Springe nei ynhâld

Brimzen

Ut Wikipedy
brimzen
De kowebrims (Hypoderma bovis).
De kowebrims (Hypoderma bovis).
Taksonomy
ryk: dieren (Animalia)
stamme: lidpoatigen (Arthropoda)
ûnderstamme: seispoatigen (Hexapoda)
klasse: ynsekten (Insecta)
skift: twawjukten (Diptera)
ûnderskift: miggen (Brachycera)
sûnder rang: rûnraffeligen (Cyclorrhapha)
seksje: spjaltpoppigen (Schizophora)
ûnderseksje: kalypterdragers (Calyptratae)
boppefamylje: brimseftigen (Oestroidea)
famylje: brimzen (Oestridae)
Leach, 1815

De brimzen (Oestridae) binne in famylje fan ynsekten dy't by de oarde twawjukten (Diptera) hearre.

Brimzen wurde faak fertize mei de bloedsûgjende Drintske mich ('stekmiggen') of mei de stekkende hoarnbij, de grutste Nederlânske wapsesoarte. It grutste ferskil mei Drintske miggen en Hoarnbijen is dat Brimzen net bite of stekke kinne, se ha gjin beweegjende mûledielen en gjin angel. Mar brimzen binne like skealik omdat de larven parasitearje yn libbene bisten. De ienige soarte dy't op de minsk parasitearret is Dermatobia hominis, dizze brims kin ek net bite mar lit de larven troch in mich transportearje nei de minskehûd. Hjir krûpt de larve meastal troch it gatsje fan de nevebyt nei binnen.

Yn Nederlân en Belgje komme (2005) in tolvetal soarten foar, lyk ferdield oer in trijetal skaaien, Hypoderma, Gasterophilus en Oestrus, wêrfan't de rûpen fan de earste yn de hûd, fan de twadde yn de mage en de tredde yn de noasholte fan de gasthear libje.

De larven fan Oestrus komme libben op 'e wrâld en wurde troch de mich yn de noas fan de gasthear spuite wylst de mich foar de gasthear yn 'e loft swevet. De larven fan de Hypoderma en Gasterophilus wurde as aai op of yn de hûd lein. Oft de larven fan Gasterophilus troch de gasthear opslikke wurde of sels harren paad nei de mage fine is net goed bekend. In folgroeide larve ferlit de gasthear en ferpopket him op of yn de boaiem; de folwoeksen miggen libje mar koart (in pear wiken).