Filippus Arabs: ferskil tusken ferzjes

←Toan eardere ferskillen Neikommende ferskillen →

Content deleted Content added

Inline

De ferzje fan 31 okt 2009 om 15.46

Marcus Julius Philippus(± 204 - 249), bekend as Filippus Arabs, 'Filippus de Arabyr', wie keizer Fan Rome 244 oant 249.

Opkomst

Oer it libben en politike karriêre fan Filippus foardat er keizer waard is net folle fan bekend. Hy wie de soan fan Julius Marinus en is nei alle gedachten berne yn Arabia Trachonitis of yn Damaskus, yn de destiids Romeinske provinsje Syrje.

Fan Filippus is bekend dat er direkt of yndirekt belutsen west is by de dea fan de prefekt fan de praetoriaanske garde, Timesteus dy't er opfolge en dêrnei by dy fan keizer Gordianus III.

Timesteus wie op dat stuit tige suksesfol yn de militêre kampanje tsjin de Perzen en ferstoar hommels troch in sykte as Filippus op it skiednistoaniel ferskynt as syn opfolger. De striid tsjin de Perzen set him troch en yn it begjin fan 244 hawwe de Romeinen te krijen mei in sterke Perzyske tsjinoanfol dy't neffens de Perzske boarnen út dy tiid einige troch in oerwinning op de Romeinen yn de slach fan Misiche (tichtby it moderne Fallujah yn Irak) en de dea fan keizer Gordianus III. Dizze nederlaach wurdt yn de Romeinske boarnen net neamd en de dea fan de keizer wurdt suggerearre fierder wei, oan de boppestream fan de Eufrat]]. Lettere boarnen hawwe Filippus dy't him opfolge, oanwiisd as de moardner fan Gordianusm, mar de krekte omstannigens fan syn dea binne net bekend.

Keizer

Sadree hy keizer wurden is keapet Filippus in ûngeunstige frede mei Shapur I om him fuort op famyljesaken te konsintrearen. Hy joech syn broer Priskus it gesach (as rector Orientis) oer it eastlike part fan it ryk, skonk syn seisjierrige soantsje Filippus II de titel Caesar en sy frou Otasilia Severa de titel Augusta (ferhevene, keizerin). Dêrnei giet er nei Rome om syn gesach troch senaat befêstige te litten.

Fan 245-247 hâlde hy him dwaande de grinzen fan it Romeinske ryk te ferdigenen (de Donau) tsjin de Kapry en de Germanen, wêrnei hy yn 247 yn triomf weromkomd en syn op dat stuit 9- of 10-jierrige soan ta meikeizer ferheft.

Tûzenjierrich ryk

Op 21 april 248 iepene Filippus de festiviteiten ter eare fan de tûzenste jierdei fan de stifting fan Rome yn 753 f.Kr. troch Romulus en Remus. Koart dêrnei brekt der yn it grinsgebiet by de Donau in opstân út. De opstân wurdt delslagge mar liede wol ta nij ynvaazjes troch de oanswettende stammen. Ek yn it easten is it ûnrêstich troch alderlei opstannen as gefolch fan it wrede wanbestjoer fan syn Priskus.

Ein

Neffens de skriftlike boarnen hat Filippus syn ûntslach yntsjinne wolle by de senaat, mar waard fan dizze stap wjerhâlden troch de senator en stadsprefekt Trajanus Desius. Dizze waard troch Filippus as nij kommandant oanstelle fan de yn Moesje en Pannoanje om de oarde te werstellen. Desius slaggee yn dizze opdracht, mar troch syn troepen waard hy yn 249 as keizer útroppen en rukten op nei Rome. De troepen fan Filippus en Desius rekken yn de hjerst fan 249 slachs meiïnoar, wierskynlik by Ferona (Itaalje). Filippus sneuvele yn de striid.

Keppeling om utens

Michael L. Meckler and Christian Körner, artikel oer Philip the Arab and Rival Claimants of the later 240s, yn DIR (1999).

@@ Rigel 1: / Rigel 1: @@
 [[Ofbyld:Bust of emperor Philippus Arabus - Hermitage Museum.jpg|right|thumb|200px|Buste fan keizer Filippus Arabs]]
+'''Marcus Julius Philippus'''(± [[204]] - [[249]]), bekend as '''Filippus Arabs''', 'Filippus de Arabyr', wie [[Romeinske keizers|keizer Fan Rome]] [[244]] oant [[249]].
-{{wurk}}
-'''Marcus Iulius Philippus'''(leefde circa [[204]] - [[249]]), bekend als '''Philippus I Arabs''', 'Philippus de Arabier', wie [[Romeinske keizers|keizer van Rome]] van [[244]] tot [[249]].
 ==Opkomst==
@@ Rigel 11: / Rigel 7: @@
 Fan Filippus is bekend dat er direkt of yndirekt belutsen west is by de dea fan de prefekt fan de [[praetoriaanske garde]], [[Timesteus]] dy't er opfolge en dêrnei by dy fan keizer [[Gordianus III]].
-Timesteus wie op dat stuit tige suksesfol yn de militêre kampanje tsjin de Perzen en ferstoar hommels troch in sykte as Filippus op it skiednistoaniel ferskynt as syn opfolger. De striid tsjin de Perzen set him troch en yn it begjin fan 244 hawwe de Romeinen te krijen mei sterke in sterke Perzyske tsjinoanfol dy't neffens de Perzske boarnen út dy tiid einige troch mei in oerwinning op de Romeinen yn de slach fan Misiche (tichtby it moderne Fallujah (Irak) en de dea fan keizer  Gordianus III. Dizze nederlaach wurdt troch de Romeinske boarnen net neamd [1]. Roman sources do not mention this battle and suggest that Gordian died far away, upstream of the Euphrates. Although ancient sources often described Philip, who succeeded Gordian as emperor, as having murdered Gordian at Zaitha (Qalat es Salihiyah), the cause of Gordian's death is unknown.
+Timesteus wie op dat stuit tige suksesfol yn de militêre kampanje tsjin de Perzen en ferstoar hommels troch in sykte as Filippus op it skiednistoaniel ferskynt as syn opfolger. De striid tsjin de Perzen set him troch en yn it begjin fan 244 hawwe de Romeinen te krijen mei in sterke Perzyske tsjinoanfol dy't neffens de Perzske boarnen út dy tiid einige troch in oerwinning op de Romeinen yn de slach fan Misiche (tichtby it moderne Fallujah yn Irak) en de dea fan keizer  Gordianus III. Dizze nederlaach wurdt yn de Romeinske boarnen net neamd en de dea fan de keizer wurdt suggerearre fierder wei, oan de boppestream fan de [[Eufrat]]]]. Lettere boarnen hawwe Filippus dy't him opfolge, oanwiisd as de moardner fan Gordianusm, mar de krekte omstannigens fan syn dea binne net bekend.
+==Keizer==
- die hij opvolgde. Sa gauZodra hij keizer was kocht hij een ongunstige vrede met [[Shapur I]] om zich op familiezaken te concentreren: Hij gaf zijn broer [[Gaius Iulius Priscus|Priscus]] het gezag (als ''rector Orientis'') over het oostelijk deel van het rijk, schonk zijn zesjarig zoontje [[Philippus II]] de titel ''Caesar'' en zijn vrouw [[Otacilia Severa]] de titel ''Augusta'' (verhevene, keizerin). Daarna begaf hij zich naar Rome om zijn gezag over de [[Romeinse senaat|senaat]] te vestigen. Deze was hem gunstig gezind.
+Sadree hy keizer wurden is keapet Filippus in ûngeunstige frede mei [[Shapur I]] om him fuort op famyljesaken te konsintrearen. Hy joech syn broer [[Priskus]] it gesach (as ''rector Orientis'') oer it eastlike part fan it ryk, skonk syn seisjierrige soantsje [[Filippus II]] de titel ''Caesar'' en sy frou [[Otasilia Severa]] de titel ''Augusta'' (ferhevene, keizerin). Dêrnei giet er nei Rome om syn gesach troch [[Romeinske senaat|senaat]] befêstige te litten.
-Fan [[245]]-[[247]] hâlde hy him dwaande de grinzen fan it Romeinske ryk te ferdigenen (de [[Donau]]) tsjin de [[Capri (volk)|Capri]] en de [[Germanen]], waarna hij in [[247]] in triomf terugkeerde en zijn inmiddels 9- of 10-jarige zoon tot medekeizer verhief.
+Fan [[245]]-[[247]] hâlde hy him dwaande de grinzen fan it Romeinske ryk te ferdigenen (de [[Donau]]) tsjin de [[Kapry (folk)|Kapry]] en de [[Germanen]], wêrnei hy yn [[247]] yn triomf weromkomd en syn op dat stuit 9- of 10-jierrige soan ta meikeizer ferheft.
 == Tûzenjierrich ryk ==
-Op [[21 april]] [[248]] opende Philip de festiviteiten ter ere van de duizendste verjaardag van de stichting van [[Rome (stad)|Rome]] in [[753 v.Chr.]] door [[Romulus en Remus]]. Kort daarna echter brak een opstand uit in het grensgebied bij de Donau, die weliswaar werd neergeslagen, maar leidde tot nieuwe invasies van naburige stammen. Ook in het oosten begonnen opstanden als gevolg van het wrede wanbestuur van zijn broer Priscus.
+Op [[21 april]] [[248]] iepene Filippus de festiviteiten ter eare fan de tûzenste jierdei fan de stifting fan [[Rome (stêd)|Rome]] yn [[753 f.Kr.]] troch [[Romulus en Remus]]. Koart dêrnei brekt der yn it grinsgebiet by de Donau in opstân út. De opstân wurdt delslagge mar liede wol ta nij ynvaazjes troch de oanswettende stammen. Ek yn it easten is it ûnrêstich troch alderlei opstannen as gefolch fan it wrede wanbestjoer fan syn Priskus.
 == Ein ==
-Filippus schijnt zijn ontslag te hebben willen indienen, maar werd daarvan weerhouden door de senator en stadsprefect [[Trajanus Decius]]. Deze werd door Philippus als nieuwe commandant van de troepen in Moesië en Pannonië aangesteld om de orde te herstellen. Dat gebeurde, maar de troepen riepen reeds in [[249]] [[Decius]] tot [[keizer]] uit en rukten op naar Rome. De troepen fan Filippus en Desius rekken yn de hjerst fan [[249]] slachs meiïnoar, wierskynlik by [[slach by Ferona (249)|Ferona]] (Itaalje). Filippus sneuvele yn de striid  Net dúdlik is of de in de strijd. Onduidelijk is of zijn eigen legionairs, die de overwinnaar gunstig wilden stemmen, hem vermoord hebben.
+Neffens de skriftlike boarnen hat Filippus syn ûntslach yntsjinne wolle by de senaat, mar waard fan dizze stap wjerhâlden troch de senator en stadsprefekt [[Desius|Trajanus Desius]]. Dizze waard troch Filippus as nij kommandant oanstelle fan de yn Moesje en Pannoanje  om de oarde te werstellen. Desius slaggee yn dizze opdracht, mar troch syn troepen waard hy yn [[249]] as keizer útroppen en rukten op nei Rome. De troepen fan Filippus en Desius rekken yn de hjerst fan [[249]] slachs meiïnoar, wierskynlik by [[slach by Ferona (249)|Ferona]] (Itaalje). Filippus sneuvele yn de striid.
 == Keppeling om utens ==
 *[http://www.roman-emperors.org/philarab.htm {{Aut|Michael L. Meckler and Christian Körner}}, artikel oer Philip the Arab and Rival Claimants of the later 240s, yn ''DIR'' (1999).]
-{{commons|Philip the Arab}}
 [[Kategory:Romeinsk keizer]]