Mattias (apostel)
Mattias (betsjutting: "geskink fan God"; Judéa, begjin 1e iuw – Jeruzalim, 80) wie neffens de Hannelingen fan de Apostels de dissipel dy't nei it ferried fan Jezus it plak fan de apostel Judas Iskariot ynnaam.
Biografy
[bewurkje seksje | boarne bewurkje]Nei't Jezus opfearn wie kaam de noch jonge kristenmienskip byinoar. Petrus naam it wurd en sei dat der in nije dissipel beroppen wurde moast om it plak fan Judas yn te nimmen. Hy ferwiisde dêrby nei de Psalmen, dêr't it folgjende stiet:
- Lit syn hûstee in woastenij wurde
- en lit der net ien op wenje
- en lit in oar syn amt ynnimme.
Mei it hûstee waard it stik lân bedoeld dat Judas kocht hie fan it lean dêr't Jezus foar ferret wie. Dit lân waard Akeldama oftewol Bloedikker neamd. It amt fan Judas moast dus wer opfold wurde. Betingst wie dat de nije apostel fan ôf de doop troch Jehannes de Doper oant Jezus by harren weinommen waard mei de oaren oplutsen hie. Ek moast hy tsjûge west ha fan de ferrizenis fan Kristus. De apostels wiisden twa oan dy't foar it amt yn 'e beneaming kamen: Joazef (dy't ek wol Barsabbas of Justus neamd waard) en Mattias. Nei in gebed foel troch lotsjen de kar op Mattias, dy't dêrmei de tolfte apostel waard.
Fierder wurdt der oer Mattias neat yn it Nije Testamint skreaun.
Oerlevering
[bewurkje seksje | boarne bewurkje]Neffens meardere oerleveringen wurke Mattias neitiid yn Judeä en waard er fanwegen it better meitsjes fan siken, bekearings en syn skerpsinnige preken by de Hege Ried oanklage. Hy waard ta de dea feroardiele troch stienniging en dêrnei mei de bile ûntholle. Ek binne der ferhalen dat Mattias yn Grikelân of yn de Kaukasus it leauwe brocht, ear't hy yn it jier 63 stiennige en dêrnei ûntholle waard
Feestdagen
[bewurkje seksje | boarne bewurkje]- Roomsk-Katolike Tsjerke: 14 febrewaris (oant 1970 24 febrewaris)
- Anglikaanske Tsjerke 14 en 24 febrewaris (yn skrikkeljierren 25 febrewaris)
- Luterske Tsjerke: 24 febrewaris
- Otterdokske tsjerke: 9 augustus
- Armeenske tsjerke: 13 febrewaris, 24 febrewaris, 7 july en 9 augustus
- Koptyske tsjerke: 4 maart
- Syrysk-Otterdokske tsjerke: 3 maart, 4 maart, 9 augustus, 24 augustus
Ferearing
[bewurkje seksje | boarne bewurkje]De reliken fan de apostel lizze yn it Mattiaskleaster fan Trier, Dútslân. It is it iennige apostelgrêf noardlik fan de Alpen. Doe't hja socht nei it krús fan Jezus, Dy't 300 jier earder de krúsdea stoar, fûn keizerin Helena fan Konstantinopel de reliken fan de apostel yn Palestina. Tanksij har waarden de reliken troch biskop Agritius nei Trier brocht. De holle fan de apostel wurdt yn de Santa Maria Maggioretsjerke te Rome bewarre.
Attributen
[bewurkje seksje | boarne bewurkje]Ofbylden fan de apostel binne fakentiden te herkennen troch de oanwêzichheid fan in swurd, in bile, in helleburd of stiennen.
Patroanhillige
[bewurkje seksje | boarne bewurkje]Mattias is patroanhillige fan boufakkers, timmerlju, houtbewurkers, smeden, slachters, kûpers, bakkers, kleanmakkers en jonkjes dy't krekt nei skoalle gean. By Mattias wurdt de foarspraak ynroppen tsjin pokken, kinkhoast en ûnfruchtberens binnen it houlik.
De apostel is ek de beskermhillige fan de plakken Alkmaar, Oploo en Warmond.
Boarnen en keppeling om utens
[bewurkje seksje | boarne bewurkje]Ofbylden dy't by dit ûnderwerp hearre, binne te finen yn de kategory Mattias fan Wikimedia Commons. |
- Apostel
- Ier-kristlik sindeling
- Joadsk persoan yn de Romeinske Tiid
- Persoan yn it Nije Testamint
- Hebriuwsk hillige
- Roomsk-katolyk hillige
- Anglikaansk hillige
- Eastersk-otterdoks hillige
- Eastersk-katolyk hillige
- Koptysk-otterdoks hillige
- Syrysk-otterdoks hillige
- Armeensk-otterdoks hillige
- Nestoriaansk hillige
- Persoan berne yn de 1e iuw
- Persoan stoarn yn 80