Besjoch de boarne foar USS Pennsylvania (skip út 1916)

{{Ynfoboks skip
| namme                       = USS ''Pennsylvania''
| ôfbylding                   = USS_Pennsy_BB-38_1934.jpg
| ôfbyldingsbreedte           = 
| ôfbyldingstekst             = De USS ''Pennsylvania'' op folle [[see]] yn [[maaie]] [[1934]].
| flagge                      = [[File:Flag of the United States.svg|border|20px]] [[Feriene Steaten]]
| thúshaven                   = ferskaat, sjoch tekst
| eigner                      = [[File:Flag_of_the_United_States_Navy.svg|20px]] [[Amerikaanske Marine]]
| oare namme(n)               = BB-38
| werf                        = [[Newport News Shipbuilding]]
| kyllizzing                  = [[27 oktober]] [[1913]]
| tewetterlitting             = [[16 maart]] [[1915]]
| oplevere                    = 
| yn de feart nommen          = [[12 juny]] [[1916]]
| út tsjinst helle            = [[29 augustus]] [[1946]]
| status                      = sonken [[10 febrewaris]] [[1948]]
| type                        = [[slachskip]]
| subtype                     = [[Pennsylvania-klasse (slachskip)|''Pennsylvania''-klasse]]
| lingte                      = 185 m
| breedte                     = 29.60 m
| hichte                      = 
| djipgong                    = 8.80 m
| deplassemint                = 31.917 [[long ton]] <small>(by oplevering)</small> <br>34.400 long ton <small>(modern. 1931)</small>
| tonnaazje                   = 32.429 [[registerton|brt]] <small>(by oplevering)</small><br> 35.000 brt <small>(modern. 1931)</small>
| laadfermogen                = 
| tal dekken                  = 
| bemanning                   = 1.159 koppen
| passazjiers                 = 
| oandriuwing                 = 6 × [[boiler]]motor <small>(1931)</small>
| maksimale faasje            = 21 [[knoop (seefeart)|knopen]] (39 km/h)
| bewapening                  = 4 × trijedûbel 14 [[inch]] (360 <br>&nbsp;&nbsp;&nbsp;[[mm]])-[[kanon (wapen)|kanon]]<br>12 × 5 inch (130 mm)-kanon<br>8 × 3 inch (76 mm)-<br>&nbsp;&nbsp;&nbsp;[[loftdoelgeskut]]<br>2 × 21 inch (533 mm)-<br>&nbsp;&nbsp;&nbsp;[[torpedobuis]]
| opmerkings                  = droech 2 [[wetterfleantúch|wetterfleantugen]], <br>mei 2  [[fleantúchkattepûl|kattepûlen]] foar opstiigjen
}}
De '''USS ''Pennsylvania''''' wie in [[Feriene Steaten|Amerikaansk]] [[slachskip]] fan 'e [[Pennsylvania-klasse (slachskip)|''Pennsylvania''-klasse]], mei de koade '''BB-38'''. It wie fan [[1916]] oant [[1946]] yn 'e tsjinst by de [[Amerikaanske Marine]]. By de [[Oanfal op Pearl Harbor]] rekke it licht skansearre. It focht neitiid yn 'e rest fan 'e [[Twadde Wrâldoarloch]].

==Bou en skaaimerken==
De USS ''Pennsylvania'' wie in [[skip]] fan 'e [[Amerikaanske Marine]] dat nei de [[Amerikaanske steat]] [[Pennsylvania]] ferneamd waard. It wie in [[slachskip]] fan 'e [[Pennsylvania-klasse (slachskip)|''Pennsylvania''-klasse]], dy't sterk besearre wie op 'e foargeande [[Nevada-klasse (slachskip)|''Nevada''-klasse]]. De [[kyl (skip)|kyl]] fan 'e USS ''Pennsylvania'' waard lein op [[27&nbsp;oktober]] [[1913]] op 'e [[skipswerf]] fan [[Newport News Shipbuilding]] yn [[Newport News (Firginia)|Newport News]], yn [[Firginia]], dêr't it skip op [[16&nbsp;maart]] [[1915]] [[tewetterlitting|te wetter litten]] waard. As [[marineskip]] wie de USS ''Pennsylvania'' swier [[pânser|bepânsere]], en it skip wie bewapene mei in [[batterij (artillery)|batterij]] fan trije 14 [[inch]] (356 mm)-[[kanon (wapen)|kanonnen]] yn elts fan 'e fjouwer [[geskut]]stuorren, en dêropta mei ferskate lichtere [[wapen]]s. It skip hie in lingte fan 185&nbsp;[[meter|m]], in breedte fan 29.60&nbsp;m en in [[djipgong]] fan 8.80&nbsp;m. De [[faasje|topsnelheid]] bedroech 21&nbsp;[[knoop (seefeart)|knopen]], oftewol 39 [[km]]/[[oere|h]].
[[File:USS_Pennsylvania_1925_SLV_Green.jpg|left|thumb|250px|De USS ''Pennsylvania'' by it besyk oan [[Austraalje (lân)|Austraalje]] yn [[1925]].]]

==Tsjinst==
===Ynterbellum===
De USS ''Pennsylvania'' waard op [[12 juny]] [[1916]] yn 'e tsjinst nommen troch de [[Amerikaanske Marine]]. Op [[12&nbsp;oktober]] fan dat jier pleatste [[skout-by-nacht]] [[Henry T. Mayo]] himsels en syn [[stêf (organisaasje)|stêf]] oer nei it nije skip, dat dêrtroch it [[flaggeskip]] fan 'e [[Amerikaanske Atlantyske Float]] waard. Yn [[1917]] besocht de USS ''Pennsylvania'' it [[Karibysk Gebiet]] foar oefenings, wêrby't [[Porto Riko]], de [[Dominikaanske Republyk]] en [[Haïty]] oandien waarden. Doe't de [[Feriene Steaten]] letter dat jiers by de [[Earste Wrâldoarloch]] belutsen rekken, waarden inkeld âldere slachskippen dy't [[stienkoal]] stookten de [[Atlantyske Oseaan]] oer stjoerd nei it [[Feriene Keninkryk]], om't dêr in grut tekoart oan [[stookoalje]] hearske. Sadwaande kaam de USS ''Pennsylvania'' yn 'e Earste Wrâldoarloch net yn aksje. Yn [[1918]] eskortearre it slachskip yn 'e mande mei njoggen oare slachskippen wol it [[passazjiersskip]] de [[SS George Washington|SS ''George Washington'']], mei oan board de [[Amerikaanske presidint]] [[Woodrow Wilson]], nei [[Frankryk]] ta, dêr't de preisidint dielnimme soe oan 'e [[Fredeskonferinsje fan Parys (1919)|Fredeskonferinsje fan Parys]]. 

Yn it [[Ynterbellum]] tsjinne de USS ''Pennsylvania'' as flaggeskip fan 'e [[Amerikaanske Slachfloat]] nei't dy yn [[1921]] ûntstien wie út 'e gearfoeging fan 'e Atlantyske Float mei de [[Amerikaanske Pasifyske Float]]. It meastepart fan 'e [[1920-er jierren|1920-er]] en [[1930-er jierren]] hie it skip as thúshaven [[San Pedro (Kalifornje)|San Pedro]], yn [[Kalifornje]]. It slachskip die yn dy tiid geregeldwei mei oan oefenings fan 'e Amerikaanske Marine, besocht oare havens, net inkeld yn 'e Feriene Steaten sels, mar ek yn [[Porto Riko]] en de [[Amerikaanske Famme-eilannen]], en brocht yn [[1925]], yn 'e mande mei oare Amerikaanske [[marineskip]]pen, in [[freonskip]]lik besyk oan [[Austraalje (lân)|Austraalje]] en [[Nij-Seelân]]. Op 'e weromweis waard ek [[Amerikaansk-Samoä]] oandien. Fierders besocht de USS ''Pennsylvania'' [[Guantanomo Bay]], op [[Kuba]], yn [[1927]], en [[Victoria (Britsk-Kolumbia)|Victoria]] op it [[Kanada|Kandeeske]] [[Vancouvereilân]], yn [[1928]].
[[File:USS Downes (DD-375), USS Cassin (DD-372) and USS Pennsylvania (BB-38) in Dry Dock No. 1 at the Pearl Harbor Naval Shipyard, 7 December 1941 (306533).jpg|left|thumb|180px|De [[USS Pennsylvania (BB-38)|USS ''Pennsylvania'']], efter de wrakken fan 'e [[USS Cassin (DD-372)|USS ''Cassin'']] en de [[USS Downes (DD-375)|USS ''Downes'']].]]

===Oanfal op Pearl Harbor===
{{Apart|Oanfal op Pearl Harbor}}
Fanwegen oprinnende spannings yn it gebiet fan 'e [[Stille Oseaan]], dy't ferbân holden mei de [[Twadde Sineesk-Japanske Oarloch]] en oanboaze waarden troch de oangeande [[Twadde Wrâldoarloch]] yn [[Jeropa]], ferhuze de [[Amerikaanske presidint]] [[Franklin D. Roosevelt]] de [[Amerikaanske Pasifyske Float]] yn begjin [[1941]] fan [[San Diego]], yn [[Kalifornje]], nei it [[Marinestasjon Pearl Harbor]], yn it [[Territoarium Hawaï]]. Op [[7&nbsp;desimber]] [[1941]] wie de USS ''Pennsylvania'' dêr oanwêzich doe't de [[Japan]]ske [[Oanfal op Pearl Harbor]] plakfûn, wêrmei't de Feriene Steaten de Twadde Wrâldoarloch ynskuord waarden. It skip wie op dat stuit it flaggeskip fan [[admiraal]] [[Husband E. Kimmel]], de kommandant fan 'e Amerikaanske Pasifyske Float.

Oars as de oare Amerikaanske slachskippen fan 'e Pasifyske Float lei de USS ''Pennsylvania'' lykwols net ôfmarre oan [[Battleship Row]], by [[Ford Island]] yn 'e [[lagune]] [[Pearl Harbor (lagune)|Pearl Harbor]], mar wie it skip foar [[ûnderhâld]] yn in [[drûchdok]] lein, yn 'e mande mei de [[torpedoboatjager]]s de [[USS Cassin (DD-372)|USS ''Cassin'']] en de [[USS Downes (DD-375)|USS ''Downes'']]. Sadwaande kaam de USS ''Pennsylvania'' der fan alle Amerikaanske slachskippen it bêste foar wei. De beide torpedoboatjagers rûnen lykwols katastrofale skea op doe't ien [[bom]] yn 'e [[brânstof]]bunker fan 'e USS ''Cassin'' trochkrong. De lekkende oalje rekke yn 'e [[brân]] en it ûnder wetter setten fan it dok om it [[fjoer]] te dwêstgjen, hie inkeld as effekt dat de baarnende oalje op it wetter driuwen bleau en him flugger nei de boppestruktuer fan it skip ferspriede koe. De USS ''Cassin'' glied boppedat fan syn [[kyl (skip)|kylblokken]] en rôle tsjin 'e USS ''Downes'' oan. Beide skippen baarnden út. De USS ''Pennsylvania'' waard ûnderwilens rekke troch ien [[bom]] en troch fragminten fan 'e USS ''Cassin''. Dêrby foelen 9 deaden, mar it skip waard gau reparearre en bleau yn 'e tsjinst.
[[File:USS_Pennsylvania_moving_into_Lingayen_Gulf.jpg|right|thumb|250px|De USS ''Pennsylvania'' liedt it [[slachskip]] [[USS Colorado (BB-45)|USS ''Colorado'']], de [[swiere kruser]]s [[USS Louisville (CA-28)|USS ''Louisville'']] en  [[USS Portland (CA-33)|USS ''Portland'']], en de [[lichte kruser]] [[USS Columbia (CL-56)|USS ''Columbia'']] de [[Golf fan Lingayen]] yn ûnder de [[Filipynske Kampanje (1944-1945)|Filipynske Kampanje]] yn [[jannewaris]] [[1945]].]]

===Rest fan 'e Twadde Wrâldoarloch===
Nei reparaasjes en oefenings naam de USS ''Pennsylvania'' diel oan in rige [[amfibyske operaasje]]s, wêrby't it slachskip mei syn reuseftige [[kanon (wapen)|kanonnen]] de lânjende troepen ûnderstipe. Sa wie it skip yn [[maaie]] [[1943]] belutsen by de [[Aleoetenkampanje]] yn [[Alaska]] en yn [[septimber]] fan dat jier by de [[Slach om Makin]] yn 'e [[Gilberteilannen]] (no [[Kiribaty]]). Begjin [[1944]] naam de USS ''Pennsylvania'' diel oan 'e [[Marshalleilânske Kampanje]] yn 'e [[Marshalleilannen]], wêrby't it skip stipe bea oan 'e lânings yn 'e [[Slach om Kwajalein]] yn [[jannewaris]] en de [[Slach om Eniwetok]] yn [[febrewaris]]. Neitiid waard de USS ''Pennsylvania'' stasjonearre by [[Efate (eilân)|Efate]], yn 'e [[Nije Hebriden]] (no [[Fanûatû]]), dêr't nije oefenings folgen mei tuskentroch in besyk oan 'e havenstêd [[Sydney]], yn [[Austraalje (lân)|Austraalje]]. By in oefening yn it [[tsjuster]] kaam it slachskip by ûngelok yn botsing mei it [[troepetransportskip]] de [[USS Talbot (DD-114)|USS&nbsp;''Talbot'']]. De USS ''Pennsylvania'' rûn mar lichte skea op, mar de USS ''Talbot'' hie slimme averij.

Yn 'e [[Marianen- en Palaukampanje]] naam de USS ''Pennsylvania'' yn [[juny]] [[1944]] diel oan 'e [[Slach om Saipan]] en de [[Slach om Gûam (1944)|Twadde Slach om Gûam]] yn 'e [[Marianen]], en yn [[septimber]] oan 'e [[Slach om Peleliu]] en de [[Slach om Angaur]] yn 'e westlike [[Karolinen]] (no [[Palau]]). Nei ûnderhâld en reparaasjes wie it skip wer fan 'e partij doe't yn [[oktober]] [[1944]] de [[Filipynske Kampanje (1944-1945)|Twadde Filipynske Kampanje]] úteinsette. De USS ''Pennsylvania'' wie belutsen by de [[Slach yn de Strjitte fan Surigao|Slach yn 'e Strjitte fan Surigao]], it lêste treffen tusken slachskippen út 'e skiednis fan 'e wrâld, mar fanwegen swierrichheden mei de [[radar]] koe it gjin doelwyt fine en fjurre it net ien kear. Oant [[febrewaris]] [[1945]] bleau it skip yn 'e [[Filipinen]] aktyf. 
[[File:USS_Pennsylvania_(BB-38)_sinking_off_Kwajalein02_1948.jpg|left|thumb|300px|De USS ''Pennsylvania'' wurdt yn [[1948]] foar de [[kust]] fan [[Kwajalein]] ta [[sinken]] brocht.]]

Nei ûnderhâld en oefenings by [[San Francisco]] en [[Hawaï]] bombardeare de USS ''Pennsylvania'' op [[1&nbsp;augustus]] yn it foarbygean Japanske posysjes op it eilân [[Wake (eilân)|Wake]], in besette Amerikaanske besitting noardlik fan 'e [[Marshalleilannen]]. Dêrby ferlear it skip ien fan syn [[wetterfleantúch|wetterfleantugen]]. De USS ''Pennsylvania'' waard it flaggeskip fan Taakgroep&nbsp;95, in [[flottylje]] fan 'e Amerikaanske Marine dat de amfibyske operaasjes yn 'e [[Slach om Okinawa]], yn 'e [[Rjûkjû-eilannen]], ûnderstypje moast. It slachskip kaam op [[12&nbsp;augustus]] by [[Okinawa (eilân)|Okinawa]] oan en waard fuortendaliks de earste [[nacht]] al rekke troch in Japanske [[torpedo (wapen)|torpedo]], dy't oan 'e [[efterstjûne]] in protte skea oanrjochte. By de oanfal kamen 20 bemanningsleden om en rekken nochris tsien oaren [[ferwûne]]. Fan gefolgen moast de USS ''Pennsylvania'' him út 'e striid weromlûke trije dagen foar de [[kapitulaasje fan Japan]] op [[15&nbsp;augustus]].

===Nei de oarloch===
De USS ''Pennsylvania'' waard troch twa [[sleepboat]]en nei [[Gûam]] ta brocht, dêr't it skip provisoarysk reparearre waard. By de reis nei de [[Puget Sound]] yn 'e [[Amerikaanske steat]] [[Washington (steat)|Washington]] diene har noch mear problemen foar. It hie de bedoeling west dat it skip op 'e skipswerven by [[Seattle]] hielendal reparearre wurde soe, mar no't de oarloch beëinige wie, hie it eins gjin sin om sa'n âld skip noch op te kallefaterjen. Ynstee waarden de provisoaryske reparaasjes wat ferbettere, wêrnei't de USS ''Pennsylvania'' yn [[jannewaris]] [[1946]] oanwiisd waard as [[doelskip]]. Op [[25&nbsp;july]] waard it skip yn dy hoedanichheid brûkt foar [[Operaasje Crossroads]], de [[atoomtest]] op it [[atol (geology)|atol]] [[Bikini (atol)|Bikini]], yn 'e [[Marshalleilannen]]. De USS ''Pennsylvania'' rekke mar licht skansearre, mar wie swier besmet mei [[radioaktive strieling]]. It skip waard dêrom nei it eilân [[Kwajalein]] ta sleept, dêr't it op [[29&nbsp;augustus]] [[1946]] út 'e tsjinst helle waard en op [[10&nbsp;febrewaris]] [[1948]] foar de kust ta [[sinken]] brocht waard.
 
{{boarnen|boarnefernijing=
Foar boarnen en oare literatuer, sjoch ûnder: [http://en.wikipedia.org/wiki/USS_Pennsylvania_(BB-38) ''References'', op dizze side].
----
{{commonscat|USS Pennsylvania (BB-38)}}
}}
{{DISPLAYTITLE:USS ''Pennsylvania'' (skip út 1916)}}

{{DEFAULTSORT:Pennsylvania (skip út 1916)}}
[[Kategory:Amerikaansk slachskip]]
[[Kategory:Oanfal op Pearl Harbor]]
[[Kategory:Skip út 1916]]
[[Kategory:Skip sloopt of fergien yn 1948]]