Keninkryk Kent
It Keninkryk Kent (Cent yn it Aldingelsk, Cantia regnum yn it Latyn) wie in koloanje fan de Juten en letter in selsstannich keninkryk yn wat no de regio Súd-east Ingelân is. It waard stifte op in ûnbekende datum yn de 5e iuw troch Juten dy’t nei it weromlûken fan de Romeinen kamen. It wie ien fan de tradisjonele keninkriken fan de saneamde heptargy, mar it ferlear syn ûnôfhinklikens yn de 8e iuw, doe’t it in sub-keninkryk fan Mersia waard. Yn de 9e iuw waard it in sub-keninkryk fan Wesseks en yn de 10e iuw waard in part fan it feriene Keninkryk Ingelân dat ûnder lieding fan Wesseks skept wie. Syn namme is sûnt bewarre bleaun yn dat fan it greefskip Kent.
Romeinsk-Britsk Ceint
[bewurkje seksje | boarne bewurkje]De oarsprong fan Kent is tsjuster, mar syn grinzen sille wol sa’n bytsje oerienkaam wêze mei dy fan it stamgebiet fan de Britske Cantiaci of Ceint dêr’t it keninkryk nei neamd is. Caesar neamt Cingetorix, Carvilius, Taximagulus en Segovax as keningen fan de fjouwer regio’s fan Cantiacia. Lettere keningen binne allinnich bekend fan munten: Dubnovellaunus, Vosenos, Eppillus en Amminus. Nei harren lâning soene de Juten troch de Britske regearried frege wêze om te helpen tsjin de oanfallen fan Pikten and Skottens yn it Noarden. Neffens de leginde soenen sy dêrfoar beleane wurde mei ûnder oaren lân, it eilân Ruoihm - no bekend as it eilân Thanet – Dit is beskreaun yn de Angelsaksyske Kroniken It skynt dat de Juten de fijân oanfallen hat en in protte ferlichting brocht hawwe foar de bedriigde Romano-Britske mienskippen yn it noarden.
Gwrangon wie kening fan Ceint yn de tiid fan Vortigern neffens Nennius. It wurdt kening soe lykwols misliedend wêze kinne, om't it der mear op liket dat de ‘provinsje’ fan de Cantiaci laat west hat troch in boarger-gûverneur (Gwrangon?) en in militêr-gûverneur, sa’t wenst wie by de Romeinen, en dat Hengist de nije militêre gûverneur waard. De Juten begûnen hieltyd hege easken te stellen oan harren gasthearen, dy’t sels tige ferdield rekken. Eltse kear dat de Britten drigen mei it ynhâlden fan foarrie, drigen de Juten mei ûnthâlden fan stipe en ferwoasting fan it lân. Vortimer, soan fan Vortiger, stelde in leger gear en foel de Juten oan. Vortimer sneuvele yn de Slach fan Aylesthrep neist Horsa, de Jutske mei-regearder fan Kent. It jier dêrop waarden de Juten wer oanfallen yn de Slach fan Creganford. It Britske regear ûnder Vortigern foel út elkoar en boargeroarloch fersprate him oer it lân. Ek nei de Slach fan Wippedsfleot waard Kent net wer ferovere wurde. Fan doe of wie it pasifisearre gebiet Ceint bekend as Cantware en har keningen beskôgen harren as streekrjochte opfolgers fan Hengist.
Jutysk Cantware
[bewurkje seksje | boarne bewurkje]"Cantware" betsjut "lju dy’t yn Kent wenje".
Aethelberht, dy’t om 600 hinne regearde, is wierskylik de meast bekende kening fan Kent. Hy wurdt neamd as bretwalda, neffens de boarnen hâldt dat yn dat syn 'imperium' (opperkening oer oare keningen) hiel súd-Ingelân (besuden de rivier Humber) omfieme. Tige wichtich is ek dat er de earste Agelsaksyske kening waard dy’t him ta it Kristendom bekearde. Dit waard dien troch Augustinus, dy’t yn 598 mei 40 muontsen yn Kent oankaam. Augustinus waard aartsbiskop fan Canterbury, en ek Rochester waard in biskopssit. De oanwêzigens fan in aartsbiskop makke Kent yn de neikommende iuwen wichtiger as’t it faaks oars west hawwe soe.
Hoewol’t de neikommende keningen net mear de macht berikten dy’t Aethelberht hie, bleau it oant 685 in ûnôfhinklike en machtige steat. Under Withred (694-725) gie it wol wer better, mar syn soannen Aethelberht II (kening fan east-Kent oant 762) en Eadberht II (kening fan west-Kent oant 748) moasten sa it liket de oerhearskippij fan Aethelbald fan Mersia erkenne.
Nei de dea fan Aethelberht II hie Kent fannijs dynastike problemen; keningen folgen elkoar hurd op, faak mei bûtenlânske stipe, en lang om let waard it yn 785 ferovere troch kening Offa fan Mersia, dy’t persoanlik de troan fan Kent besette. Nei Offa syn dea yn 796 kamen de Kentenaren ûnder Eadberht Præn yn ferset. Dizze opstân waard lykwols delslein yn 798 troch Coenwulf fan Mersia. Coenwulf makke earst syn broer Cuthred kening fan Kent en doe’t dy ferstoar waard er sels kening.
Yn 826 waard Kent ferovere troch Aethelwulf, de soan fan kening Egbert fan Wesseks. Aethelwulf waard troch syn heit op de troan fan Kent set, dat doe ek Susseks, Surrey en mooglik Esseks omfette. Yn dy foarm hat Kent noch gans in hoart bestien, mar wie it feitlik in provinsje fan Wesseks wurden.
Keningen fan Kent
[bewurkje seksje | boarne bewurkje]Allinnich de jiertallen yn it blau binne wis.
# | NAMME | PERIOADE | Opmerkingen: |
1 | Hengist | 455 - 488 | broer fan Horsa |
2 | Horsa | 455 - 488 | broer fan Hengist |
3 | Oisc | 488 - 516 | soan fan Hengist |
4 | Octa | 516 - 540 | soan fan Oisc |
5 | Eormenric | 540 - 590 | soan Octa |
6 | Aethelbert I | 590 - 616 | soan fan Eormenic; 1e Kristenkening |
7 | Eadbald | 616 - 640 | soan fan Aethelbert |
8 | Earconbert | 640 - 664 | soan fan Eadbald |
9 | Egbert I | 664 - 673 | soan fan Eorcenbert |
10 | Hlothere | 673 - 685 | soan fan Eorcenbert |
11 | Eadric | ? - 686 | soan fan Egbert I |
12 | Mul | 686 - 687 | broer fan kening Caedwalla fan Wesseks |
13 | Swaefheard | 687 - 692 | soan fan koning Saebert fan Esseks |
14 | Sweafbert | 689 | |
15 | Oswine | 689 - 690 | |
16 | Wihtred | 690 - 725 | soan fan Egbert I |
17 | Aelfric | 725 - ? | soan fan Wihtred |
18 | Eadbert I | 725 - 748 | soan fan Wihtred |
19 | Aethelbert II | 725 - 762 | soan fan Wihtred |
20 | Eadwulf | 748 - 765 | neef fan Aelfric, Aedbert I en Aethelbert II |
21 | Aedbert II | 762 - ? | |
22 | Sigered | 762 - ? | |
23 | Eanmund | 762 - ? | |
24 | Heabert | 764 - 765 | |
25 | Egbert II | 765 - 779 | |
26 | Ealhmund | 784 - ? | ûnder kening Offa fan Mersia (785-796) |
27 | Aedbert III | 796 - 798 | |
28 | Cuthred | 798 - 807 | broer fan Ceonwulf en Ceolwulf fan Mersia |
29 | Ceonwulf | 807 - 821 | + kening fan Mersia en East-Anglia (798-821) |
30 | Ceolwulf | 821 - 823 | + kening fan Mersia en East-Anglia (821-823) |
31 | Baldred | 823 - 825 | |
32 | Egbert III | 825 - 839 | soan fan Ealhmund; + kening fan Wesseks, Esseks, Susseks en Mersia |
33 | Aethelwulf | 825 - 856 | soan fan Egbert (III); + kening fan Wesseks, Esseks, Susseks |
34 | Aethelstan | 839 - 851 | soan fan Aethelwulf |
35 | Aethelbald | 856 - 860 | soan fan Aethelwulf; + kening fan Wesseks |
36 | Aethelbert III | 860 - 871 | soan fan Aethelwulf; + kening fan Wesseks |
37 | Aethelred I | 860 - 871 | soan fan Aethelwulf; + kening fan Wesseks |