Besjoch de boarne foar The Dalles Daam

{{Ynfoboks bouwurk
| namme                       = The Dalles Daam <br> ''The Dalles Dam''
| ôfbylding                   = Epa-archives the dalles dam-cropped.jpg
| ôfbyldingsbreedte           = 260
| ôfbyldingstekst             = Loftfoto fan The Dalles Daam
| lân                         = {{Flagge US}} [[Feriene Steaten]]
| bestjoerlike ienheid 1      = steat
| namme bestjoerlike ienheid 1= [[Ofbyld:Flag of Oregon.svg|20px|border]] [[Oregon]] <br> [[Ofbyld:Flag_of_Washington.svg|20px|border]] [[Washington (steat)|Washington]]
| bestjoerlike ienheid 2      = 
| namme bestjoerlike ienheid 2= 
| bestjoerlike ienheid 3      = 
| namme bestjoerlike ienheid 3= 
| plak                        = [[The Dalles (Oregon)|The Dalles]] <br> [[Dallesport (Washington)|Dallesport]]
| adres                       = 
| koördinaten                 = {{Koördinaten yn tekst|45_36_44_N_121_08_04_W_scale:12500_type:landmark_region:US-WA|45° 36' 44" N 121° 08' 04" W}} 
| type bouwurk                = [[keardaam]]
| subtype                     = 
| keatling                    = 
| boujier                     = [[1957]]
| sloopjier                   = 
| arsjitekt                   = 
| yngenieur                   = 
| boustyl                     = 
| oerbrêget                   = 
| tunnelet ûnder              = 
| wei of spoar                = 
| monumintale status          = 
| monumintnûmer               = 
| hichte                      = 61 m
| lingte                      = 2.693 m
| breedte                     = 73 m
| draachkrêft                 = 65.000 m³/s
| oerflak                     = 
| tal ferdjippings            = 
| tal keamers                 = 
| kapasiteit                  = 0,43 km³ (reservoir) <br> 1878,3 MW (elekrtr. opwekking)
| kosten                      = 
| webside                     = 
| ôfbylding2                  = 
| ôfbyldingstekst2            = 
| ôfbylding3                  = 
| ôfbyldingstekst3            = 
| mapname                     = Oregon
| lat_deg                     = 45
| lat_min                     = 36
| lat_sec                     = 44 
| lat_dir                     = N
| lon_deg                     = 121
| lon_min                     = 8
| lon_sec                     = 4
| lon_dir                     = W
| tekst by posysjekaart       = lokaasje yn Oregon
}}
[[Ofbyld:ThDllsDam1.jpg|300px|thumb|left|The Dalles Daam mei op eftergrûn [[Mount Hood]]]]
[[Ofbyld:Pacific Northwest River System.png|300px|thumb|left|Boezemmarsysteem yn it noardwesten fan de Feriene Steaten]]
De '''The Dalles Daam''' (Ingelsk: ''The Dalles Dam'') is in betonnen keardaam yn de rivier de [[Kolumbia (rivier)|Kolumbia]] 3 km eastlik fan de stêd [[The Dalles (Oregon)|The Dalles]] yn de steat [[Oregon]], [[Feriene Steaten]]. De Kolumbia foarmet de grins tusken de steaten Oregon en [[Washington (steat)|Washington]] en ferbynt de county's [[Wasco County (Oregon)|Wasco]] yn Oregon mei [[Klickitat County (Washington)|Klickitat]] yn Washington. De tichtst by lizzende plakken yn Washington binne [[Dallesport (Washington)|Dallesport]] en [[Wishram (Washington)|Wishram]]. 
De [[U.S. Army Corps of Engineers]] sette mei it bouwurk útein yn 1952 en foltôge hjirmei fiif jier letter. Hjirmei ûntstie de [[Celilo Mar]] eastlik fan de daam en dit waard in 39 km lang boezemmar dy't einiget by de [[John Day Daam]]. By it ûntstean fan de nije boezemmar strûpten de eardere [[Celilo Falls|Celilowetterfallen]] en inkelde fiskersdoarpen oan wjerskanten fan de rivier ûnder. Dit wiene in ekonomysk en kultureel mulpunt fan de [[yndianen]] en it âldste kontinú bewenne gebiet yn [[Noard-Amearika]]. Op 10 oktober 1957 seagen hûnderten taskôgers hoe't it steigjende wetter de wetterfallen en it doarp [[Celilo Village (Oregon)|Celilo]] ûnderstrûpten. Sa'n 40 âlde [[Petroglyf|petroglifen]] waarden foar de tiid noch weihelle en bewarre foar't hja ynstallearre binne yn it ''Columbia Hills State Park'', dat 9km eastlik oan de Washingtonkant leit.

De daam stiet op in hichte fan 24 meter boppe seenivo en sels hat it in hichte fan 61 meter. De totale lingtme bedraacht 2693 meter. De daam is in wichtige opwekker fan [[elektrisiteit]] troch wetterkrêft. Yn de daam stiet in totaal fermogen fan 1800 megawatt opsteld. Der is in [[skutslûs]] oanlein om de skipfeart net te blokkearen. Foar de fisken is der in fiskpassaazje oanlein. It tefolle oan wetter wurdt ôffierd fia in needoerlaat, dy't in lingtme fan 420 meter hat.

De betsjinning fan de daam is yn hannen fan de U.S. Army Corps of Engineers en de wetterkrêft dat út de daam helle wurdt is betsjinne troch [[Bonneville Power Administration]]. It is in ûnderdiel fan in útwreide systeem fan damen yn de rivierren de Kolumbia en de [[Snake (rivier)|Snake]].

==Keppeling om utens==
* [http://www.nwp.usace.army.mil/Locations/Columbia-River/The-Dalles/ The Dalles Lock & Dam] - Thússide fan US Army Corps of Engineers
* [https://books.google.com/books?id=SeEDAAAAMBAJ&pg=PA138&=true#v=onepage&q&f=true "The Dalles Dam to Submerge Famous Indian Fishing Spot."] - ''Popular Mechanics'' April 1956, siden 138-140

{{boarnen|boarnefernijing=
Foar boarnen en oare literatuer, sjoch ûnder: [http://en.wikipedia.org/wiki/The Dalles Dam ''References'', op dizze side].
----
{{commonscat|The Dalles Dam}}
}}

{{Koördinaten|45_36_44_N_121_08_04_W_scale:12500_type:landmark_region:US-WA|45° 36' 44" N 121° 08' 04" W}} 

[[Kategory:Keardaam yn de Kolumbia]]
[[Kategory:Keardaam yn de Feriene Steaten]]
[[Kategory:Bouwurk yn Oregon]]
[[Kategory:Bouwurk yn Washington (steat)]]
[[Kategory:Bouwurk út 1957]]