Oat

Ut Wikipedy
oat
taksonomy
ryk planten (Plantae)
stamme blêdplanten (Euphyllophyta)
klasse bedutsensieddigen
   (Angiospermae)
skift gerseftigen (Poales)
famylje gerzen (Poaceae)
skaai hjouwerplanten (Avena)
soarte
Avena sterilis
Linnaeus, 1753

Oat[1][2], ile hjouwer[3] of wylde hjouwer[2] (Avena sterilis) is in ienjierrige plant út de gerzefamylje (Poaceae) en is de foarâlder fan hjouwer. Oat komt fan natuere foar yn Europa oant Sintraal-Azië en Noard-Afrika. De soarte is ferspraat nei Noard-Amearika.[4]

Oat komt foar as ûntúch yn nôt, flaaks en koalsiedikkers en yn bjirmen, op diken en stoartplakken. It oantal gromosomen is 2n = 42.

Oat wurdt 60-120 sm heech en hat woartels oant in meter djip.[5] De keale raaien hawwe 2-5 knopen. De blêdskie is keal, mar de ûnderste binne faak ferspraat behierre. It tonkje is 3-6 mm lang mei in fluezige râne. It blêd is 10-50 sm lang, 4-10 mm breed en sawol oan de basis as oan de râne koart behierre.

Oat bloeit fan juny oant augustus. De bloeiwize is in 10-40 sm lange en oant 20 cm brede piramidefoarmige plom mei útsteande tûken en hingjende ierkes. In ierke hat 2-3 blomkes en is sûnder tsjêfnulle 16-25 mm lang. De as fan it ierke is behierre. De ripe fruchten falle ôfsûnderlik ôf. De ûnderste, lansetfoarmige, keale tsjelktsjefkes hawwe 7-9 nerven en binne like lang as it ierke. De ûnderste, lansetfoarmige kroantsjefkes hawwe sân nerven, binne 15-20 mm lang en hawwe oan de top twa koarte tosken. De ûnderste helte is beset mei stive, faak brune hierren. De knikte tsjêfnulle is 15-40 mm lang en yn it ûnderste diel draaid. De helmhokjes binne 3 mm lang.

De nôtfrucht is ticht behierre en 7-8 mm lang. Se bliuwe oant 20 jier kymkrêftich.

Nammen yn oare talen[bewurkje seksje | boarne bewurkje]

De nammen yn oare talen:

  • Dútsk: Tauber Hafer
  • Ingelsk: Wild oat
  • Sweedsk: Storhavre

Boarnen, noaten en referinsjes[boarne bewurkje]

Boarnen, noaten en/as referinsjes:

  1. Zantema, J.W., Frysk Wurdboek: Frysk-Nederlânsk, Drachten/Ljouwert, 1984 (Utjouwerij A.J. Osinga/Fryske Akademy), ISBN 9 06 06 64 40X, s. 678.
  2. 2,0 2,1 Haan, Rienk de, en Sijens, Hindrik, Frysk Hânwurdboek, Ljouwert, 2008 (Fryske Akademy), ISBN 978-9 06 27 37 901, s. 1323..
  3. Franke, D. en Ploeg, D.T.E. van der, List fan Offisjele Fryske Plantenammen, Ljouwert, 1985 (Fryske Akademy), 3e printinge, s. 45.
  4. C.E. Hubbard: Grasses. A Guide to their Structure, Identification, Uses and Distribution in the British Isles. Penguin, Londen 1992, side 237. ISBN 0-14-013227-9
  5. Siegmund Seybold (Hrsg.): Schmeil-Fitschen interaktiv (cd-rom), Quelle & Meyer, Wiebelsheim 2001/2002, ISBN 3-494-01327-6
Wikimedia Commons Ofbylden dy't by dit ûnderwerp hearre, binne te finen yn de kategory Avena sterilis fan Wikimedia Commons.