Besjoch de boarne foar Stedhûs fan Boalsert

{{Ynfoboks bouwurk
| namme                       = 
| ôfbylding                   = Stadhuis Bolsward 37.JPG
| ôfbyldingsbreedte           = 260
| ôfbyldingstekst             = Stedhûs fan Boalsert
| lân                         = {{NEDf}}
| bestjoerlike ienheid 1      = provinsje
| namme bestjoerlike ienheid 1= {{FRLf}}
| bestjoerlike ienheid 2      = gemeente
| namme bestjoerlike ienheid 2= [[Ofbyld:Flagge fan Súdwest-Fryslân.png|20px]] [[Súdwest-Fryslân]]
| bestjoerlike ienheid 3      = 
| namme bestjoerlike ienheid 3= 
| plak                        = [[Ofbyld:Bolsward_flag.svg|20px]] [[Boalsert]]
| adres                       = Jongemastrjitte 2
| koördinaten                 = {{Koördinaten yn tekst|53_03_43_N_5_31_23_E_scale:12500_type:landmark_region:NL|<small>53° 3' 43" N 5° 31' 23"E</small>}} 
| type bouwurk                = [[stedhûs]]/[[waach]]
| subtype                     = 
| keatling                    = 
| boujier                     = 1614-1617 
| sloopjier                   = 
| arsjitekt                   = [[Jacob Gysberts]]
| yngenieur                   = 
| boustyl                     = Frysk [[mariënisme]]
| oerbrêget                   = 
| tunnelet ûnder              = 
| wei of spoar                = 
| monumintale status          = [[Ofbyld:Monumentenbordje 2014.svg|12px]] [[ryksmonumint]]
| monumintnûmer               = 9836 <ref>[https://monumentenregister.cultureelerfgoed.nl/monumenten/9836 Rykstsjinst foar it Kultureel Erfgoed]</ref>
| hichte                      = 
| lingte                      = 
| breedte                     = 
| draachkrêft                 = 
| oerflak                     = 
| tal ferdjippings            = 
| tal keamers                 = 
| kapasiteit                  = 
| kosten                      = 
| webside                     = 
| ôfbylding2                  = 
| ôfbyldingstekst2            = 
| ôfbylding3                  = 
| ôfbyldingstekst3            = 
| mapname                     = Boalsert-Sintrum
| mapwidth                    = 
| lat_deg                     = 53
| lat_min                     = 3
| lat_sec                     = 43
| lat_dir                     = N
| lon_deg                     = 5
| lon_min                     = 31
| lon_sec                     = 23
| lon_dir                     = E
| tekst by posysjekaart       = 
}}
It '''Stedhûs fan Boalsert''' is it [[stedhûs]] fan de Fryske stêd [[Boalsert]] en waard boud tusken [[1614]]-[[1617]], dy't in gebou út [[1474]] ferfong. It hat de status fan [[ryksmonumint]].

== Skiednis ==
De ûntwerper en makker fan it houtfykwurk yn de riedseal wie [[Jacob Gysbert]], de heit fan de Fryske dichter [[Gysbert Japicx]], wylst Abraham Jacobs de timmerman en Marten Dominici de stedsmitselder wiene. It stedhûs waard boud yn de jierren 1614 - 1617. It ferfong in gebou út 1474, dy't in oarspronklike funksje as [[waach]] hie.<br> 
It riedhûs is boud yn de styl fan it Frysk [[maniërisme]]. Boppe it trepbordes, dat yn [[1768]] fernijd waard, sitte boppe de haadyngong trije bylden mei gouden foarwerpen: in waachskeal, in anker en in boek. Dêrboppe noch in byld en in sinnewizer. It gebou hat oan de boppekant fan de foargevel in [[Fries (keunst)|fries]] mei in saneamde [[rolwurkgevel]].

It sânstiennen yngongsportaal mei ioanyske pylders yn mariënistyske styl wurde ôfsletten edikula mei dêryn in byld fan de [[kardinale deugden]] ''Iustitia'' (rjochtfeardigens) dy't flankearre wurdt troch ''Spes'' (leauwe) en ''Fides'' (hope) en op it ôfslutende fonton ''Charitas'' (leafde).

It stedhûs hat in achtkante toer mei in liedklok (1619) fan [[Hans Falck]], in klok (1680) fan [[Petrus Overney]] en in [[beiaard]] út 1955. Op de grutte klok fan it klokkespul stiet in râneskrift: ''Tel zorgvuldig de uren welke mijn stem verkondigt: een van die vele zal uw laatste zijn''. 

Yn it [[sûterrên]] stie ek in waach en wie dêrtroch ien fan de [[Waachgebouwen yn Fryslân]] dy't yn it stedhûs fêstige wie. Der hinget noch in grutte waachskeal. De finzenpoarte late nei de finzenis boppe yn it gebou.

Yn de perioade 1892 oant 1895 waard it stedhûs restaurearre neffens in plan fan de Rotterdamske arsjitekt [[Jan Verheul]]. 

Sûnt Boalsert yn 2011 opgie yn de gemeente [[Súdwest-Fryslân]] wurdt it gebou hast ner mear brûkt. It pân krige in nije bestimming nei in grutte ferbouwing. Yn 2019 waard de houten opbou fan de toer fuort takele foar weropbou omreden dat it houtwurk troch de bûnte knaachtuorre oantaaste wie. Troch de balken fan it boppeste part fan de toer wie hinne fretten. Yn juny 2021 waard de toer nei it weropbouwen weromset.<ref>[https://www.omropfryslan.nl/fy/nijs/1066557/boalsert-hat-syn-toer-mist-nei-twa-jier-is-de-spits-werom-op-it-stedhus ''Boalsert hat syn toer mist. Nei twa jier is de spits werom op it stedhûs''] [[Omrop Fryslân]], 10 juny 2021</ref>

== Kultureel sintrum ==
Ein 2021 waard it stedhûs nei in ferbouwing yn gebrûk nommen as gemeentekantoar en it kultureel sintrum ''[http://detiid.nl/ De Tiid]''. Dêr wurde in museum, kafee, biblioteek, gemeenteloket, gemeente-argyf, de âldheikeamer Boalsert en [https://www.gysbertjapicx.nl/ Gysbert Japikshûs] yn ûnderbrocht. Sûnt 26 july 2022 is it [[Titus Brandsma Museum]] dêr ek yn fêstige.

== Fotogalery fan it stedhûs ==
<gallery>
Ofbyld: Stadhuis Bolsward 05.JPG|Efterkant
Ofbyld: Stadhuis Bolsward 62.JPG|Foarkant yngong, bordes
Ofbyld: Stadhuis Bolsward 52.JPG|Raam, anno 1614
Ofbyld:Stadhuis Bolsward bordes.jpg|Bordes 
Ofbyld:Stadhuis Bolsward2.jpg|Foargevel
Ofbyld:Stadhuis Bolsward interieur.jpg|Fragmint houtfykwurk troch Japick Gysberts
Ofbyld: Stadhuis Bolsward 51.JPG|Waach
Ofbyld: Stadhuis Bolsward 10.JPG|Wapenskyld
Ofbyld: Stadhuis Bolsward 07.JPG|Finzepoarte
</gallery>

{{Boarnen|boarnefernijing=
;Noaten
{{Reflist}}
;Boarnen
* {{Aut|Ronald Stenvert}} [https://www.dbnl.org/tekst/sten009monu06%2001/sten009monu06%2001%200031.php Stedhûs fan Boalsert] yn ''Monumenten in Nederland. Fryslân'' (2000). Seist, Rykstsjinst foar de Monumintesoarch. Swol, Waanders Utjouwers
}}
{{CommonsBalke|Stadhuis (Bolsward)|Stedhûs fan Boalsert}}

{{StedhuzenFryslân}}
{{WaachgebouwenFryslân}}
{{Koördinaten|53_04_00_N_5_31_00_E_region:NL_type:building|53° 04' NB 5° 31' EL}}
[[Kategory:Bouwurk yn Boalsert]]
[[Kategory:Bouwurk yn Súdwest-Fryslân]]
[[Kategory:Boalsert (gemeente)]]
[[Kategory:Waachgebou yn Fryslân]]
[[Kategory:Earder gemeentehûs yn Fryslân]]
[[Kategory:Stedhûs|Boalsert]]))
[[Kategory:Ryksmonumint yn Boalsert]]
[[Kategory:Ryksmonumint yn Súdwest-Fryslân]]
[[Kategory:Bouwurk út 1474]]
[[Kategory:Bouwurk sloopt yn 1614]]
[[Kategory:Bouwurk út 1617]]