Antropomorfisme
Antropomorfisme is it takennen fan minsklike eigenskippen oan net-minsklike wêzens of foarwerpen. Dêrby giet it yn 'e regel om it toanen of behanneljen fan bisten of dingen as wiene se minsken. Yn 'e teology kin it ek gean om it takennen fan minsklike manearen fan tinken en hanneljen oan goaden. In dúdlik foarbyld fan dat soarte fan antropomorfisme kin men fine yn 'e ferhalen fan 'e Grykske mytology, wêryn't de goaden fierhinne beskreaun wurde as wiene se minsken, allinnich machtiger. 'Antropomorfisme' is in gearstalling fan 'e Grykske wurden ἄνϑρωπος, ánthrōpos ("minske") en μορφή, morphē ("stal"), ta de letterlike betsjutting "fan minsklik stal". Yn 'e moderne biology giet men der oer it algemien fan út dat it foar wier oannimmen fan antropomorfe eigenskippen by bisten in ferkearde (d.w.s. net-wittenskiplike) manear fan tinken is.
Yn 'e literatuer wurdt gauris en al hiel lang gebrûk makke fan antropomorfisme as in soarte fan stylfiguer: de auteur lit dan bisten har hâlde en drage as wiene se minsken, oant en mei it dragen fan klean, almeast mei de bedoeling in komysk effekt te feroarsaakjen. Foarbylden fan soksoarte literatuer binne bygelyks it Midsiuwske dichtwurk Rein de Foks en de fabels fan 'e Esopet, dy't yn 'e Klassike Aldheid gearstald waarden troch de Grykske skriuwer Aesopus. Modernere foarbylden kin men fine yn 'e mearkes as Readkapke, De Kat op Learzens en De Wolf en de Sân Geitsjes, en yn berneboeken as Alice's Adventures in Wonderland, fan Lewis Carroll, The Jungle Book, fan Rudyard Kipling, en The Tale of Peter Rabbit, fan Beatrix Potter. Moderne antropomorfistyske literêre wurken foar folwoeksenen binne bygelyks de romans Animal Farm fan George Orwell, en Watership Down fan Richard Adams.
Antropomorfisme mei bisten komt ek in soad foar yn strips, lykas by Disney en yn De Avonturen van Tom Poes fan Marten Toonder. In soad tekenfilmfigueren binne antropomorfe bisten, lykas Donald Duck, Mickey Mouse, Goofy, Pluto, Scooby Doo, Daffy Duck en Porky Pig. En sadwaande binne der ek in protte antropomorfistyske tekenfilms, lykas de Ice Age-, Madagascar- en Kung Fu Panda-franchises, Tom and Jerry, Sing, Finding Nemo, The Good Dinosaur, Dumbo, Bambi, One Hundred and One Dalmatians, Jungle Book, The Fox and the Hound en Zootopia. Oare bekende tekenfilms geane oer antropomorf boartersguod (de Toy Story-franchise), antropomorfe auto's (Cars), antropomorfe fleantugen (Planes), ensfh.
Sjoch ek
[bewurkje seksje | boarne bewurkje]- soömorfisme, it takennen fan dierlike skaaimerken oan minsken en foarwerpen
| Boarnen, noaten en/as referinsjes: | ||
|
Foar boarnen en oare literatuer, sjoch ûnder: Notes, References, Sources en Further reading, op dizze side.
|
