Masedoanje (Aldheid): ferskil tusken ferzjes

←Toan eardere ferskillen Neikommende ferskillen →

Content deleted Content added

Inline

De ferzje fan 13 feb 2011 om 21.31

Makedoanje (Gryksk: Μακεδονία, Makedonía) is in histoaryske lâstreek op it Balkanskiereilân, dat rint fan Noard-Grikelân (Gryksk Makedoanje), Súdwest-Bulgarije, en it lân Makedoanje. Geografysk besjoen wurdt Makedoanje yn it westen begrinze troch it Pindosberchtme en de berchrigen lâns Gryksk-Albanese grins (Jablanitsa, Dasjat), yn it noarden troch it Sjarberchtme en de wetterskieding tusken de Vardar en de Morava, yn it easten troch it Pirinberchtme en yn it suden troch de Olympus en de Egeyske See. Makedoanje beslacht de stroomgebieten fan de Aliakmon, de Vardar en de Strimon.

Faak wurdt it Makedoanje fan eartiids betize mei it Makedoanje fan no, wylst dat twa ferskillende dingen binne. Der is hjoede de dei in gebiet yn it noarden fan Grikelân dat Makedoanje hjit en der is sûntít útelkoar fallen fan Joegoslaavje in selsstannich lân meide selde namme, wat al ta problemen mei Griikelân laat hat.
In diel fan de streek dy't op it kaartsje d6unker oanjûn is, waard yn prehistoaryske tiden bewenne troch de Makedones, oer waaans komôf net folle mei wisschheid bekend is. Sels beskôgen se har as griken, wylst se foar guon Griken as "barbaren" gouwen. De aristokrasy en de keningen út de dynasty fan de Argeaden wienen sûnder mis Grysksk. Oant yn histoaryske tiden beware de makedoanyske mienskip skaaimerken fan de prehistoaryske Grykske stammen: it "feodale" ridderskip en it troch de gearkomste fan warbere manlju te bekrêftigjen jkeningskip. Op kultureel mêd bleauwen de Makedoanjeers lange tiid ôfsidich fan de oare Griken. Opmerklik is wol dat sommige keningen besochten om ta nauwere bannen mei Grikelânn te kommen.

Oan dizze side wurdt noch wurke! Fier hjir asjebleaft gjin bewurkings út oant de skriuwer mei de side klear is.

Yn de 7e ieu f.Kr. stifte Perdikkas yn Makedoanje it keningshûs der Argeaden. De eerste werkelijk belangrijke vorst was Alexander I (498-454 v.Chr.), bijgenaamd de Filhelleen. Deze reorganiseerde zijn leger en verkreeg het recht de Olympische Spelen bij te wonen, waardoor hij intensief betrokken raakte bij de Griekse cultuur. Hij heeft ooit de dichter Pindarus naar zijn hof uitgenodigd en schonk een gouden beeld aan de tempel van Delphi.
Zijn opvolger Perdiccas II van Macedonië zou zelfs Socrates aan zijn hof gewild hebben.
De grootste koning uit deze periode was ongetwijfeld Archelaüs I van Macedonië, die regeerde vanaf 413 v.Chr. en in 399 v.Chr. vermoord werd. Hij maakte zijn leger tot één der beste uit de oude wereld, legde wegen aan in zijn land, en haalde kunstenaars als Euripides en Zeuxis naar zijn hof. Hij organiseerde ook toneelwedstrijden ter ere van Zeus en de Muzen en maakte van Pella zijn hoofdstad.

De machtsuitbreiding onder Philippus II luidde de roemrijkste periode van de Macedonische geschiedenis in: de veldtochten van zijn zoon Alexander de Grote. Na diens dood werd het oorspronkelijke Macedonië een twistappel onder de diadochen Antigonus Monophthalmus, Cassander en Lysimachus, tot zich sinds Antigonus Gonatas een meer stabiele dynastie vormde, die in 168 v.Chr. ten val werd gebracht door de Romeinen. Het land werd in 4 vazalstaatjes verdeeld en 20 jaar later tot een Romeinse provincie gemaakt.

Sjoch ek

Makedoanyse Ryk (334-322 f.Kr.)

Boarnen, noaten en referinsjes

Boarnen, noaten en/as referinsjes:

N.G.L. Hammond, art. Macedonia (The Area), in OCD³ (1996), p. 904.
N.G.L. Hammond, art. Macedonia (History), in OCD³ (1996), pp. 904-905.
J. Lendering, art. Ancient Macedonia, Livius.org (2005-2006).
O. Masson, art. Macedonian language, in OCD³ (1996), pp. 905-906.

@@ Rigel 1: / Rigel 1: @@
 [[Ofbyld:LocationMacedonia-REG-1-z.png|thumb|''Histoarysk Makedoanje'']]
-'''Makedoanje''' ([[Gryksk]]: Μακεδονία,  ''Makedonía'') is in histoaryske lâstreek op it [[Balkan (schiereiland)|Balkanschiereiland]], zich uitstrekkend over [[Macedonië (Griekenland)|Noord-Griekenland]] ([[Macedonië (Griekenland)|Grieks Macedonië]]), [[Pirin-Macedonië|Zuidwest-Bulgarije]], en het land [[Macedonië (land)|Macedonië]]. Geografisch gesproken wordt Macedonië in het westen begrensd door het [[Pindosgebergte]] en de bergketens langs de Grieks-Albanese grens (Jablanitsa, Dasjat), in het noorden door het Sjargebergte en de waterscheiding tussen de [[Vardar]] en de [[Morava (Servië)|Morava]], in het oosten door het Piringebergte en in het zuiden door de [[Olympus (berg)|Olympus]] en de [[Egeïsche Zee]]. Macedonië omvat de stroomgebieden van de [[Aliakmon]], de [[Vardar]] en de [[Strimon]].
+'''Makedoanje''' ([[Gryksk]]: Μακεδονία,  ''Makedonía'') is in histoaryske lâstreek op it [[Balkan (skiereilân)|Balkanskiereilân]], dat rint fan [[Makadoanje (Grikelân)|Noard-Grikelân]] ([[Makedoanje (Grikelân)|Gryksk Makedoanje]]), [[Pirin-Makedoanje|Súdwest-Bulgarije]], en it lân [[Makedoanje (lân)|Makedoanje]]. Geografysk besjoen wurdt Makedoanje yn it westen begrinze troch it [[Pindosberchtme]] en de berchrigen lâns Gryksk-Albanese grins (Jablanitsa, Dasjat), yn it noarden troch it Sjarberchtme en de wetterskieding tusken de [[Vardar]] en de [[Morava (Servje)|Morava]], yn it easten troch it Pirinberchtme en yn it suden troch de [[Olympus (berch)|Olympus]] en de [[Egeyske See]]. Makedoanje beslacht de stroomgebieten fan de [[Aliakmon]], de [[Vardar]] en de [[Strimon]].
+Faak wurdt it Makedoanje fan eartiids betize mei it Makedoanje fan no, wylst dat twa ferskillende dingen binne. Der is hjoede de dei in gebiet yn it noarden fan Grikelân dat Makedoanje hjit en der is sûntít útelkoar fallen fan Joegoslaavje in selsstannich lân meide selde namme, wat al ta problemen mei Griikelân laat hat.<br />In diel fan de streek dy't op it kaartsje d6unker oanjûn is, waard yn prehistoaryske tiden bewenne troch de Makedones, oer waaans komôf net folle mei wisschheid bekend is. Sels beskôgen se har as griken, wylst se foar guon Griken as "barbaren" gouwen. De aristokrasy en de keningen út de dynasty fan de [[Argeaden]] wienen sûnder mis Grysksk. Oant yn histoaryske tiden beware de makedoanyske mienskip skaaimerken fan de prehistoaryske Grykske stammen: it "feodale" ridderskip en it troch de gearkomste fan warbere manlju te bekrêftigjen jkeningskip. Op kultureel mêd bleauwen de Makedoanjeers lange tiid ôfsidich fan de oare Griken. Opmerklik is wol dat sommige keningen besochten om ta nauwere bannen mei Grikelânn te kommen.
 {{wurk}}
-Vaak wordt het Macedonië van vroeger verward met het Macedonië van nu, terwijl dat twee verschillende dingen zijn. Er is heden ten dage een gebied in het noorden van Griekenland dat Macedonië heet en er is sinds het uiteenvallen van Joegoslavië een zelfstandig land met dezelfde naam, wat al tot problemen met Griekenland heeft geleid.<br />Een deel van de streek die op de afbeelding donker is weergegeven, werd in prehistorische tijden bewoond door de [[Macedoniërs (oudheid)|Makedones]], over wier herkomst weinig met zekerheid bekend is. Zelf beschouwden zij zich als Grieken, terwijl zij voor sommige Grieken als "barbaren" golden. De aristocratie en de koningen uit de dynastie der [[Argeaden]] waren zonder twijfel Grieks. Tot in historische tijden bewaarde de Macedonische samenleving kenmerken van de prehistorische Griekse stammen: het "feodale" ridderschap en het door de vergadering van weerbare mannen te bekrachtigen koningschap. Op cultureel vlak bleven de Macedoniërs lange tijd afzijdig van de overige Grieken. Opmerkelijk is wel dat sommige koningen pogingen ondernamen om tot nauwere banden met Griekenland te komen.
-In de [[7e eeuw v.Chr.]] stichtte [[Perdiccas I van Macedonië|Perdikkas]] in Macedonië het koningshuis der Argeaden. De eerste werkelijk belangrijke vorst was [[Alexander I van Macedonië|Alexander I]] (498-454 v.Chr.), bijgenaamd ''de Filhelleen''. Deze reorganiseerde zijn leger en verkreeg het recht de [[Panhelleense Spelen|Olympische Spelen]] bij te wonen, waardoor hij intensief betrokken raakte bij de Griekse cultuur. Hij heeft ooit de dichter [[Pindarus]] naar zijn hof uitgenodigd en schonk een gouden beeld aan de tempel van [[Delphi (Griekenland)|Delphi]].<br />Zijn opvolger [[Perdiccas II van Macedonië]] zou zelfs [[Socrates]] aan zijn hof gewild hebben.<br />De grootste koning uit deze periode was ongetwijfeld [[Archelaüs I van Macedonië]], die regeerde vanaf [[413 v.Chr.]] en in [[399 v.Chr.]] vermoord werd. Hij maakte zijn leger tot één der beste uit de oude wereld, legde wegen aan in zijn land, en haalde kunstenaars als [[Euripides]] en [[Zeuxis]] naar zijn hof. Hij organiseerde ook toneelwedstrijden ter ere van [[Zeus]] en de [[Muzen]] en maakte van [[Pella (Macedonië)|Pella]] zijn hoofdstad.
+Yn de [[7e ieu f.Kr.]] stifte [[Perdikkas I fan Makedoanje|Perdikkas]] yn Makedoanje it keningshûs der Argeaden. De eerste werkelijk belangrijke vorst was [[Alexander I van Macedonië|Alexander I]] (498-454 v.Chr.), bijgenaamd ''de Filhelleen''. Deze reorganiseerde zijn leger en verkreeg het recht de [[Panhelleense Spelen|Olympische Spelen]] bij te wonen, waardoor hij intensief betrokken raakte bij de Griekse cultuur. Hij heeft ooit de dichter [[Pindarus]] naar zijn hof uitgenodigd en schonk een gouden beeld aan de tempel van [[Delphi (Griekenland)|Delphi]].<br />Zijn opvolger [[Perdiccas II van Macedonië]] zou zelfs [[Socrates]] aan zijn hof gewild hebben.<br />De grootste koning uit deze periode was ongetwijfeld [[Archelaüs I van Macedonië]], die regeerde vanaf [[413 v.Chr.]] en in [[399 v.Chr.]] vermoord werd. Hij maakte zijn leger tot één der beste uit de oude wereld, legde wegen aan in zijn land, en haalde kunstenaars als [[Euripides]] en [[Zeuxis]] naar zijn hof. Hij organiseerde ook toneelwedstrijden ter ere van [[Zeus]] en de [[Muzen]] en maakte van [[Pella (Macedonië)|Pella]] zijn hoofdstad.
 De machtsuitbreiding onder [[Philippus II van Macedonië|Philippus II]] luidde de roemrijkste periode van de Macedonische geschiedenis in: de veldtochten van zijn zoon [[Alexander de Grote]]. Na diens dood werd het oorspronkelijke Macedonië een twistappel onder de [[diadochen]] [[Antigonus Monophthalmus]], [[Cassander]] en [[Lysimachus]], tot zich sinds [[Antigonus Gonatas]] een meer stabiele dynastie vormde, die in [[168 v.Chr.]] ten val werd gebracht door de Romeinen. Het land werd in 4 vazalstaatjes verdeeld en 20 jaar later tot een Romeinse [[Macedonië (Romeinse provincie)|provincie]] gemaakt.