Springe nei ynhâld

Oat

Ut Wikipedy
oat
taksonomy
ryk planten (Plantae)
stamme blêdplanten (Euphyllophyta)
klasse bedutsensieddigen
   (Angiospermae)
skift gerseftigen (Poales)
famylje gerzen (Poaceae)
skaai hjouwerplanten (Avena)
soarte
Avena sterilis
Linnaeus, 1753

Oat[1][2], ile hjouwer[3] of wylde hjouwer[2] (Avena sterilis) is in ienjierrige plant út de gerzefamylje (Poaceae) en is de foarâlder fan hjouwer. Oat komt fan natuere foar yn Europa oant Sintraal-Azië en Noard-Afrika. De soarte is ferspraat nei Noard-Amearika.[4]

Oat komt foar as ûntúch yn nôt, flaaks en koalsiedikkers en yn bjirmen, op diken en stoartplakken. It oantal gromosomen is 2n = 42.

Oat wurdt 60-120 sm heech en hat woartels oant in meter djip.[5] De keale raaien hawwe 2-5 knopen. De blêdskie is keal, mar de ûnderste binne faak ferspraat behierre. It tonkje is 3-6 mm lang mei in fluezige râne. It blêd is 10-50 sm lang, 4-10 mm breed en sawol oan de basis as oan de râne koart behierre.

Oat bloeit fan juny oant augustus. De bloeiwize is in 10-40 sm lange en oant 20 cm brede piramidefoarmige plom mei útsteande tûken en hingjende ierkes. In ierke hat 2-3 blomkes en is sûnder tsjêfnulle 16-25 mm lang. De as fan it ierke is behierre. De ripe fruchten falle ôfsûnderlik ôf. De ûnderste, lansetfoarmige, keale tsjelktsjefkes hawwe 7-9 nerven en binne like lang as it ierke. De ûnderste, lansetfoarmige kroantsjefkes hawwe sân nerven, binne 15-20 mm lang en hawwe oan de top twa koarte tosken. De ûnderste helte is beset mei stive, faak brune hierren. De knikte tsjêfnulle is 15-40 mm lang en yn it ûnderste diel draaid. De helmhokjes binne 3 mm lang.

De nôtfrucht is ticht behierre en 7-8 mm lang. Se bliuwe oant 20 jier kymkrêftich.

Nammen yn oare talen

[bewurkje seksje | boarne bewurkje]

De nammen yn oare talen:

  • Dútsk: Tauber Hafer
  • Ingelsk: Wild oat
  • Sweedsk: Storhavre

Boarnen, noaten en referinsjes

[boarne bewurkje]
Boarnen, noaten en/as referinsjes:

  1. Zantema, J.W., Frysk Wurdboek: Frysk-Nederlânsk, Drachten/Ljouwert, 1984 (Utjouwerij A.J. Osinga/Fryske Akademy), ISBN 9 06 06 64 40X, s. 678.
  2. 2,0 2,1 Haan, Rienk de, en Sijens, Hindrik, Frysk Hânwurdboek, Ljouwert, 2008 (Fryske Akademy), ISBN 978-9 06 27 37 901, s. 1323..
  3. Franke, D. en Ploeg, D.T.E. van der, List fan Offisjele Fryske Plantenammen, Ljouwert, 1985 (Fryske Akademy), 3e printinge, s. 45.
  4. C.E. Hubbard: Grasses. A Guide to their Structure, Identification, Uses and Distribution in the British Isles. Penguin, Londen 1992, side 237. ISBN 0-14-013227-9
  5. Siegmund Seybold (Hrsg.): Schmeil-Fitschen interaktiv (cd-rom), Quelle & Meyer, Wiebelsheim 2001/2002, ISBN 3-494-01327-6
Wikimedia Commons Ofbylden dy't by dit ûnderwerp hearre, binne te finen yn de kategory Avena sterilis fan Wikimedia Commons.