Ynsekte-iters

Ynsekte-iters
Taksonomy
ryk:	dieren (Animalia)
stamme:	rêchstringdieren (Chordata)
ûnderstamme:	wringedieren (Vertebrata)
klasse:	sûchdieren (Mammalia)
skift:	ynsekte-iters (Eulipotyphla)
Waddell, Okada en Hasegawa, 1999

De ynsekte-iters (wittenskiplike namme: Eulipotyphla) foarmje in skift fan 'e klasse fan 'e sûchdieren (Mammalia), dy't tsjintwurdich de famyljes fan de stikelbargen, mollen, pipermûzen en solenodons omfettet, en teffens de útstoarne Westyndyske pipermûzen. Foarhinne, doe't dit skift noch de Latynske namme fan Insectivora droech, waarden ek de toepaja's, hûdfleaners, springpipermûzen, tenreks en goudmollen derta rekkene, mar dy yndieling is sûnt de twadde helte fan 'e njoggentiger jierren efterhelle. Ek de teory dat de stikelbargen net in ûnderdiel mar in sustergroep (mei as namme de Erinaceomorpha) fan 'e ynsekte-iters wêze soene, is ûnderwilens wjerlein.

Skiftopbou

skift ynsekte-iters (Eulipotyphla) famylje mollen (Talpidae) ûnderfamylje mollen fan 'e Alde Wrâld (Talpinae) tûke desmans (Desmanini) skaai Pyreneeske desmans (Galemys): 1 soarte skaai Russyske desmans (Desmana): 1 soarte tûke echte mollen fan de Alde Wrâld (Talpini) skaai Aziatyske mollen (Euroscaptor): 8 soarten skaai Eastaziatyske mollen (Mogera): 9 soarten skaai echte mollen (Talpa): 9 soarten skaai koartsnútmollen (Scaptochirus): 1 soarte skaai wytsturtmollen (Parascaptor): 1 soarte tûke Japanske pipermûsmollen (Urotrichini) skaai echte Japanske pipermûsmollen (Urotrichus): 1 soarte skaai truepipermûsmollen of True's pipermûsmollen (Dymecodon): 1 soarte tûke langsturtmollen (Scaptonychini) skaai langsturtmollen (Scaptonyx): 1 soarte tûke pipermûsmollen fan de Nije Wrâld (Neurotrichini) skaai pipermûsmollen fan de Nije Wrâld (Neurotrichus): 1 soarte ûnderfamylje mollen fan de Nije Wrâld (Scalopinae) tûke echte mollen fan de Nije Wrâld (Scalopini) skaai boarstelmollen (Parascalops): 1 soarte skaai Eastamerikaanske mollen (Scalopus): 1 soarte skaai Gansûmollen (Scapanulus): 1 soarte skaai Westamerikaanske mollen (Scapanus): 3 of 4 soarten (ôfhinklik fan 'e fraach oft de anthonymol in selsstannige soarte of in ûndersoarte is) tûke stjernoasmollen (Condylurini) skaai stjernoasmollen (Condylura): 1 soarte ûnderfamylje pipermûsmollen (Uropsilinae) skaai pipermûsmollen (Uropsilus): 4 soarten famylje pipermûzen (Soricidae) incertae cedis (yndieling ûnwis) skaai Amphisorex † skaai Mysarachne † skaai Oligosorex † skaai Planisorex † skaai Siwalikosorex † ûnderfamylje Afrikaanske wyttoskpipermûzen (Myosoricinae) skaai Afrikaanske molpipermûzen (Surdisorex): 3 soarten skaai Kongopipermûzen (Congosorex): 3 soarten skaai mûspipermûzen (Myosorex): 19 soarten ûnderfamylje Allosoricinae † skaai Allosorex † skaai Paenelimnoecus † ûnderfamylje Crocidoricinae † skaai Crocidosorex † ûnderfamylje Heterosoricinae † skaai Dinosorex † skaai Domninia † skaai Gobisorex † skaai Heterosorex † skaai Ingentisorex † skaai Lusorex † skaai Mongolosorex † skaai Paradomnina † skaai Pseudotrimylus † skaai Quercysorex † skaai Trimylus † skaai Wilsonosorex † ûnderfamylje Limnoecinae † skaai Augustidens † skaai Limnoecus † skaai Stirtonisorex † ûnderfamylje readtoskpipermûzen (Soricinae): incertae cedis (yndieling ûnwis) skaai Deinsdorfia † skaai Hemisorex † skaai Peisorex † skaai Zelceinae † tûke Amerikaanske koartsturtpipermûzen (Blarinini) skaai Adeloblarina † skaai Amerikaanske koartsturtpipermûzen (Blarina): 4 soarten skaai Blarinoides † skaai koartearpipermûzen (Cryptotis): 33 soarten skaai Mafia † skaai Paracryptotis † skaai Shikamainosorex † skaai Sulimskya † skaai Tregosorex † tûke Aziatyske koartsturtpipermûzen (Blarinellini) skaai koartsturtpipermûzen (Blarinella): 3 soarten tûke Aziatyske molpipermûzen (Anourosoricini) skaai Aziatyske molpipermûzen (Anourosorex): 4 soarten tûke langsturtpipermûzen (Soricini) skaai Alloblarinella † skaai Alluvisorex † skaai Anchiblarinella † skaai Antesorex † skaai Carposorex † skaai Clapasorex † skaai Cokia † skaai Dimylosorex † skaai Drepanosorex † skaai Florinia † skaai langsturtpipermûzen (Sorex): 77 soarten skaai Lartetium † skaai Paenepetenyia † skaai Petenyia † skaai Srinitium † skaai Ulmensia † tûke wetterpipermûzen fan de Alde Wrâld (Nectogalini) skaai Allopachyura † skaai Amblycoptus † skaai Anourosoricodon † skaai Arctisorex † skaai Aziatyske wetterpipermûzen (Chimarrogale): 6 soarten skaai Beckiasorex † skaai Beremendia † skaai brúntoskpipermûzen (Episoriculus): 4 soarten skaai Crusafontina † skaai Hesperosorex † skaai Macroneomys † skaai Mediterrane pipermûzen (Nesiotites) † (3 útst. soarten) skaai Nectogalinia † skaai Neomysorex † skaai Paranourosorex † skaai Sikkimpipermûzen (Soriculus): 1 soarte skaai Sineeske pipermûzen (Chodsigoa): 8 soarten skaai Tibetaanske wetterpipermûzen (Nectogale): 1 soarte skaai wetterpipermûzen (Neomys): 3 soarten tûke woastynpipermûzen (Notiosoricini) skaai grutte woastynpipermûzen (Megasorex): 1 soarte skaai grize pipermûzen (Notiosorex): 4 soarten ûnderfamylje wyttoskpipermûzen (Crocidurinae) skaai bûnte pipermûzen (Diplomesodon): 1 soarte skaai echte wyttoskpipermûzen (Crocidura): 179 soarten skaai grousturtpipermûzen (Suncus): 18 soarten skaai grutkoppipermûzen of Kongoteisterpipermûzen (Paracrocidura): 3 soarten skaai Miosorex † skaai pânserpipermûzen (Scutisorex): 2 soarten skaai pearsonpipermûzen of Pearsons pipermûzen (Solisorex): 1 soarte skaai pipermûzen fan Kelaart (Feroculus): 1 soarte skaai Ruwenzoripipermûzen (Ruwenzorisorex): 1 soarte skaai Similisorex † skaai Soricella † skaai wâldpipermûzen (Sylvisorex): 13 soarten famylje solenodons (Solenodontidae) skaai solenodons (Solenodon): 2 soarten famylje stikelbargen (Erinaceidae) incertae cedis (yndieling ûnwis) skaai Sylvacola † ûnderfamylje Amphilemurinae † skaai Alsaticopithecus † skaai Amphilemur † skaai Gesneropithex † skaai Macrocranion † skaai Pholidocercus † ûnderfamylje hierychels (Galericinae) skaai Deinogalerix † skaai Filipynske hierychels (Podogymnura): 2 soarten skaai grutte hierychels (Echinosorex): 1 soarte skaai Hainanhierychels (Neohylomys): 1 soarte skaai lytse hierychels (Hylomys): 3 soarten skaai pipermûshierychels (Neotatracus): 1 soarte ûnderfamylje stikelychels (Erinaceinae): skaai Afrikaanske stikelbargen (Atelerix): 4 soarten skaai Afro-Aziatyske stikelbargen (Paraechinus): 4 soarten skaai Amphechinus † skaai Jeraziatyske stikelbargen (Erinaceus): 4 soarten skaai langearstikelbargen (Hemiechinus): 2 soarten skaai Sineeske stikelbargen (Mesechinus): 2 soarten famylje Westyndyske pipermûzen (Nesophontidae) † skaai Westyndyske pipermûzen (Nesophontes) †

Boarnen, noaten en referinsjes

Boarnen, noaten en/as referinsjes:

Foar oare boarnen en fierdere literatuer, sjoch ûnder: References, op dizze side.