Idstein

Idstein
Flagge	Wapen
Polityk
Lân	Dútslân
Dielsteat	Hessen
Lânkring	Rheingau-Taunus-Kreis
Sifers
Ynwennertal	25.241 (31.12.2020)
Oerflak	79,69 km²
Befolkingstichtens	317 / km²
Hichte	266 m
Oar
Tiidsône	UTC+1
Simmertiid	UTC+2
Koördinaten	50° 13´N 8° 16´E
Webside	www.idstein.de

Idstein is in stêd yn de súdhessyske Rheingau-Taunus-Kreis, Dútslân. De stêd leit yn de Taunus, noardlik fan Wiesbaden.

De Mienskip fan Protestantske Tsjerken yn Europa ferliende Idstein yn novimber 2015 de earetitel "Reformaasjestêd fan Europa". Sûnt oktober 2016 draacht de stêd de tafoege namme "Hegeskoallestêd".

Skiednis

Idstein besit sûnt 1287 stedsrjochten. Njonken de Heksentoer by de âlde boarch fan Nassau hat de stêd in midsiuwske binnenstêd mei in soad fakwurkhûzen. It âldste wenhûs datearret út 1410.

Boarch mei de Heksetoer

Wreed wiene de 17e-iuwske hekseprosessen yn Idstein ûnder de greve Jehannes fan Nassau en Idstein (1603-1677). De prosessen waarden foar in part op de boarch fan Wiesbaden organisearre en einigen by it ferstjerren fan de greve. By it úthearren fan de fertochte minsken waard martele en elts ferhoar levere nije fertochten op. De slachtoffers kamen út Idstein, Heftrich , Wehen en Wiesbaden. Tusken 3 febrewaris 1676 en 31 maaie 1677 waarden yn Idstein 39 persoanen terjochtsteld (31 foulju en 8 manlju).

Sûnt de hjerst fan 1806 makke Idstein diel út fan it hartochdom Nassau, dat yn 1866 troch Prusen anneksearre waard. Fan it ein fan de 18e iuw oant it midden fan de 20e iuw wie Idstein in wichtich sintrum fan de learyndustry. Yn de Twadde Wrâldkriich wurken in soad twangarbeiders yn dy learfabriken. Nei in oerstreaming waard de grutste fabryk yn it sintrum fan de stêd yn 1959 sletten. Op it plak fan dy fabryk leit hjoed-de-dei it Löherplatz mei winkels en apparteminten.

De Kalmenhof, in ynstitút dat oprjochte wie om beheinde bern yn de sûne Taunus-loft in bettere takomst te jaan, waard yn it ramt fan Aktion T4 troch de nazy's brûkt as sammelsintrum foar it Eutanasysintrum Hadamar. Nei de protesten fan de Dútske tsjerken beëinigen de nazy's it fergassen yn Hadamar en waard der yn it ramt fan Aktion Brandt yn it geheim fierder fermoarde troch pasjinten mei medikaasje te fergiftigjen. Oant hjoeddedei is in krekt tal slachtoffers ûnbekend, mar rûsd wurdt dat der yn Idstein tusken 600 en 1000 pasjinten fermoarde binne. Yn it haadgebou is in monumint mei de nammen fan slachtoffers en in lytse útstalling. Foar de ​​20 joadske ynwenners fan Idstein dy't yn de Twadde Wrâldkriich deportearre waarden binne sûnt 2014 stoffelstiennen lein.

Stedsyndieling

Oant 1977 hearde Idstein ta de Untertaunuskreis (Kreisstêd Bad Schwalbach), dy't yn it ramt fan de hessyske weryndieling mei de Rheingaukreis ta de Rheingau-Taunus-Kreis gearfoege waard. Mei likernôch 26.700 ynwenners it Idstein de op ien nei grutste stêd yn de Rheingau-Taunus-Kreis.

Njonken Idstein bestiet de stêd út alve oare stedsdielen:

Riedshûs fan Idstein

Stedsdiel	Ynwennertal
Idstein	17.809
Dasbach	319
Ehrenbach	316
Eschenhahn	731
Heftrich	1.582
Kröftel	544
Lenzhahn	229
Niederauroff	375
Nieder-Oberrod	526
Oberauroff	350
Walsdorf	1.518
Wörsdorf	3.688
Meiïnoar	27.987

It besjen wurdich

Idstein is tradisjoneel in protestantske stêd. De Unytsjerke is yn it midden fan de 14e iuw boud en hat in ienfâldich eksterieur. Dêrfoaroer is it ynterieur fan de Unytsjerke tige ryk fersierd. Troch de flechtlingen ûntstie der nei de Twadde Wrâldkriich in grutte katolike minderheid. Dêrom waard yn 1965 yn it plak fan de neogoatyske Magdalenatsjerke in gruttere, oan Sint-Marten wijde tsjerke boud. De doarpen fan de gemeente hawwe hast allegear allinne in protestantske tsjerke. Allinne yn it gruttere Wörsdorf stiet noch in moderne katolike tsjerke.

De 42 meter hege Heksetoer mei 3 meter dikke muorren is it âldste bouwurk fan Idstein. Dendrologysk ûndersyk hat útwiisd dat de bou fan de toer yn 1170 útein sette. De âlde boarch waard tusken 1497 en 1588 boud en ferlear yn de 17e iuw syn definsive funskje.

Tichteby op in rotsplato stiet de yn de jierren 1614-1634 yn renêssânsestyl boude residinsje foar de foarsten fan Nassau-Idstein.

Yn it histoaryske sintrum steane op ferskillende plakken 17e en 18e iuwske fakwurkhûzen.

Ofbylden

• 
  Unytsjerke, oersjoch ynterieur
• 
  Slot fan Idstein
• 
  It Skeve Hûs
• 
  Hoërhof
• 
  Poarte fan de Kânselarij

Boarnen, noaten en referinsjes

Boarnen, noaten en/as referinsjes:

Foar boarnen en oare literatuer, sjoch ûnder: Literatur en Einzelnachweise, op dizze side. Commons Wikimedia Commons  Ofbylden dy't by dit ûnderwerp hearre, binne te finen yn de kategory Idstein fan Wikimedia Commons.