Besjoch de boarne foar Mystic River (film)

{{Universele ynfoboks film
| ôfbylding                = Mysticriver-logo.svg
| ôfbyldingstekst          = 
| ôfbyldingsbreedte        = 200px
| ferwizing                = '''(''[[:en:File:Mystic River poster.jpg|Filmposter yn 'e Ingelske Wikipedy]]'')'''
| namme                    = ''Mystic River''
| regisseur                = [[Clint Eastwood]]
| produsint                = [[Clint Eastwood]]<br>[[Robert Lorenz]]<br>[[Judie G. Hoyt]]
| útfierend produsint      = 
| senario                  = [[Brian Helgeland]]
| basearre op              = [[Mystic River (roman)|de roman]] fan [[Dennis Lehane]]
| kamerarezjy              = [[Tom Stern (kameraregisseur)|Tom Stern]]
| muzyk                    = [[Clint Eastwood]]
| filmstudio               = [[Malpaso Productions]]<br>[[Village Roadshow Pictures]]<br>[[NPV Entertainment]]
| distribúsje              = [[Warner Bros.]]
| haadrollen               = [[Sean Penn]]<br> [[Kevin Bacon]]<br> [[Tim Robbins]]
| voice-over               = 
| byrollen                 = [[Laurence Fishburne]]<br> [[Marcia Gay Harden]]<br> [[Laura Linney]]<br> [[Tom Guiry]]<br> [[Emmy Rossum]]
| lân/lannen               = [[File:Flag of the United States.svg|border|20px]] [[Feriene Steaten]]
| premiêre                 = [[15&nbsp;oktober]] [[2003]]
| direkt op fideo          = 
| foarm                    = [[langspylfilm]]
| sjenre                   = [[neo-noir]]-[[detektivefilm|detektive]][[misdiefilm|misdie]][[dramafilm|drama]]
| taal                     = [[Ingelsk]]
| spyltiid                 = 137 minuten
| budget                   = $30&nbsp;miljoen
| opbringst                = $156,8&nbsp;miljoen
| prizen                   = 2 × [[Oscar]]<br>2 × [[Golden Globe]]<br>1 × [[César du Cinéma]]<br>1 × [[Screen Actors Guild Award|SAG Award]]<br> 2 × [[Satellite Award]]
| filmsearje               = 
| foarich diel             = 
| folgjend diel            = 
}}
'''''Mystic River''''' is in [[Feriene Steaten|Amerikaansk]] [[neo-noir]]-[[detektivefilm|detektive]][[misdiefilm|misdie]][[dramafilm|drama]] út [[2003]] ûnder [[rezjy]] fan [[Clint Eastwood]], mei yn 'e [[haadrol]]len [[Sean Penn]], [[Kevin Bacon]] en [[Tim Robbins]]. De [[titel (namme)|titel]] ferwiist nei de [[rivier]] de [[Mystic (rivier yn Massachusetts)|Mystic]] yn it easten fan 'e [[Amerikaanske steat]] [[Massachusetts]]. De [[film]] is basearre op 'e [[roman]] mei [[Mystic River (roman)|deselde namme]] fan [[Dennis Lehane]]. It [[plot|ferhaal]] giet oer trije [[man (sekse)|mannen]] dy't as [[jonge]]s de bêste [[freon]]en wiene: de earste is in âld-[[krimineel]] waans [[dochter]] [[fermoarde]] wurdt; de twadde is de [[plysje]] dy't dat [[misdriuw]] ûndersykje moat; en de trêde, dy't noch ompakt mei it [[bernemisbrûk|seksueel misbrûk]] dat er as [[bern (persoan)|bern]] ûndergien hat, is de man dy't fan 'e [[moard]] fertocht wurdt. ''Mystic River'' waard troch de [[filmkritisy]] tige goed ûntfongen en wie ek in [[kommersje]]el súkses yn 'e [[bioskopen]]. De film wûn ferskate [[priis (ûnderskieding)|prizen]], wêrûnder twa [[Oscar]]s, twa [[Golden Globe]]s, in [[César du Cinéma]], in [[Screen Actors Guild Award]] en twa [[Satellite Award]]s. Sawol de beide Oscars as de beide Golden Globes wiene foar bêste [[akteur]] (Penn) en bêste [[byrol]] fan in akteur (Robbins).

==Plot==
Yn [[1975]] spylje trije [[jonge]]s fan in jier as alve, tolve, sabeare [[iishockey]] op in [[strjitte]] in [[Boston]]. It binne Jimmy, Sean en Dave. As se yn in [[rioelputsje]] de [[bal]] kwytreitsje dy't foar de [[puck (iishocky)|puck]] trochgiet, skrasse se út [[ferfeling]] har [[foarnamme]]n yn in stik [[trottoir]] dat krekt nij yn it [[beton]] set is. Dêrby wurde se trappearre troch twa âldere [[manlju]] yn in passearjende [[auto]], dy't har foardogge as [[plysje]]s yn boarger. Se wolle witte wêr't de jonges weikomme. Jimmy en Sean wenje yn dyselde strjitte en wurde nei hûs stjoerd, mar Dave, dy't in pear strjitten fierderop wennet, moat mei yn 'e auto, sadat de mannen him thúsbringe en ris in goed wurdsje mei syn [[mem]] sprekke kinne oer syn [[hâlden en dragen]] en syn fernieling fan [[gemeente (bestjoer)|gemeente-eigendommen]]. [[Yntimidaasje|Yntimidearre]] docht Dave wat him sein wurdt en stapt yn, en de auto riidt mei him fuort. Allinnich, de manlju binne gjin plysjes mar [[pedofily|pedofilen]], en Dave wurdt neitiid fjouwer [[dagen]] lang [[finzen]] holden yn in [[kelder]] en oanhâldend [[bernemisbrûk|seksueel misbrûkt]], oant it him slagget om te ûntkommen.

Fiifentweintich jier letter binne de trije [[freonskip|freonen]] [[folwoeksen]] wurden en alhiel útinoar groeid. Jimmy Markum is in [[krimineel]] dy't twa jier yn it [[tichthûs (finzenis)|tichthûs]] sitten hat foar in [[berôving|oerfal]] en dêrnei syn libben bettere hat. Hy is no eigner fan in lytse [[supermerk]] yn syn âlde [[buert]]. Syn earste [[oarehelte|frou]] is [[stoarn]] oan [[kanker]] doe't er fêstsiet; út dat [[houlik]] hat er in [[dochter]], Katie, dy't no njoggentjin jier is. Mei syn twadde frou Annabeth hat er twa jonge dochterkes. Sean Devine is by de [[plysje]] gien, dêr't er opklommen is ta de funksje fan [[resjersjeur]]. Syn frou Lauren, dy't [[swierwêzen|swier]] wie, is in healjier lyn by him weigien. Se skillet him noch geregeldwei op syn [[mobile tillefoan]] op, mar seit dan gjin stom wurd. En Dave Boyle, dy't noch altyd [[psychology|psychysk]] yn 'e tiis sit troch wat him as [[bern (persoan)|bern]] oandien is, wurket as [[fabryksarbeider]]. Hy is troud mei Celeste, in [[nicht (famyljelid)|nicht]] fan Annabeth, en hat mei har in jonge [[soan]], Michael.

Katie slacht temûk om mei Brendan Harris, in jonge út 'e buert út in [[famylje (besibskip)|famylje]] dêr't har [[heit]] it ien of oar tsjin hat. As Katie op in [[jûn]] [[útgean|útgiet]] mei har freondinnen, sjocht Dave har yn McGill's, in pleatslike [[kroech]]. Letter dy [[nacht]] komt Dave fierstente let en ûnder it [[bloed]] thús, mei in djippe [[wûne]] oan 'e [[hân]]. Hy fertelt Celeste dat er ûnderweis nei hûs oerfallen is en dat er doe [[breinroer]] waard en de oerfaller sawat deaslein hat. De oare [[moarn (deidiel)|moarns]] wurdt Katie [[mishannele|bûnt en blau slein]] en [[fermoarde]] yn in [[park]] weromfûn. Sean en syn partner, de [[negroïde|swarte]] resjersjeur Whitey Powers, wurde op 'e saak set. Sadree't Jimmy ûntdekt wat der bard is, freget er syn âlde trewanten út syn kriminele [[ferline]], de [[bruorren]] Savage, om in eigen ûndersyk nei de [[moard]] te begjinnen.
{{Plotbedjer film}}
Sean en Powers ûntdekke al rillegau Katie har geheime [[relaasje (ynterpersoanlike bân)|relaasje]] mei Brendan Harris. It docht bliken dat sy en Brendan fan doel wiene om tegearre út te naaien nei [[Las Vegas]], om dêr te [[trouwen]] en in nij libben te begjinnen. It útgean dy jûns wie Katie har ôfskie fan har freondinnen, dy't fan har plannen ôfwisten. Sean en Powers litte Brendan in [[leagendetektortest]] ûndergean, dy't er op treflike wize trochstiet. Dat befêstiget wat se dochs al fermoeden: dat er neat mei de moard te krijen hie. De jonge liket alhiel stikken te wêzen fan Katie har dea. 

[[Ballistyk|Ballistysk ûndersyk]] wiist út dat de [[kûgel]]s wêrmei't Katie deade is, ôfsketten binne út in [[.38 Special]]-[[revolver]]: itselde [[fjoerwapen]] dat yn [[1984]] brûkt is by de oerfal op in [[sliterij]] troch Ray Harris, de heit fan Brendan. Dyselde wurdt lykwols al sûnt [[1989]] [[fermist]]. Oan 'e oare kant fertelt Brendan harren dat syn heit de [[húshâlding]] noch altyd ûnderhâldt troch eltse [[moanne (tiid)|moanne]] [[$]]500 te stjoeren. Fan 'e revolver wit Brendan neat, sa seit er. Powers fertinkt Dave Boyle fan 'e moard, om't dyselde him fertocht hâldt en draacht en allegeduerigen oare ferlechjes oppenearret foar syn ferwûne hân. Dave syn aparte hâlden en dragen [[ûntrêstging|ûntrêstget]] syn frou Celeste sa, dat se op in stuit mei har soan Michael út 'e hûs giet en har yntrek yn in [[hotel]] nimt.

Celeste siket Jimmy op en fertelt him oer har fermoedens dat Dave by de moard op Katie belutsen is. Jimmy en de bruorren Savage nimme Dave allinne en ûndersteane him oer dy nacht. Dêrby jout Jimmy ta dat er Ray Harris fermoarde hat om't dy him oan 'e plysje ferret hie, wat resultearre yn syn twajierrige ferbliuw yn it tichthûs. Dave bychtet op dat er yndie de nacht fan Katie har dea immen fermoarde hat, mar dat it Katie net wie. Underweis nei hûs kaam er by in [[parkearjen|parkearre]] auto lâns, wêryn't in pedofyl him befredigje liet troch in [[berneprostitúsje|jonge manlike prostituee]]. Doe't Dave dat seach, waarden de oantinkens út syn [[jonkheid]] him oermânsk en alhiel [[breinroer]] skuorde er de keardel út syn auto en sloech him dea. Jimmy leaut neat fan Dave syn ferhaaltsje en lûkt in grouwe [[knyft]]. Hy ûnthjit Dave dat er him libje litte sil as er tajout dat er Katie fermoarde hat. As Dave dat nei lang oantrúnjen docht, brekt Jimmy lykwols syn ûnthjit en stekt him dea, wêrnei't er syn [[lyk]] yn 'e [[rivier]] de [[Mystic (rivier yn Massachusetts)|Mystic]] smyt.

Underwilens giet Brendan nei it plak ta dêr't syn heite revolver ferburgen wie, en as er it wapen dêr net oantreft, wachtet er syn jongere [[broer]] Ray Harris jr. op as dy thúskomt, lykas altyd beselskippe fan syn maat John O'Shea. Hy befreget harren oer de moard op Katie, en as de antwurden dy't er kriget him net oansteane, [[mishanneling|slacht er harren yninoar]]. Dêrop lûkt John de revolver fan Brendan syn heit en wol him deasjitte, mar krekt op dat stuit arrivearje Sean en Powers, dy't it tillefoantsje nei de [[alaarmline]] oer Katie har moard yn ferbân brocht hawwe mei de beide jonges. Se ûntwapenje John en [[arrestearje]] him en Ray Harris jr. foar de moard. Letter lizze dy in folsleine [[bekentenis]] ôf. It docht bliken dat de jonges op 'e strjitte mei de revolver oan it omboartsjen wiene en troch Katie trappearre waarden. Harren besykjen om har safier te krijen dat se stilhâlde soe wat se sjoen hie, rûn folslein út 'e hân en einige mei har mishanneling mei in [[hockeystick]] en de jacht fan 'e beide jonges op it ferwûne fanke troch it park, dêr't se har op 't langelêst deaskeaten.

De oare moarns giet Sean nei Jimmy ta om him te fertellen dat er de moardners fan Katie wolfergoed opskoattele hat. Hy wol ek fan Jimmy witte oft dy ek wit wêr't Dave is, want dy is no de [[fertochte]] yn in oare saak: yn 'e [[bosk]] efter de kroech McGill's is it lyk fan in bekende [[bernemisbrûk|berneferkrêfter]] oantroffen, dy't, sa liket it, mei de bleate hân deaslein is. Jimmy sit der dan raar hinne. Hy betanket Sean foar it oplossen fan 'e moard op syn dochter, mar heakket dêr oan ta: "Hiest it mar in bytsje flugger dien." Sean, dy't Jimmy langer ken as hjoed en juster, begrypt wat dat betsjut en freget him: "Silst no Celeste Boyle ek $500 de moanne tastjoere?" 

Nei dat [[petear]] wurdt Sean wer opskille troch syn frou Lauren, en diskear [[ûntskuldiging|ûntskuldiget]] er him derfoar dat er har by him wei dreaun hat. Dat wie blykber wêr't sy op wachte, want diskear antwurdet se him. Der folget in [[fermoedsoening]], en Lauren en harren ûnderwilens [[berte|berne]] dochter Nora komme by Sean werom. Underwilens giet Jimmy nei syn frou Annabeth ta en bychtet oan har op wat er dien hat. Sy [[treast]]get him lykwols en fertelt him dat er in kening is en dat keningen altyd de juste beslissing nimme. Letter, by in [[optocht]] troch de buert, is Dave syn soan Michael, dy't op ien fan 'e [[wein]]en meiriidt, [[teloarsteld]] as er syn heit net tusken it [[publyk]] sjocht. Sean en Jimmy sjogge inoar oan wjerskanten fan 'e strjitte, en Sean makket in [[fingerpistoal]] yn Jimmy syn rjochting, om oan te jaan dat er efter him oan komme sil. Jimmy spriedt dêrop de [[earm (anatomy)|earms]] om te sizzen fan: "kom mar op".

==Rolferdieling==
[[File:Seanpenn1.jpg|right|thumb|160px|[[Sean Penn]].]]
[[File:Kevin Bacon SDCC 2014.jpg|right|thumb|120px|[[Kevin Bacon]].]]
[[File:TimRobbinsTIFFSept2012.jpg|right|thumb|180px|[[Tim Robbins]].]]
;haadrollen
{| height="100px" width="350px" style="background:#F8F8F8; border:1px solid #aaaaaa"
| style="background:gold"| '''personaazje''' 
| style="background:gold"| '''akteur/aktrise''' 
|- 
| Jimmy Markum
| [[Sean Penn]]
|-
| [[resjersjeur]] Sean Devine
| [[Kevin Bacon]]
|-
| Dave Boyle
| [[Tim Robbins]]
|-
|}
<br>
;byrollen
{| height="100px" width="350px" style="background:#F8F8F8; border:1px solid #aaaaaa"
| style="background:gold"| '''personaazje''' 
| style="background:gold"| '''akteur/aktrise''' 
|- 
| resjersjeur Whitey Powers
| [[Laurence Fishburne]]
|-
| Celeste Boyle
| [[Marcia Gay Harden]]
|-
| Annabeth Markum
| [[Laura Linney]]
|-
| Brendan Harris
| [[Tom Guiry]]
|-
| Katie Markum
| [[Emmy Rossum]]
|-
| Val Savage
| [[Kevin Chapman]]
|-
| Nick Savage
| [[Adam Nelson (akteur)|Adam Nelson]]
|-
| Kevin Savage
| [[Robert Wahlberg]]
|-
| Ray Harris jr.
| [[Spencer Treat Clark]]
|-
| John O'Shea
| [[Andrew Mackin]]
|-
| Esther Harris
| [[Jenny O'Hara]]
|-
| eigner [[sliterij]]
| [[Eli Wallach]] <small>([[cameo]])</small>
|-
| Theo
| [[Kevin Conway]]
|-
| de jonge Jimmy Markum
| [[Jason Kelly (akteur)|Jason Kelly]]
|-
| de jonge Sean Devine
| [[Connor Paolo]]
|-
| de jonge Dave Boyle
| [[Cameron Bowen]]
|-
| Michael Boyle
| [[Cayden Boyd]]
|-
| Lauren Devine
| [[Tori Davis]]
|-
| Pete
| [[Jonathan Togo]]
|-
| [[FBI]]-[[spesjaal agint|agint]] Birden
| [[Will Lyman]]
|-
| Eve Pigeon
| [[Ari Graynor]]
|-
| Dave syn [[freonskip|maat]] yn 'e [[kroech]]
| [[Ken Cheeseman]]
|-
|}

==Produksje en distribúsje==
===Produksje===
''Mystic River'' waard [[regissearre]] troch [[Clint Eastwood]] nei in [[senario]] fan [[Brian Helgeland]], dat basearre wie op 'e [[roman]] ''[[Mystic River (roman)|Mystic River]]'' fan [[Dennis Lehane]] út [[2001]]. Behalven as regisseur wie Eastwood ek as [[filmprodusint|produsint]] by de film belutsen, yn 'e mande mei [[Robert Lorenz]] en [[Judie G. Hoyt]] foar de [[filmstudio|studio's]] [[Malpaso Productions]], [[Village Roadshow Pictures]] en [[NPV Entertainment]]. Der wie foar de film in [[budget]] beskiber fan [[$]]30&nbsp;miljoen. De [[kamerarezjy]] wie yn 'e hannen fan [[Tom Stern (kameraregisseur)|Tom Stern]]. ''Mystic River'' wie de earste film wêrfoar't Clint Eastwood sels de [[filmmuzyk]] makke (of alteast, de earste film wêrby't er dêrfoar útkaam). De [[opnamen (film)|opnamen]] fûnen plak op lokaasje yn [[Boston]].

===Distribúsje===
De [[filmdistribúsje|distribúsje]] fan ''Mystic River'' waard fersoarge troch [[Warner Bros.]] De film giet op [[15&nbsp;oktober]] [[2003]] yn 'e [[Feriene Steaten|Amerikaanske]] [[bioskopen]] yn [[premiêre]]. 

==Untfangst==
''Mystic River'' waard troch de [[filmkritisy]] mei tige positive [[resinsje]]s ûntfongen. Sa skreau [[Peter Travers]] yn it [[tydskrift]] ''[[Rolling Stone]]'': "[[Clint Eastwood]] stoppet alles dat er wit oer regissearjen yn ''Mystic River''. Syn film beslûpt jin, begûchelet jin en hellet jin dan ûnderút. Je kinne it net ôfskodzje. Sa fêsthâldend, sa hypnoatysk, is it." Op 'e [[webside]] [[Rotten Tomatoes]], dy't resinsjes sammelet, hie ''Mystic River'' in heech goedkarringspersintaazje fan 88%, basearre op 206 ûnderskate resinsjes. De konsensuskrityk fan 'e webside, gearstald út al dy resinsjes, stelt: "Ferankere troch it útsûnderlik goede [[aktearjen]] fan syn sterke [[rolbesetting]] is [de film] in somber drama dat him laachje foar laachje ûntjout en de trageedzje fan syn ferhaal mei oangripende krêft oerbringt." Op [[Metacritic]], de wichtichste [[konkurrint]] fan Rotten Tomatoes, behelle ''Mystic River'' in goedkarringspersintaazje fan 84%, basearre op 42 resinsjes.

==Resultaat==
===Opbringst===
''Mystic River'' brocht yn 'e [[bioskopen]] yn 'e [[Feriene Steaten]] en [[Kanada]] [[$]]90,1&nbsp;miljoen op, en yn alle oare [[lannen en territoaria]] $66,7&nbsp;miljoen. Wrâldwiid kaam de [[opbringst (jild)|opbringst]] dêrmei út op $156,8&nbsp;miljoen. Ofset tsjin it [[budget]] fan $30&nbsp;miljoen betsjut dat in [[winst (ûndernimming)|winst]] fan $126,6&nbsp;miljoen, hoewol't dêr de [[marketing]]kosten noch wol ôf moatte.

===Prizen===
Yn [[2004]] waard ''Mystic River'' by de [[Oscar]]s nominearre foar [[priis (ûnderskieding)|prizen]] yn seis [[kategory]]en, wêrûnder [[Oscar foar Bêste Film|bêste film]], bêste [[regisseur]] ([[Clint Eastwood]]), bêste [[byrol]] fan in [[aktrise]] ([[Marcia Gay Harden]]) en bêste adaptearre [[senario]] ([[Brian Helgeland]]). De film wûn twa Oscars, foar bêste [[akteur]] ([[Sean Penn]]) en bêste byrol fan in akteur ([[Tim Robbins]]). By de [[Golden Globe]]s waard ''Mystic River'' nominearre foar prizen yn fiif kategoryen, wêrûnder [[Golden Globe foar Bêste Film – Drama|bêste dramafilm]], bêste regisseur en bêste senario. Krekt as by de Oscars wûn de film by de Golden Globes de prizen foar bêste akteur (Penn) en bêste byrol fan in akteur (Robbins).

By de [[BAFTA's]], de wichtichste [[Feriene Keninkryk|Britske]] filmprizen, waard ''Mystic River'' nominearre yn fjouwer kategoryen, foar bêste akteur (Sean Penn), bêste byrol fan in akteur (Tim Robbins), bêste byrol fan in aktrise ([[Laura Linney]]) en bêste adaptearre senario. De film wûn dêrfan lykwols net ien. By de [[Césars du Cinéma]], de wichtichste [[Frankryk|Frânsk]]e filmprizen, wûn ''Mystic River'' de priis foar bêste bûtenlânske film. ''Mystic River'' wûn fierders in [[Screen Actors Guild Award]] (bêste manlike byrol foar Tim Robbins), twa [[Satellite Award]]s (bêste akteur yn in dramafilm foar Sean Penn en bêste adaptearre senario) en twa [[Critics' Choice Award]]s (bêste akteur foar Sean Penn en bêste byrol fan in akteur foar Tim Robbins).

==Keppelings om utens==
* {{en}} [http://www.imdb.com/title/tt0327056/ Ynformaasje oer ''Mystic River'' yn 'e Internet Movie Database (IMDb)]

{{boarnen|boarnefernijing=
Foar boarnen en oare literatuer, sjoch ûnder: [http://en.wikipedia.org/wiki/Mystic_River_(film) ''References'', op dizze side].
}}
{{DISPLAYTITLE:''Mystic River'' (film)}}

[[Kategory:Amerikaanske plysjefilm]]
[[Kategory:Amerikaanske misdiefilm]]
[[Kategory:Amerikaanske dramafilm]]
[[Kategory:Amerikaanske psychologyske skrillerfilm]]
[[Kategory:Misdieskrillerfilm]]
[[Kategory:Neo-noir]]
[[Kategory:Ingelsktalige film]]
[[Kategory:Film fan Malpaso Productions]]
[[Kategory:Film fan Village Roadshow Pictures]]
[[Kategory:Film fan Warner Bros.]]
[[Kategory:Film fan Clint Eastwood]]
[[Kategory:Film út 2003]]
[[Kategory:Film oer wraak]]
[[Kategory:Film oer pedofily]]
[[Kategory:Film oer bernemisbrûk]]
[[Kategory:Film oer rouferwurking]]
[[Kategory:Film oer heiten en dochters]]
[[Kategory:Film oer famyljerelaasjes]]
[[Kategory:Film oer in plysjeman]]
[[Kategory:Film basearre op in literêr wurk]]