Besjoch de boarne foar Waregem

{{Stêd mei flagge|
Ofbyld= [[File:Waregem West-Flanders Belgium Map.svg|300px]] ''lokaasje Waregem yn it arrondissemint Kortrijk yn de provinsje West-Flaanderen'' |
Flagge= [[File:Waregem vlag.svg|100px]] |
Wapen= [[File:Waregem wapen.svg|60px]] |
Ynwennertal= 38.350 <small>(2020)</small>|
Oerflak= 44,5 km² |
Befolkingstichtens= 861,85/km² |
Stêdekloft= |
Hichte=  |
Lân= [[File:Flag of Belgium.svg|20px]] [[Belgje]] |
Bestj. ienh. 1= Lânsdiel |
Namme bestj. ienh. 1= [[File:Flag of Flanders.svg|20px]] [[Flaanderen]] |
Bestj. ienh. 2= Landkreis |
Namme bestj. ienh. 2= [[File:Flag of West Flanders.svg|20px]] [[West-Flaanderen]] |
Stifting=  |
Tiidsône= [[UTC]]+1 |
Simmertiid= UTC+2 |
Koördinaten= 50° 53´N 3° 26´E |	
Webside= [https://www.waregem.be/ www.waregem.be] |
}}
'''Waregem''' is in plak en gemeente yn de [[Belgje|Belgyske]] provinsje [[West-Flaanderen]]. It leit yn de delte fan de Leie tusken [[Kortrijk]] en [[Gint (stêd)|Gint]] en makket diel út fan it arrondissement Kortrijk. De gemeente bestiet út de plakken Beveren-Leie, Desselgem, Sint-Eloois-Vijve en Waregem sels. Waregem en it westliker lizzende Sint-Eloois-Vijve rinne yn inoar oer en foarmje tegearre in lytse stêd mei likernôch 30.000 ynwenners. De twa dielgemeentes Beveren-Leie en Desselgem lizze westlik fan Waregem en hawwe elts likernôch 5.000 ynwenners. 

== Oarsprong ==
De earste bewenners fan it boskrike gebiet setten harren noch foar de Romeinske tiid nei wenjen oan de Leie. Fynsten fan brûnzen munten en oare saken dy't ferbân hâlde mei de Gallo-Romeinske kultuer wize op in grutte aktiviteit yn de earste iuwen fan de jiertelling. Nuver is dat net want Sint-Eloois-Vijve lei op de krusing fan twa wichtige Romeinske rûtes. De namme fan de hjoeddeiske gemeente ferwiist nei de Waro-stamme, dy't yn de Frankyske tiid yn it gebiet wenne.

== Midsiuwen ==
[[File:H.H. Amandus en Blasius - Waregem.jpg|thumb|left|220px|''De [[Amandus- en Blasiustsjerke (Waregem)|Amandus- en Blasiustsjerke]] fan Waregem'']]
Yn de 10e iuw waard it grutste diel fan it grûngebiet fan Waregem oan de Sint-Pitersabdij fan Gint jûn. It lokale benediktynske bestjoerssintrum stiet noardlik fan it sintrum fan Desselgem en stiet bekend as de 'hôfstede Munkenhof'. Yn de folgjende iuwen makke it midsiuwske feodale systeem it mooglik dat it lân stadichoan ferkavele waard en machtige hearen harren mei de kleastergrûn ferrykten. Yn de 12e iuw eigenen de hearen fan Dendermond harren ek Waregem ta, útsein it doarpssintrum dat oerdroegen waard oan it kapitel fan Uw Leaffrouwe fan Doarnik. Lykas yn de rest fan Flaanderen bestie it grutste diel fan de bewenners yn dy tiid út boeren, spinners en wevers. 13e-iuwske belestingdokuminten tsjûgje fan in grutte ekonomyske aktiviteit. Tsjin it besykjen fan Waregem yn 1635 om rjochten om in eigen merk te krijen waard setten oanbuorjende stêd it yn de kant. In sneonsmerk ward lang om let yn 1784 goedkard troch [[Joazef II fan Eastenryk]].

== 18e iuw oant hjoed-de-dei ==
In soad fan it midsiuwske lânsbesit bleau oant de [[Frânske Revolúsje]] tsjin it ein fan de 18e iuw itselde, doe't de stêd sa'n 4.500 ynwenners telde. De oanlis fan de strjitwei tusken Kortrijk en Gint makke de bou mooglik fan in belangrike herberch foar it ferkear yn Waregem, dêr't hynders hierd wurde koene. De Frânske Revolúsje brocht grutte beheinings foar de religieuze frijheid, mar joech de regio ek in modern bestjoerlik systeem mei mear politike autonomy. Yn de 19e iuw rekke de earder bloeiende tekstylproduksje yn it neigean. De lokaasje oan de [[Leie (rivier)|Leie]] wie lykwols in segen foar Waregem, want de [[flaaks]]yndustry dreau oant fier yn de 20e iuw de lokale ekonomy oan. 

Yn de [[Earste Wrâldkriich]] wie Waregem fan oktober 1914 oant oktober 1918 in wichtich ferkearssintrum foar [[Keizerryk Dútslân|Dútske]] troepen. [[Feriene Steaten|Amerikaanske]] en [[Frankryk|Frânske]] troepen befrijden de gemeente yn 1918 nei in fûle striid. 

Waregem waard op 1 jannewaris 2000 offisjeel in stêd.

== Demografyske ûntjouwing ==
Alle histoaryske opjeften slagge op de hjoeddeiske gemeente, ynklusyf dielgemeentes, lykas dy ûntstiene nei de fúzje fan 1 jannewaris 1977.

<timeline>
Colors=
 id:a value:gray(0.9)
 id:b value:gray(0.7)
 id:c value:rgb(1,1,1)
 id:d value:rgb(0.7,0.8,0.9)
 id:e value:rgb(0.6,0.7,0.8)

ImageSize = width:800 height:373
PlotArea = left:50 bottom:30 top:30 right:30
DateFormat = x.y
Period = from:0 till:39000
TimeAxis = orientation:vertical
AlignBars = justify
ScaleMajor = gridcolor:b increment:3000 start:0
ScaleMinor = gridcolor:a increment:1500 start:0
BackgroundColors = canvas:c

BarData=
 bar:1806 text:1806
 bar:1816 text:1816
 bar:1830 text:1830
 bar:1846 text:1846
 bar:1856 text:1856
 bar:1866 text:1866
 bar:1876 text:1876
 bar:1880 text:1880
 bar:1890 text:1890
 bar:1900 text:1900
 bar:1910 text:1910
 bar:1920 text:1920
 bar:1930 text:1930
 bar:1947 text:1947
 bar:1961 text:1961
 bar:1970 text:1970
 bar:1981 text:1981
 bar:1990 text:1990
 bar:2000 text:2000
 bar:2010 text:2010
 bar:2020 text:2020
 bar:2021 text:2021

PlotData=
 color:d width:20 align:left

 bar:1806 from:0 till: 0
 bar:1816 from:0 till: 0
 bar:1830 from:0 till: 0
 bar:1846 from:0 till: 11387
 bar:1856 from:0 till: 0
 bar:1866 from:0 till: 11375
 bar:1876 from:0 till: 0
 bar:1880 from:0 till: 11893
 bar:1890 from:0 till: 12493
 bar:1900 from:0 till: 13592
 bar:1910 from:0 till: 15651
 bar:1920 from:0 till: 15671
 bar:1930 from:0 till: 17547
 bar:1947 from:0 till: 22045
 bar:1961 from:0 till: 26520
 bar:1970 from:0 till: 29652
 bar:1981 from:0 till: 32810
 bar:1990 from:0 till: 34555
 bar:2000 from:0 till: 35839
 bar:2010 from:0 till: 36306
 bar:2020 from:0 till: 38350
 bar:2021 from:0 till: 38514

PlotData=

 bar:1806 at: 0 fontsize:s text: 
 bar:1816 at: 0 fontsize:S text: 
 bar:1830 at: 0 fontsize:S text: 
 bar:1846 at: 11387 fontsize:S text: 11.387 shift:(-10,5)
 bar:1856 at: 0 fontsize:S text: 
 bar:1866 at: 11375 fontsize:S text: 11.375 shift:(-10,5)
 bar:1876 at: 0 fontsize:S text: 
 bar:1880 at: 11893 fontsize:S text: 11.893 shift:(-10,5)
 bar:1890 at: 12493 fontsize:S text: 12.493 shift:(-10,5)
 bar:1900 at: 13592 fontsize:S text: 13.592 shift:(-10,5)
 bar:1910 at: 15651 fontsize:S text: 15.651 shift:(-10,5)
 bar:1920 at: 15671 fontsize:S text: 15.671 shift:(-10,5)
 bar:1930 at: 17547 fontsize:S text: 17.547 shift:(-10,5)
 bar:1947 at: 22045 fontsize:S text: 22.045 shift:(-10,5)
 bar:1961 at: 26520 fontsize:S text: 26.520 shift:(-10,5)
 bar:1970 at: 29652 fontsize:S text: 29.652 shift:(-10,5)
 bar:1981 at: 32810 fontsize:S text: 32.810 shift:(-10,5)
 bar:1990 at: 34555 fontsize:S text: 34.555 shift:(-10,5)
 bar:2000 at: 35839 fontsize:S text: 35.839 shift:(-10,5)
 bar:2010 at: 36306 fontsize:S text: 36.306 shift:(-10,5)
 bar:2020 at: 38350 fontsize:S text: 38.350 shift:(-10,5)
 bar:2021 at: 38514 fontsize:S text: 38.514 shift:(-10,5)

</timeline>
{{Clearleft}}


== Yndieling gemeente ==
{| border="0"
|- valign="left"
|[[File:MapWaregem.svg|300px]]
|
Gemeenteyndieling:
* I   Waregem
* II  Sint-Eloois-Vijve
* III Desselgem
* IV  Beveren
* (V) Nieuwenhove

Oanbuorjende plakken:
* a. Anzegem (Anzegem), b. Ingooigem (Anzegem), c. Vichte (Anzegem), d. Deerlijk (Deerlijk), e. Harelbeke (Harelbeke), f. Bavikhove (Harelbeke), g. Ooigem (Wielsbeke), h. Wielsbeke (Wielsbeke), i. Sint-Baafs-Vijve (Wielsbeke), j. Zulte (Zulte), k. Kruishoutem (Kruishoutem), l. Nokere (Kruishoutem), m. Wortegem (Wortegem-Petegem)
|}

== It besjen wurdich ==
[[File:Amerikaans kerkhof Waregem.JPG|thumb|260px|''Amerikaansk tsjerkhof fan Waregem'']]
* It 'Flanders Field American Cemetery and Memorial' is in [[Feriene Steaten|Amerikaansk]] militêr begraafplak dat leit op it krúspunt fan de Wortegemseweg en de Bosstraat, tichteby de ôfrit fan de  E17. It is it iennige Amerikaanske begraafplak yn Belgje mei fallen soldaten út de [[Earste Wrâldkriich]]. Op it begraafplak rêste 368 soldaten dy't ferstoaren by de befrijing fan Belgje. Yn de kapel steane de nammen gravearre fan 43 fermiste soldaten, fan wa't de resten nea fûn of idintifisearre binne.
* It Kastiel Casier leit yn in 8-hektare grut park yn it sintrum fan de stêd. It park is oanlein yn de Ingelske lânskipsstyl mei fivers en fonteinen. 
* Waregem besit in pear midsiuwske tsjerken (de Sint-Amandus- en Sint-Blasiustsjerke en de Sint-Eligiustsjerke). In oare monumintale tsjerke is de 20e-iuwske Hillige Famyljetsjerke. Fierder is de gemeente ryk oan kapellen dy't oan de wei steane.

== Keppeling om utens ==
{{Commonscat|Waregem}}

{{GemeentenWest-Flaanderen}}
[[Kategory:Plak yn West-Flaanderen]]
[[Kategory:Gemeente yn West-Flaanderen]]