wat eveneens 'beek' betekent.

D.)Verhollandsing, zelfs door Friezen

van origineel Friese woorden en namen uit zich in negatieve zin vooral in de ‘ontklinkering’. Het populair geworden Bartlehiem wordt met kennelijk genoegen op de Gooise radio en tv uitgesproken als Bartlehym, zonder de karakteristieke tweeklank ie. De Friezen genieten op de dag der dagen natuurlijk hartstochtelijk mee, ook als hun klúnje tot klunen wordt verbogen. Net eamelje, wol muoike? De redens ûnder en wille meitsje! Nee, Sipkema, dizze mûtse hat ús mem breide.

Minder vrolijk wordt het als Friezen zelf hun rijkdom aan twee- en drieklanken verwaarlozen. De i of de j in Ljouwert, skriuwe en bliuwe worden soms amper of niet uitgesproken. Genietsje (genieten) wordt, misschien onder invloed van de wat lastig bevonden vervoeging, vaak half verhollandst tot iets als geniete of genite. Omgekeard wordt tiid wel eens verkleuterd tot tied met een tweeklank.

Ernstig wordt het pas als erkende autoriteiten en hun adviseurs de weg kwijt raken in het Friese taallandschap. Dat is helaas in 1980 gebeurd met den invoering in de laatste spelling. Toen is volkomen onbegrijpelijk de nu nog altijd gangbare en herkenbare tweeklank ou in woorden als goune, joun en houn (gulden, avond en hond) versimpeld tot de enkele û (oe in het Hollands) Ook de oe als Friese tweeklank onderging hier en daar dit lot, zelfs tot de weergave van namen op topografische kaarten toe. Dit al te gedachteloos vergrijp tegen de Friese taal heeft soms, zowel in historisch als taalkundig opzicht, niet te tolereren gevolgen. Een bijna dramatisch voorbeeld.

Sinds mensenheugenis liggen er maadlanden aan de Boorne., waaronder De Mouwe (uit te spreken met de o van bok en dus de ou van goune). De hooiweg vanuit Terwispel ernaartoe heette Mouwewei (wei=weg) en het begeleidende zijrivierje Mouwedjip (djip=diep). Dit was na al die eeuwen rond 1950 nog zo, getuige de foto van een straatnamenbordje uit die tijd. Er waren lieden die de beide namen inkortten tot Moewei en Moedjip, maar wel met behoud van de tweeklank oe. Misschien kwam dit doordat kaartenmaker Eekhoff ooit de misvatting huldigde dat een en ander iets met moer=veen en turfwinning te maken zou hebben gehad.

E.)Verbijstering om de ontklinkering

Momenteel zijn, tot verbijstering der betrokken beschouwers, op Wikipedia en Wikipedy, ja zelfs op kaarten van de Topografische Dienst die oeroude namen verminkt tot Mûwei en Mûdjip, zonder nog één spoor van de voor het Fries zo karakteristieke tweeklanken. Degenen die ooit ter plekke zijn groot geworden, krijgen deze blijken van historische en taalkundige ontluistering niet uit hun keel, noch uit hun pen of toetsenbord Maar aan hen wordt, anders dan in de tijden van de Halbertsma’s, Waling Dykstra en Johan Winkler, niets gevraagd. Bestuurders en hun adviseurs, hoe op afstand of in hoogheid ook gezeten, zij weten tegenwoordig zo ook wel hoe het zit en gezeten heeft. Pluche, waar geen ouwe moer (û mûr?) meer aan te pas komt om het nu en dan eens flink af te borstelen. Pluche dat glimt van nieuwigheid,nog niet bezoedeld door enig duurzaam gefundeerd inzicht.

Voor hen die voorgaand commentaar overtrokken voorkomt, iets vergelijkbaars ter illustratie en hopelijk ter bewustwording. Met exact dezelfde hersenloze ingreep, waarmee Mouwe is geruïneerd tot Mû, zou de naam Ljouwert zijn verminkt tot Ljûrt. Gesnapt? De nieuwslezers van Omrop Fryslân zouden er maar wat profijt van hebben: Ljûrt, nog ietsje korter dan het toch al ingeslikte Ljouw’t. Dan meteen ook maar De Jûr in plaats van De Jouwer, en de Âlde Ûr voor de Âlde Ouwer, nog zo’n smakeloze klankvrucht van een (door wie eigenlijk?) geautoriseerde knoeipartij.

Wie is de verantwoordelijke voor de aangerichte schade? Laat die zo dapper zijn om haar of zijn verantwoordelijkhheid opnieuw te nemen en de boel snel en netjes weer op orde te brengen. Zowel historisch als taalkundig verantwoord, alstublieft. Dank u wel!

H G de Jong, alias Fyntyn op Wikipedy en -pedia Ereprijsstraat 157 3765 AG Soest hgdejong1@gmail.com

F.)De Friesche i en y

Uit: Joost Hiddes Halbertma et al. - Friesch Woordenboek (1898?) http://ia311239.us.archive.org/BookReader/BookReaderImages.php?zip=/0/items/frieschwoordenb01horngoog/frieschwoordenb01horngoog_jp2.zip&file=frieschwoordenb01horngoog_jp2/frieschwoordenb01horngoog_0206.jp2&scale=4&rotate=0

DE FRIESCHE I EN Y

De gecopiëerde tekst komt hier helaas niet door Fyntyn 13 jul 2010, 23.00 (CEST)

Mochten interpretaties omtrent Friese namen conflicteren, dan is misschien aan te raden het oordeel in te winnen van dr R. Bremmer, hoogleraar oud-Engels en oud-Fries te Leiden.

G.)Artikel Arjen Versloot

over de namen van de wateren in Friesland en hun spelling:

Arjen Versloot – Fryske wetternammen. In: De Pompeblêden, maart 2004 Ook op http://depot.knaw.nl/5247/1/Pomp_-wettern.pdf

Citaten Versloot 1. De skriuwer fan dit artikel, frisist en kartograaf, hat foar de provinsje in list opsteld en dêrby besocht om troch 500 jier Hollänske skriftlike tradysje hinne de Fryske nammen 'werom' te finen. 2. Wylst hie ik as kartograaf mei taalkundige kennis de opdracht krige fan it provinsjebestjoer om nei te gean wat dan goede Fryske namrnen foar de wetters yn Fryslàn wêze soene. De nammen moasten yn alle gefallen krekr stavere en goed Frysk wêze. 3. … dan (16e en 17 ieu - HGdJ) is it Nederlànsk al de gongbere skriuwtaal en rnoatte de foarmen dus hoeden besjoen wurde. Dêrnei wurdt it Nederlànsk aloan sterker, bgl. op de kaarten fan Schotanus/Hallema (1718) en Eekhoff (1859). Yn de 19de ieu begjinne de Frysktalige boarnen te kommen mei Winkler .. 4. Mar de fjildnarnmesarnling fan Spahr van der Hoek, dit op de Fryske Akaderny leit, wie krekt tige betrouber, sa die bliken. Myn ûndersyk nei de nammen hie net mooglik west sûnder it rnänske wurk fan Karel Gildemacher, Waternamen in Friesland, dêr't al dy histoaryske nammen yn gearswile binne yn in hànsurn oersjoch. 5. De nammejouwingskommisje fan de Fryske Akademy hat de staveringsregeling yn haadsaak oernommen en noch wat krekter beskreaun… 6. It úteinlike advys oan de provinsje befettet in list fan wetternammen dy’t yn alle gefallen taalkundich goed Frysk binne, konsekwint stavere en harren woartels hawwe yn de mûnlinge en skriftlike tradysje.

H.)It weromfinen fan de Fryske nammen

(sjoch 1 hjirfoar) is wolris mislearre, tink. Benammen as jo sjogge hoe’t it âlde en moaie Mouwe ferprûze is ta Mû (Het terugvinden van de originele Friese namen lijkt wel eens te zijn mislukt. Met name als men ziet hoe Mouwe is verprakt, vermorzeld tot Mû). In het oud-Hollands is een ‘mouw’ of ‘moud’ (ook) een langwerpige kom of ovale komvorm. Aangenomen mag worden dat het tamelijke uitgestrekte maadland bezuiden de Boorne zijn naam De Mouwe ontleende aan die typische langgerekte komvorm. Als er inderdaad sprake zou geweest zijn van het terugvinden van de oorspronkelijke Fiese naam van dit gebied, dan lijkt het bijzonder sterk dat dit De Mou zou zijn. En mocht dit toch het geval zijn, dan wordt de kinderlijke ‘veréénklinkering’ tot Mû alleen gerechtvaardigd door een wel heel consequent (zie 6&7) botte techneuten-interpretatie van de in 1980 veranderde spelling van het Fries. Toen werd namelijk de nu nog steeds door autochtonen uitgesproken tweeklank ou in bijv. joun en roun (avond en rond) ontsierend teruggesnoeid tot û. Stel dat de oud-Friese naam De Moed of De Moede zou zijn (Was het Eekhoff die Moeede spelde omwille van de Friese tweeklank oe-e?). Dan hadden, zelfs sinds 1980, de spellingsfetisjisten er helemaal van moeten afblijven. N.B. ‘Moed’ komt ter hoogte van het Mouwe- of Moedjip en de Mouwe- of Moewei als familienaam geregeld voor. Tot ca 1950 woonde Arend Moed bij het bruggetje in díe hooiweg en over dát riviertje, vlak bij De Mouwe maar ervan gescheiden door de Nije Feart uit 1852.

ferstoerd nei oerlisside Swarte Kees 13 july 2010, 15.30 deselde deis nochris mei in bettere opmaak om 23.40 Fyntyn 13 jul 2010, 23.00 (CEST)

Oerlis De Tynje en noch sawat

Goeie Fyntyn.

Zantema

J. W. Zantema is de gearstaller fan it Frysk hânwurdboek (Ned.-Fr. / Fr.-Ned.), A.J. Osinga Utjouwerij (1984)

Foto’s

De âlde foto’s fan De Tynje komme fan it Frysk Fotoargyf/Tresoar. Tresoar hat mûnling tastimming jûn foar it brûken fan plaatsjes makke foar 1940. Boarne en makker moatte wol neamd wurde.

Boarnefernijing

Jo binne hikke en tein op De Tynje en witte perfoast in soad oer dat plak, mar ik nim oan dat jo út en troch ek skriftlike boarnen rieplachte hawwe. Ik tink dat jo de nijsgjirrige lezer yn’e mjitte komme kinne mei in literatuerlist/boarnefernijing. Boppedat, sil it goed, dan moat fan elts Wikpedyartikel de boarne bekend makke wurde, want de lezer heart de ynhâld hifje te kinnen. Soks makket it artikel legitym. (Eltse healwizeling kin ommers wol wat roppe en raze en dat ek noch op papier sette). Ik wit wol dat dit lang net altyd bard, mar sa heart it wol yn in ensyklopedy. Hoe liket it, soe dat kinne? Groetenis, Drewes 14 jul 2010, 21.19 (CEST)

Legitimaasje?

Jawis, Drewes, ik haw in myn bestean hiel wat lêzen en publisearre. Dat ik rekkenje mysels al in skoftsje net mear ta de lju dy't mar wat opskriuwe. Ik bin oars wol wend en set, as it heal kin, yn de tekst sels de 'credits' dy't oaren takomme. As ik dat te min dien ha, moat dat fansels alris rjochtset wurde.

Wat de skiednis fan De Tynje oanbelanget, ik haw al lang lyn de literatuerlist op dy side oanfolle mei wurk dat ik goed kin en brûkt ha.(bgl S.J. van der Molen, Henk Borger en syn neef Kerst Húsman, tafallich beide Tynjesters). Dêr moatte perfoarst mannen as de Halbertsma's en Winkler ek by. As ik mei de lju fan de Fryske Akademy út 'e rie kom, komme dy dan ek op de list.

Guon saken haw ik gewoan op skoalle leard of dy steane yn in wurdboek. Dy boarnen hoege net neamd te wurden, wol? Njonkelytsen bin ik sels ek aardich op de hichte rekke, faaks mear as in soad oaren. Dat ik ha net altyd ferlet en rop in (ûnderstelde) autoriteit oan. Ik wol der bytiden sels mei yn petear. Soks moat neffens my ek beskreaun wurde kinne.

Sjoch mar hoe't ik, mei net de minste boarnen yn 'e hân, ek it noch ferstân besykje te brûken. Domwei neiprate en neiskriuwe is (as gefolch fan goed ûnderwiis!) neat foar my. Boppedat, it docht geregeld bliken dat oaren har ek wolris fersinne of fersind ha. Dat komt eltsenien wolris oer, net?

Op It fine folk fan De Tynje haw ik in ferwizing set nei Âld jild, âlde mjitten en âlde wichten. Mar ik bin technysk in ûnbenul. Yn dy nije side steane tabellen dy't ik yn konsept op Word.doc kreas op 'e rige hie. Mar nei it kopiearjen op de Wiki-side liket it wol fleanen. Help!Fyntyn 15 jul 2010, 17.28 (CEST)

Hindrik Gosses de Jong

Bêste Fyntyn,

Do hast in side oer dysels oanmakke. Soe dat net better op dyn meidoggerside passe? Oars stiet der in persoanlike beskriuwing oer josels op in ensyklopedy-side. Fierders ha jo mar kreas wurk oer de Tynje skreaun. As ik wat mear tiid ha soe ik graach mei jo goedkar nei de opbou fan de siden oer de Tynje sjen wolle, sa kinne de lêzers noch makliker ynformaasje oer de Tynje fine. Mei groetnis --Kening Aldgilles 15 jul 2010, 23.14 (CEST)

Reaksje It is bjusterbaarlik, sa gau as jimme, Drewes ek, derby binne, wylst ik noch mei de tekst sit te pielen.

Tank foar it skouderklopke. Oer de opbou fan de ferskate siden ta in hantearber gehiel haw ik sa myn gedachten. Mar ik wrakselje mei in pear siden dy't ik earst noch meitsje wol. Dat hâldt my efkes dwaande. En ik wol by de skiednis perfoarst in literatuerlist. Ik miende yn it ferkear mei Drewes, dat ik dy al hie. Mar dat blykt in fersin te wêzen.

De nijste side oer mysels hie ik ferlet fan as tuskenstasjon fan De Tynje-side nei yndie myn meidoggersside. Wolst dy yn ien kear berikke, dan kinst net folstean mei Fyntyn. En ik fyn it gjin gesicht en set yn de gewoane tekst fan De Tynje folút Meidogger:Fyntyn del.

Fanwegen de ensyklopedyske aard hie ik earst al yn de tredde persoen oer mysels skrean. Mar dat kin ek myn âlde freonen en kunde net oandwaan, wol?

Fr. gr.Fyntyn 15 jul 2010, 23.49 (CEST)

Kening Aldgilles, a.j.w., sjoch efkes nei Fan alles wat op jo eigen oerlisside Fyntyn 19 jul 2010, 19.58 (CEST)

Oerlis

Jûn Fyntyn, einliks is it al nachts. Noch wolkom fan myn kant. Ik sjoch dat jo noch net krekt witte hoe alles hjir wurket. At jo fragen hawwe oer dingen dan kinne jo dizze better stelle op de oerlis side by in artikel dan healwei it artikel. Want dêr binne de oerlissiden foar, al makket it fansels ek wer net safolle út at jo it oars dogge. Meastentiids wurdt it wol lêzen, mar it kin ek wêze dat it in skoft net sjoen wurdt en dan lykt it wat sleau foar in oar.

Wy hawwe hjir ek in mienskip side (sjoch: [1]) dêr't jo terjochte kinne foar algemiene fragen. Ik winskje jo fierders in protte wille oan de Fryske Wikipedy. Gr. --Geoffrey 21 jul 2010, 00.20 (CEST)

Reaksje

Bêste Geoffry, It sil nea foar it ferstân krije hoe't it wurket mei al dy Wiki-technykjes. Dêr sit ik ek net oer yn. Ik bin mear fan de ynhâld, de 'content' wurdt wol sein. Gelokkich binne der oaren dy't my helpe as ik út en troch net út 'e rie komme kin.

Tank foar de advizen, wis as dy nachts útbrocht wurde. Fr. gr. Fyntyn 21 jul 2010, 23.02 (CEST)

De Tynje

Bêste Fyntyn,

• Dat mei dy Capshot kin ik ek net rjocht begripe, mar ik ha stipe jûn foar de goede saak en it is my sa wol bêst genôch.
• Der is no in Gearfetting fan de Tynjester skiednis en in side oer Skiednis fan De Tynje. De Gearfetting fan De Tynje is in gronolysk ferhaal yn Wikipedy-styl. De Skiednis fan De Tynje is in side mei in protte ynformaasje, dêr't ik net fan wist wat no krekt ornearre wie:

1. Myn fersyk oan dy. De gearfetting oanhâlde as gronologysk ferhaal, de Skiednis fan de De Tynje brûke wy mear as oersjochside per tema. As de struktuer dúdlik is kinne oare minsken makliker helpe. Ik sjoch dat oare meidoggers hjir ek al wat betize binne.
2. Myn twadde fersyk. Helje safolle mooglik ynfo ûnder it kopke 'Skiednis' by De Tynje fuort. Set safolle mooglik tekst op de twa skiednissiden. Meitsje in lyts gronologysk, trochrinnend en gearhingjend ferhaal foar ûnder it kopke 'Skiednis' by it artikel fan De Tynje. Dêr stiet it ûnstean fan De Tynje yn mei de meast wichtige ûntjouwings oant hjoed de dei ta.

• Wikipedy is wat opbou en styl oanbelanget net hielendal frij. It moat foar oaren al dúdlik wêze wat ornearre is. Noch mear siden oer de skiednis fan De Tynje is earst noch net nedich.

Sa earst mar wer. Mei freonlike groetnis --Kening Aldgilles 24 jul 2010, 11.57 (CEST)

Skiednissiden oer De Tynje

Bêste Drewes, Kening Aldgilles en Swarte Kees (alfabetysk),

No miende ik dat Drewes en ik úteinlik op 22 july 2010 op de side De Tynje 'De skiednis ...' kreas op 'e rige krigen hienen. Neffens my wie en is dat in kompleer en ôfwoegen, goed strukturearre en gronologysk opboud oersjoch fan hoe't it gebiet fan de Tynje him sûnt de midsieuwen ûntjûn hat. Kompleet ek fanwegen de foto's, de ferwizings en in opjefte fan boarnen of referinsjes.

Mear as in jier lyn tocht Aliter dat dizze wat fundamentiele beskriuwing in te lange side opsmite soe. Hy hie al in nije, Skiednis fan De Tynje oanmakke. Dat doe haw ik fuort it begjin fan in 'Gearfetting' skreaun, gewoanwei in koartere ferzy fan de lange stúdzje, mar like gronologysk fan opbou. Tagelyk haw ik de lange konsepttekst fan dat stuit mar op dy nije side set. Mar sûnt haw ik der nea acht mear op slein en it bestean fan dy side gewoan fergetten. Om my kin er sa romme wurde. As jimme der wurk oan hân hawwe, spyt my dat. Fierder fyn ik it mear as bêst sa: it liket my ta dat de koarte en de lange beskriuwing beide ensiklopedysk ferantwurde binne oant en mei. Tank foar de hoed en de noed. It sjocht der wier moai út. Freonlik groetsjend, Fyntyn 3 aug 2010, 19.44 (CEST)

Bêste Fyntyn,

Do hast yndie prachtich wurk skreaun dêr't ik wer wat fan leard ha. Asto noch mear oer de skiednis fan De Tynje skriuwe wolst, dan is de side Skiednis fan De Tynje seker wol in bêst plak. Miskien binne der ek noch wat oare dingen dy't dyn ynteresse hawwe. De side Skiednis fan Fryslân is noch net folslein en en noch net goed neisjoen op alle feiten. Ik ha der in protte tiid yn stutsen mar ik bin no wat fêstrûn. It soe moai wêze at der ien nei de opbou fan dy side sjen kin. Sels bin ik de lêste tiden wat mear dwaande west mei de ferskillende siden dy't by it Portaal:Europeeske Uny hearre (miskien dat it artikel Europeeske Uny noch in kear side fan de moanne wurde kin). Asto niget hast oan skiednis soesto ek hiel goed mei meidogger:Geoffrey prate kinne. Ik hoopje datsto noch mear ynspiraasje fine kinst want dyn bydragen fyn ik prachtich. Mei freonlike groetnis --Kening Aldgilles 4 aug 2010, 00.03 (CEST)

Douwe Symen Algra

Wêr kin ik jo krekt my helpe? Ik ha eefkes in eagje oer de side gean litten en koe net sjen dat de side wiske wurde moat. As guons fine dat in side wiske wurde moat dan hawwe wy in prosedure. Elkenien kin dan sizze wat der fan fynt. Sjoch foar mear ynformaasje hjirre Wikipedy:Siden wiskje. Gr. --Geoffrey 8 aug 2010, 19.37 (CEST)

Goeie, Geoffrey, Ik wie op in side belâne dêr't Algra op stie mei ien inkelde oare ('Ferset yn Fryslân? of sa?). Dy sil no wol wiske wêze. Douwe Algra en syn kammeraden binne goed teplak op 'FRysk Fersetsstrider ensfh.').

Op it stuit bin ik de ienige dy't him wat dwaande hâld mei it foarfêst wiskje fan siden. Dy rjochten haw ik as behearder. Mar dat doch in allinnich as it ûnsin is of in flater yn de namme stiet en foardrage wurde om wiskje te wurden. --Geoffrey 13 aug 2010, 15.13 (CEST)

Hiel wat oars. Wat ik ek doch, ik moat my alle kearen op 'e nij oanmelde. Wite jo wêr't dat oan leit? Fyntyn 13 aug 2010, 13.24 (CEST)

Ik ha gjin idee hoe dat kin, ik moat my ek altiten op 'e nij oanmelde as it wat dwaan wol hjirre. Meidogger:Aliter hat faaks sjoege fan sokke saken. Kinst it him ek freegje. --Geoffrey 13 aug 2010, 15.13 (CEST)

Fryske Buorskippen

Goeie, Ik haw de plakken dy't by de útlis stienen foar de buorskippen der op de side bysetten. Sa binne de oare yngongen fan buorskippen ek at dy opnaam binne. Mysha

Nije haadside

Goeie,

Ik ha in konsept makke foar de nije haadside. Sjoch hjir mar. Miskien fynsto myn konsept prachtich moai, miskien hasto in folslein oare miening. Graach de oerlisside (kopke 'Nije haadside') brûke foar diskusjes, fragen en opmerkingen. Mei freonlike groetnis --Kening Aldgilles 9 okt 2010, 20.51 (CEST)

Wurk

Goeie Fyntyn. Twa fan jo siden hawwe noch it berjocht wurk op de side stean. It giet om de siden 'tynje' en It ûntstean fan de namme 'De Tynje'. Soene jo der ris nei sjen wolle? Tige tank. J'88 18 okt 2010, 14.06 (CEST)