Wilker
(Trochferwiisd fan Willeker)
In wilker (ek willeker of wilkere) is in Aldfrysk wurd foar 'eat dat goedfûn en besletten is'.
De feroarderingen fan min ofte mear autonome mienskippen (gildes, dielen, gritenijen ) hjitte wilkeren. Ut de Midsiuwen binne yn Fryslân bekend:
- Wilker fan de Upstalbeam: sjoch Upstalbeamstatút.
- Wilker fan de Fiif Dielen: Oerienkomsten foar it distrikt De Fiif Dielen út de 13e en 14e iuw. Dy binne oerlevere yn de Aldfryske hânskriften Druk, Jus Muncipale en Kodeks Unia.
- Wilker fan Utingeradiel: Waard yn 1450 opsteld troch rjochters en folk fan Utingeradiel, op in gearkomst yn Nes. De geastliken hienen neffens dizze wilker frijwat macht yn wrâldske oangelegenheden.
- Wilker fan Wildinge: Yn 1379 foar it súdlike diel fan it distrikt Wildinge en opsteld troch de dêrûnder fallende doarpen. Nau besibbe oan in yn Kodeks Furmearius oerlevere wilker foar it súdeastlik oanslutende gebiet.
- Wilker fan Wymbritseradiel: yn 1404 troch de geastliken fan Wymbrits opsteld. Se geane oer it wrâldske rjocht en fertoane, oars as de measte wilkers fan dy tiid, dúdlik in romano-kanonistyske ynslach. Oerlevere yn it Aldfryske hânskrift Jus Muncipale.
Sjoch ek
[bewurkje seksje | boarne bewurkje]| Boarnen, noaten en/as referinsjes: |
|