Strjitte fan Hormûz

Strjitte fan Hormûz
geografy
type wetter	seestrjitte
lokaasje	tusken it fêstelân fan    West-Aazje en it    Arabysk Skiereilân
lân	Fer. Arabyske Emiraten Iraan Omaan
koördinaten	26°36′ N, 56°30′ E
ûnderdiel fan	Perzyske Golf / Golf fan Omaan
sifers
maks. lingte	167 km
maks. breedte	96 km
oerflak	±11.000 km²
djipste punt	198 m
Traffic Separation Scheme (TSS), oanjûn mei blauwe pylken

De Strjitte fan Hormûz of Strjitte fan Ormoes (Perzysk:تنگه هرمز , Arabysk: مضيق هرمز) is in seestrjitte tusken de Perzyske Golf in it westen en de Golf fan Oman yn it easten. Benoarden dit wetter leit Iran en yn it suden lizze de Feriene Arabyske Emiraten en in eksklave fan Oman.

Yn de strjitte lizze ferskate eilannen. Hormûz, Kish, Qishm, Aboe Musa en de Grutte en Lytse Tunbs. Dize eilannen binne strategysk fan grut belang.

Strategysk belang

De Strjitte fan Hormûz is in wichtige skipfeartrûte, benammen foar it ferfier fan ierdoalje út de Golfregio; it is de iennige útgong fan de Perzyske Golf. Trochstrings komme eltse dei sa'n 15 tankers mei 16.5 oant 17 miljoen fetten rauwe oalje troch dizze seestrjitte. Dit is 40% fan alle oalje yn de wrâld dat mei it skip ferfierd wurdt, en 20% fan alle wûne oalje yn de wrâld.

Op in parsekonferinsje op 18 desimber 1997 ferklearre pleatferfangend minister fan Bûtenlânske Saken fan Iran Abbas Maleki, dat Iran de frije skipfeart stipet, mar dat Iran wol it rjocht hat om de Strjitte te sluten yn gefal at it bedrige wurdt.

Ek yn it ferline wie de strjitte al strategysk wichtich. De Portugezen stiften der yn de 16e iuw in hannelspost op it eilân Hormuz. Dy waard lykwols yn 1622 troch sjah Abbas I mei help fan ûnder oaren de Ingelsman William Baffin ferovere en sa waarden de Portugezen út Iran ferdreaun. Abbas stifte doe de stêd Bandar Abbas, mei de bedoeling kontrôle oer it skipfeartferkear te krijen. De VOC krige doe in hannelspost yn dy stêd.

Navigaasje

Skippen moatte yn de seestrjitte in Traffic Separation Scheme (TSS) oanhâlde, wat de skipfeart nei en fan de Perzyske Golf út elkoar hâldt om it risiko fan oanfarringen te beheinen. De farwei is ferdield yn twa banen fan 2 km breed, ien foar hinne en ien foar werom, dy't twa km út elkoar lizze.