Huningfalk
huningfalk | ||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
taksonomy | ||||||||||||
| ||||||||||||
soarte | ||||||||||||
Pernis apivorus | ||||||||||||
Linnaeus, 1758 | ||||||||||||
IUCN-status: net bedrige
| ||||||||||||
ferspriedingsgebiet | ||||||||||||
simmerfûgel wintergast trochtrekker |
De huningfalk, hunichfalk, wapsebiter of wapseglee, wittenskiplike namme: Pernis apivorus, is in rôffûgel út de famylje fan de haukeftigen (Accipitridae), ûnderfamylje huningfalken. Fanwege harren fuorkar foar waspen boppe (bije)huning is de namme ‘wapsebiter’ eigentlik better as ‘huningfalk’; de huningfalken binne ek net besibbe oan de (eigentlike) falken.
Foarkommen
[bewurkje seksje | boarne bewurkje]De huningfalk is likernoch sa grut as in mûzefalk: 50-60 lang mei in wjukspanwiidte fan 120-140 cm. De mantjses binne in bytsje lytser as de wyfkes. De fûgel hat betreklik lytse poaten, lange wjukken dy’t by it fleanen in rûne foarm hawwe. De snaffel is slank en de kop is mei beskermjende skobbige fearren bedekt, foaral rûnom de eagen.
Fersprieding
[bewurkje seksje | boarne bewurkje]De soarte komt foar in Jeropa, útsein de noardwestrâne (Ierlân, Skotlân, Noarwegen), en West-Sibearje. Hy libbet meast in boskige gebieten en oerwintert yn Midden- en Súd-Afrika. Yn Nederlân briede sa’n 400 pearen (2013-2015), yn de boskige gebieten fan it lân. Yn Súdeast-Fryslân briede nei alle gedachten sa’n 10-20 huningfalkpearen jiers. Se komme heal maaie en gean yn augustus-septimber wer fuort. Tusken in pear hundert en maksimaal 2000 fûgels tsjen jiers troch. De populaajse is min of mear stabyl en de soare stiet net op de Nederlânske Reade list fan fûgels.
Iten
[bewurkje seksje | boarne bewurkje]De itensfoarsjenning fan de huningfalken is bysûnder foar de rôffûgels. Se fuorje har mei wapsen, holders en huningskiven, en bûten it briedgebiet ek mei oare ynsekten, kikkerts, reptilen en lytse fûgels en sûchdieren. De fûgels sykje wapsenêsten en grave se dan út, wêrby se harren eagen tichtdwaan om se te beskermje tsjin de poere waspen. Se nimme de útgroevene waspenêsten mei nei harren eigen nêst, wêr se de larven, poppen en skiven ite en oan harren jongen fuorje.
-
Jonge huningfalk plondert in wapsenêst
.
Taksonomy
[bewurkje seksje | boarne bewurkje]De soarte huningfalk (Pernis apivorus) is monotypysk, d.w.s. dat der gjin ûndersoarten binne. De Easterske huningfalk of 'toefhuningfalk' (Pernis ptilorhychus) en harren ûndersoarten wiene (en binne soms noch) wol as ûndersoarte fan de (Jeropeeske) huningfalk (Pernis apivorus) beskôge.
Keppelings om utens
[bewurkje seksje | boarne bewurkje]- Rôffûgel (skift)
- Haukfûgel
- Fûgelsoarte
- Lânseigen fauna yn Abgaazje
- Lânseigen fauna yn Albaanje
- Lânseigen fauna yn Andorra
- Lânseigen fauna yn Armeenje
- Lânseigen fauna yn Azerbeidzjan
- Lânseigen fauna yn Belgje
- Lânseigen fauna yn Bosnje
- Lânseigen fauna yn Bulgarije
- Lânseigen fauna yn Denemark
- Lânseigen fauna yn Dútslân
- Lânseigen fauna yn Eastenryk
- Lânseigen fauna yn Estlân
- Lânseigen fauna yn Fatikaanstêd
- Lânseigen fauna yn Finlân
- Lânseigen fauna yn Frankryk
- Lânseigen fauna yn Fryslân
- Lânseigen fauna yn Georgje
- Lânseigen fauna yn Grikelân
- Lânseigen fauna yn Guernsey
- Lânseigen fauna yn Hongarije
- Lânseigen fauna yn Ingelân
- Lânseigen fauna yn Itaalje
- Lânseigen fauna yn Jeropeesk Ruslân
- Lânseigen fauna yn Jersey
- Lânseigen fauna yn Kazachstan
- Lânseigen fauna yn Kosovo
- Lânseigen fauna yn Kroaasje
- Lânseigen fauna yn Letlân
- Lânseigen fauna yn Lychtenstein
- Lânseigen fauna yn Litouwen
- Lânseigen fauna yn Lúksemboarch (lân)
- Lânseigen fauna yn Moldaavje
- Lânseigen fauna yn Montenegro
- Lânseigen fauna yn Nederlân
- Lânseigen fauna yn Noard-Masedoanje
- Lânseigen fauna yn Noarwegen
- Lânseigen fauna yn de Oekraïne
- Lânseigen fauna yn Poalen
- Lânseigen fauna yn Portegal
- Lânseigen fauna yn Roemeenje
- Lânseigen fauna yn Servje
- Lânseigen fauna yn Sibearje
- Lânseigen fauna yn Skotlân
- Lânseigen fauna yn Sloveenje
- Lânseigen fauna yn Slowakije
- Lânseigen fauna yn Spanje
- Lânseigen fauna yn Súd-Osseesje
- Lânseigen fauna yn Sweden
- Lânseigen fauna yn Switserlân
- Lânseigen fauna yn Tsjechje
- Lânseigen fauna yn Turkije
- Lânseigen fauna yn Wyt-Ruslân
- Lânseigen fauna yn Iran
- Lânseigen fauna yn Angoala
- Lânseigen fauna yn Benyn
- Lânseigen fauna yn Boerûndy
- Lânseigen fauna yn Botswana
- Lânseigen fauna yn Dzjibûty
- Lânseigen fauna yn Ekwatoriaal-Guinee
- Lânseigen fauna yn Eritreä
- Lânseigen fauna yn Etioopje
- Lânseigen fauna yn Gabon
- Lânseigen fauna yn Gana
- Lânseigen fauna yn Guinee
- Lânseigen fauna yn Ivoarkust
- Lânseigen fauna yn Kameroen
- Lânseigen fauna yn Kenia
- Lânseigen fauna yn Kongo (Demokratyske Republyk)
- Lânseigen fauna yn Kongo (Republyk)
- Lânseigen fauna yn Libearia
- Lânseigen fauna yn Malawy
- Lânseigen fauna yn Mozambyk
- Lânseigen fauna yn Namybje
- Lânseigen fauna yn Nigearia
- Lânseigen fauna yn Rûanda
- Lânseigen fauna yn Sambia
- Lânseigen fauna yn Sao Tomee en Prinsipe
- Lânseigen fauna yn Sierra Leöane
- Lânseigen fauna yn Simbabwe
- Lânseigen fauna yn de Sintraal-Afrikaanske Republyk
- Lânseigen fauna yn Somaalje
- Lânseigen fauna yn Súd-Afrika
- Lânseigen fauna yn Sûdan
- Lânseigen fauna yn Súd-Sûdan
- Lânseigen fauna yn Swazylân
- Lânseigen fauna yn Tanzania
- Lânseigen fauna yn Togo
- Lânseigen fauna yn Tsjaad
- Lânseigen fauna yn Uganda