Springe nei ynhâld

Ryn

Ut Wikipedy
Ryn
De Ryn mei it streamgebiet
De Ryn mei it streamgebiet
geografy
lân   Switserlân,
Lychtenstein
Eastenryk,
Dútslân,
Frankryk,
Nederlân
ûntspringt yn flagge fan Switserlân   Alpen
lokaasje boarne 46° 38' 24.3" NB, 8° 39' 29.8" EL
mûnet út yn flagge fan Nederlân Noardsee
lokaasje mûning 51° 58' 54" NB, 4° 04' 50.0" EL
sifers
lingte 1.238,8 km
hichte boarne 1.602 m
De rin fan de Ryn, kleurd nei de nammen

De Ryn is in Jeropeeske rivier fan 1.230 km. De rivier begjint yn Switserlân, wurdt dan de grins mei Lychtenstein, dan de grins mei it Eastenryk en dêrnei de grins mei Dútslân. De Ryn giet fierder as de grins tusken Dútslân en Frankryk en dan troch Dútslân fierder oant er yn Nederlân komt. Dêr split de Ryn him yn de Waal, de Isel en de Lek. De Waal en de Lek rinne fierder nei it westen en komme úteinlik út yn de Noardsee; de Isel giet nei it noarden en komt út yn de Iselmar.

De Ryn hat in streamgebiet fan 185.000 km². Njonken de Ryn sels lizze yn dit gebiet in tal sydrivieren fan de Ryn, mei oaren de Are, de Nekker, de Main, de Mûzel, de Laan, de Siich, de Roer en de Lippe,

De Ryn en de Donau foarmen it grutste part fan de ynlânske noardgrins fan it Romeinske Ryk. Sûnt dy tiid hat de Ryn altyd wichtich west foar it ferfier fan guod en minsken nei en fan de binnenlannen fan Jeropa. De Ryn hat ek altyd definsive betsjutting hân en de basis west foar regionale en ynternasjonale grinzen. De protte kastielen en prehistoaryske fortifikaasjes oan de rivier tsjûgje fan it grutte belang fan de rivier as wetterwei. Op dy plakken koe it rivierferkear tsjinhâlden wurde, meastal foar it heffen fan tol troch de steat dy't in beskaat stik fan de rivier behearske.

Keppelings om utens

[bewurkje seksje | boarne bewurkje]
Commons Commons: Ryn – foto, fideo en harktriemmen