De Paauw (Nauerna)

Ut Wikipedy
De Paauw
bouwurk
lokaasje
lân Nederlân
provinsje Noard-Hollân
gemeente Saanstêd
plak Assendelft
adres Nauerna 43
bysûnderheden
type bouwurk Himpkloppermûne
boujier 1669; weropbou yn 2017
sloopjier 1896
offisjele webside
Side fan de mûne

De Paauw is in mûne yn de buorskip Nauerna yn de gemeente Saanstêd (Noard-Hollân). De skiednis fan de oaljemûne giet werom op it 1669, doe't it wynbrief ôfjûn waard. Tsjin it ein fan de 19e iuw waard de mûne ôfbrutsen, mar de weropbou fan de mûne folge as himpkloppermûne yn 2016-2017. 'De Paauw' is de iennige himpklopper fan 'e wrâld.[1]

Skiednis[bewurkje seksje | boarne bewurkje]

De oarspronklike mûne waard yn 1669 boud as dûbele oaljemûne, dat wol sizze dat it mechanyk in dûbel slachwurk hie. De mûne wie hielendal fan hout en stie op in skuorre, dy't foar in part ynrjochte wie as mûnderswente. De mûne bleau oant 1895 as oaljemûne yn gebrûk en waard yn 1896 ôfbrutsen. De skuorre bleau lykwols stean en waard ferboud ta meardere wenten.

Weropbou[bewurkje seksje | boarne bewurkje]

De restaurearre skuorre en it achtkant foar de weropbou fan De Paauw yn 'e maaitiid fan 2016

De eardere skuorre wie al in gemeentlik monumint ​doe't de lêste bewenner yn 2007 ferstoar. Mei it leechkommen fan de skuorre ûnstie ek it plan om de mûne op 'e nij te bouwen. De earste wurksumheden fûnen plak mei it ferhûzjen fan de romp fan de net mear besteande nôtmûne 'De Haan, dy't eartiids yn Benningbroek boud wie en wêrfan't it achtkant yn 2006 demontearre wie en yn Abbekerk brûkt wurde soe foar de weropbou fan in mûne dêr. Fan dy plannen kaam neat telâne en de Stifting Zaanse Pakhuizen, dy't eigner wie fan de skuorre yn Nauerna, kocht it achtkant letter oan foar de weropbou fan 'De Paauw'.[2]

Stampers

Om't by boukundich ûndersyk gjin brûkbere resten fûn waarden fan de eardere oaljemûne en om't it achtkant fan 'De Haan' te lyts wie om in dûbel slachwurk yn wurkje te litten, waard besletten 'De Paauw' as himpklopper wer op te bouwen. Fan de likernôch 30 himpkloppers yn de Saanstreek wie gjin ien bewarre bleaun, de lêste himpklopper wie 'De Blauwe Arend', dy't yn 1913 ôfbrutsen waard.[3] Foar de bou fan de mûne binne tekenings út it Groot volkomen moolenboek brûkt. De mûne waard op 7 septimber 2018 iepene troch Pieter van Vollenhoven.[4]

Sûnt 2020 is yn de mûne ek in himpmuseum ûnderbrocht.[5]

Beskriuwing[bewurkje seksje | boarne bewurkje]

De Paauw is in typyske Saanske stellingmûne. De mûne hat in flecht fan 20 meter en de wjukken hawwe in aldhollânsk hekwurk. De 4,8 meter lange boppe-as waard yn 2009 getten troch de izerjitterij Gereadt. De roeden binne yn 2016 levere troch de firma Straathof út Hillegom. De mûne is mealfeardich.

Keppeling om utens[bewurkje seksje | boarne bewurkje]

Boarnen, noaten en referinsjes[boarne bewurkje]

Boarnen, noaten en/as referinsjes: