Josef Hoene-Wronski

Josef Hoëné-Wronski (Wolsztyn, 1776 - Neuilly, 1853) wie in Poalsk militêr, wiskundige en profeet.

Hoëné-Wronski is berne ûnder de namme Josef Hoëné, mar koart nei syn houlik yn 1810 feroare er syn namme nei Hoëné-Wronski.

Wronski wie luitenant-kolonel yn it Poalske leger ûnder de (mislearre) Poalske Opstân fan 1794 tsjin 'e Russen. Hy ferfear nei Frankryk en sette him dêr ta wenjen yn 'e stêd Marseille. Yn 1800 is er Frânsk steatsboarger wurden. Yn 1810 gong er nei Parys. Hy waard professor yn 'e metafysika.

Njonken syn bydragen yn 'e wiskunde, wêrûnder de Wronski-determinant, wie er aktyf yn foarsizzingen en polityk. Sa skreau er ûnder oaren in tal pamfletten oan ferskate politike pommeranten, mei goerie op it mêd fan polityk. Hy ûntwikkele ek in tastel, om foarsizzingen mei te meitsjen, de prognometer.

Wurk

Frânstalich:

Critique de la Théorie des fonctions générales de M. Pierre-Simon Laplace (1819)
Adresse aux nations civilisées sur leur sinistre désordre révolutionnaire (1848)
Document historique (secret) sur la révélation des destinées providentielles des Nations Slaves, et supplément (1948)
Dernier appel aux hommes supérieurs de tous les pays, pour mettre fin au sinistre désordre révolutionnaire du Monde Civilisé; et appel spécial au Gouvernement français suivis de prédictions scientifiques sur l'avenir de l'Europe (1849)
Les cent pages décisives pour S.M. l'Empereur de Russie, roi de Pologne et supplément (1850)
Epitre secrete à S.A. le Prince Louis-Napoléon, Président de la République Française, sur les destinées de la France, et généralement du Monde Civilisé dans l'occident (1851)
Canon logarithmorum, s.d.