Derk Roelof Mansholt
.jpg)
Derk Roelfs Mansholt (Ditzumerhammrich, 29 maart 1842 – Grins, 1 augustus 1921) wie in Grinslânske boer en politikus. Hy korrespondearre mei Multatuli en wie in skoftlang sympatisant fan Ferdinand Domela Nieuwenhuis.
Biografy[bewurkje seksje | boarne bewurkje]
Mansholt waard berne in it Eastfryske part fan it Reiderlân, doe hearrende by it Keninkryk Hannover, as soan fan Ubbo Janssen Mansholt en Teetje Jochums Schmidt.[1] Yn 1866 ferhuze er mei syn âlden nei Eexta yn Grinslân. Trjie jier letter boaske er Aaltje Willems Dijkhuis en setten se útein mei harren eigen pleats yn Meeden. Nei syn naturalisaasje ta Nederlanner waard er lid fan de gemeenteried fan Meeden.
Oars as de measte grutboeren yn Grinslân wie Mansholt gjin liberaal. Hy wie foarstanner fan it algemien kiesrjocht en ûntwikkele him fan radikaal ta meistanner fan Ferdinand Domela Nieuwenhuis. Hy stie foar it ôfskaffen fan priveegrûnbesit en wie mei-oprjochter fan de Bûn foar Lânnasjonalisaasje, dochs letter feroare er fan dat stânpunt en wie er gjin foarstanner mear fan lânnasjonalisaasje.
Yn 1874 begûn er te korrespondearjen mei Multatuli. Oanlieding dêrfoar wie in ynstjoerd stik fan Mansholt yn de Nieuwe Rotterdamsche Courant oer de Atjehkriich.[2]
Hoewol't er polityk warber wie, wie Mansholt boppe alles boer. Hy wie autodidakt en socht hieltyd nei mooglikheden en ferheegje de produksje. Hy wie lid fan de Groninger Maatschappij van Landbouw en mei-oprjochter fan it Nederlandsch Landbouw Comité. Yn 1882 kocht er de pleats Torum. Syn broer, Jochem Helmers Mansholt, begûn in feredelingsbedriuw op Fletum, dat hjoed-de-dei noch hieltyd bestiet.[3]
Hy wie in stikmannich kear kandidaat foar de Keamerferkiezings, mar waard net ienris keazen.[4][5]
Hy ferstoar op 1 augustus 1921 yn Grins dêr't hy en syn frou sûnt 1906 wennen.[6] Mansholt krige seis bern. Twa fan syn bern, soan Lambertus Helbrig Mansholt en dochter Theda Mansholt, hawwe bliuwende spoaren efterlitten. De meast ferneamde neikomling is lykwols syn pakesizzer Sicco, soan fan Lambertus.[7]
Skaken[bewurkje seksje | boarne bewurkje]
Mansholt skaakte sûnt syn bernetiid mei syn broer. Hy wie de oprjochter fan de doarpsferienings Anderssen yn Meeden (1879) en De Marne yn Ulrum (1883). Mei Multatuli allyk mei Multatuli syn frou, spile er korrespondinsjeskaken.[8][9] Yn 1906 waard er lid fan skaakselskip S.G. Staunton yn Grins.[10] Dêr waard er yn 1908 oer Jan Frederik Heemskerk ferkeazen ta foarsitter, in funksje dy't er oant 1913 hie. Hy bleau oant syn ferstjerren lid fan de feriening.[11]
Bibliografy Derk Roelfs Mansholt[bewurkje seksje | boarne bewurkje]
- Mijne zelfverdediging (1892)
- Wat is de beste wijze van stalmestbewaring (1892)
- De ontwerpplannen der Zuiderzee-commissie (Grins 1893)
- De kanalisatie van Westerwolde, een practisch voorbeeld hoe in Nederland de woeste gronden ontgonnen moeten worden. Wynskoat (1894)
- Internationale arbeidsverdeeling en de prijsvorming van het broodkoren (Sint-Anne 1896)
- De stikstofvoeding der landbouwcultuurgewassen met U.J. Mansholt (Doardt 1900)
- Vrijhandel, fiscaliteit of bescherming? (Grins 1904)
- De donkere zijde van den handel (Grins 1907)
- Vor einem halben Jahrhundert (Auwerk 1909)
- Het bankroet van de vrijhandelsleer (oersetting fan in boek fan Jules Domergue mei kommentaar troch Derk Roelfs Mansholt (1909)
- Landbouwhuishoudonderwijs voor de vrouwelijke landbevolking. Rapport [mei J. Heidema en J.B. Westerdijk] (Grins 1910)
- Het wetsontwerp op de afsluiting en indijking der Zuiderzee. Eenige kritische beschouwingen (Grins 1917)
- Een en ander uit de geschiedenis der Groninger Maatschappij van Landbouw en Nijverheid. Vervolg 1913-1918 (Grins 1919)
- De waterschapslasten in de diverse provincies
- Bedijkingen van Hollandsche ondernemers aan den Dollard in het midden der vorige eeuw. Tijdschr. voor de volkstaal (1916)
Keppelings om utens[bewurkje seksje | boarne bewurkje]
- Uit Zeeklei gebakken troch Kees Opmeer, De geschiedenis van de familie Mansholt, verhalen en beelden uit het privé archief https://www.gacreatief.nu/uit_zeeklei_gebakken/
- K. ter Laan Multatuli en twee van zijn discipelen mansholt en de raaf met brieven van en over Multatuli (1949) útjouwerij Brill Archive [2] op 24 juny 2023
- It weromtinken fan de jonge jierren fan Derk Roelfs Mansholt Von einem Jahrhundert oerset yn it boek Jaren tussen Graan en Slik, www.voermanrahder.com
|
Ofbylden dy't by dit ûnderwerp hearre, binne te finen yn de kategory Derk Roelof Mansholt fan Wikimedia Commons. |