Strân

Dizze side giet oer strân yn 'e sin fan 'e sânige kuststripe. Foar oare betsjuttings, sjoch: strân (betsjuttingsside).

In strân is in stripe lân mei in bytsje of gjin fegetaasje by in wetter (in see, oseaan of in mar) lâns. In strân rint nei de see ta ôf en giet oer yn de seeboaiem.

Meastentiids bestiet in strân út benammen sân ('sânstrân'), soms út benammen keizels ('keizelstrân') of skulpen ('skulpestrân'). Guon strannen besteane út fulkanysk sân en binne swart fan kleur. In strân is in bytsje of net begroeid, hoewol't op rêstige strannen, lykas op it eilân Skiermûntseach en by Nieuwvliet yn Siuwsk-Flaanderen der lokaal wol wat sâltplanten groeie, en wat helmgers. Soms wurde ek mooglike oanwêzige dunen ta it strân rekkene. In kuststripe dy't út fêster materiaal bestiet, lykas rotsen, of dy't begroeid is, wurdt faak ouwer neamd.

In strân by in see of oseaan lâns, rint (diels) ûnder wetter as it floed is. Meastal bliuwt in grut stik strân drûch, mar by útsûnderlike omstannichheden (springfloed ), oanlannige wyn) kin it heule strân ûnderstrûpe. De boppegrins fan it strân (dêr't de begroeiïng begjint) jout dus ek oan hoe fier it wetter komme kin.

Op in strân oan in see of oseaan fynt men oer it generaal seewier, skulpen en kwallen. Ek spiele in soad oare dingen oan, lykas wrekhout, ôffal, dingen dy't fan skippen ôffallen binne. Strânjutters sykje om weardefolle dingen dy't op it strân te finen binne. Earder ( Midsiuwen) bestie it strânrjocht: it rjocht fan de lânhear of de lokale befolking op alles wat op it strân oanspielde. Tsjintwurdich bliuwt yn de measte westerske lannen dat wat oanspielt fan de rjochthawwende (meast de eigener).

In strân wurdt faak brûkt as rekreaasjegebiet, benammen by't simmer. Der kin dan sinnebaaid, yn de see swommen, sânkastielen boud wurde en folle mear. Sylweinride en strânfollybal binne typyske strânsporten. Hjerstmis wurdt it strân brûkt om út te waaien.

Om derfoar te soargjen dat alle aktiviteiten op it strân feilich ferrinne stelle strângemeenten faak frijwillige rêdingsbrigades of betelle strânwachten oan om tafersjoch te hâlden. Dy helpferlieners hâlde net allinnich tafersjoch en dogge EHBO, se binne ek altiten oan te sprekken op foarljochting en helpe bern dy't harren âlden kwytrekke binne en oarsom. In strân dat foldocht oan bepaalde kritearia oangeande it miljeu en feilichheid kinne in Blauwe Flagge hawwe.

Omdat der simmerdeis faak ferkearsopstoppingen op de rûtes nei it strân ta binne, lizze guon stêden as Amersfoart en Amsterdam sûnt in pear jier tydlike stêdsstrannen oan.

In strân mei in azuerblauwe see, wyt sân en palmbeammen wurdt ek wol in Bountystrân neamd.

Lokaasje-oantsjutting

Foar in lokaasje-oantsjutting op in Nederlânsk strân binne der as systemen:

geografyske koördinaten
kilometerpeallen: in iendiminsjonaal systeem (ôfstân lâns de kust fan it nulpunt ôf), tanimmend nei it suden. Sa is bygelyks de lokaasje fan de Scheveningske pier yn dit systeem 99,45.^[1]
ôfstân en rjochting t.o.f. in tichtbylizzend referinsjepunt, faak in strânopgong