Oranje Frijsteat
De Oranje Frijsteat (Oranje Vrystaat yn it Afrikaansk) wie de histoaryske foargonger fan de hjoeddeiske provinsje fan Súd-Afrika: Frijsteat. De Frijsteat, it gebiet tusken de Oranjerivier en de Faal, waard oprjochte troch de boeren, nei harren foartrek, en anneksearre troch it Feriene Keninkryk yn 1848. De Britten erkenden de ûnôfhinklikheid fan de Oranje Frijsteat op 17 febrewaris 1854, en it lân waard ûnôfhinklik op 23 febrewaris 1854, mei de ûndertekening fan it Kontrakt fan Bloemfontein. De frijsteat wie neamd nei de rivier Oranje (dy't op syn beurt wer ferneamd wie nei it Keningshûs fan Nederlân, de Oranje-Nassaus (1854-1904). De haadstêd fan de frijsteat wie Bloemfontein.
Hoewol't de Oranje Frijsteat in polityk en ekonomysk sterke republyk waard, wie it ferwikkele yn in lang duorjend konflikt mei de Britten, de Boere-oarloch. Bûnsgenoat yn dizze oarloch wie de bruorre-republyk Transvaal (Súd-Afrikaanske Republyk). Dizze oarloch duorre mar troch, oant it gebiet anneksearre waard troch de Britten as de Oranjerivierkoloanje. De koloanje waard yn 1910, ûnder presidint Steyn by de Uny fan Súd-Afrika foege.
Presidinten
[bewurkje seksje | boarne bewurkje]De presidinten fan de Oranje-Frystaat wiene:
| Termyn | Presidint | Oantekenings |
|---|---|---|
| 1854-1855 | Josias P. Hoffman | 1ste presidint |
| 1855-1859 | Jacobus Nicolaas Boshoff | 2de presidint |
| 1859-1863 | Marthinus Wessel Pretorius | 3de presidint, teffens presidint fan de Súd-Afrikaanske Republyk yn it tiidrek 1857–1863 en 1864–1871. |
| 1864-1888 | Johannes Henricus Brand | 4de presidint |
| 1889-1895 | Francis William Reitz | 5de presidint |
| 1896-1902 | Marthinus Theunis Steyn | 6de en lêste presidint |
| 29 maaie oant 31 maaie 1902 | Christiaan Rudolph de Wet | tydlik presidint, ûndertekener fan it Verdrag van Vereeniging. |
Postsegels
[bewurkje seksje | boarne bewurkje]De republyk begûn postsegels út te jaan yn 1868, en bleau dit dwaan oant 1897. It ienige ûntwerp dat brûkt waard bestie út in oranje beam, mei de ynskripsje Oranje Vrij Staat lâns de siden.
Oare "Frijsteaten"
[bewurkje seksje | boarne bewurkje]Oranje Frijsteat wie teffens de beneaming fan in yn 1970 oprjochte, maatskippijkrityske beweging. Sjoch ek: Kabouterbeweging.